Sáng 4/7,ựbáolạmphátnămtăngthấphơnsovớimụctiêukhoảngtừkèo nhà cái.5.com Viện Kinh tế tài chính (Học viện Tài chính) phối hợp với Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) tổ chức Hội thảo diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2023. Hội thảo nhằm lấy ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học để tìm giải pháp quản lý, điều hành giá theo mục tiêu để ra. Tại hội thảo, việc điều hành để giữ lạm phát theo mục tiêu đề ra nhận được sự quan tâm của các nhà quản lý, chuyên gia kinh tế.

Giá cả 6 tháng đầu năm khá “êm dịu”

Theo Cục Quản lý giá, CPI bình quân 6 tháng đầu năm 2023 tăng 3,29% so với bình quân cùng kỳ năm 2022, đây là mức tăng CPI bình quân 6 tháng so với cùng kỳ năm trước thấp hơn của các năm 2014, 2017 và 2020, nhưng cao hơn hoặc bằng so với của các năm còn lại trong giai đoạn 10 năm 2014-2023; lạm phát cơ bản bình quân 6 tháng đầu năm 2023 tăng 4,74% so với bình quân cùng kỳ năm 2022 (cao nhất trong giai đoạn 2014 - 2023).

Hội thảo thu hút nhiều chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý nhằm nhận định và hiến kế công tác điều hành giá. Ảnh: T.T

TS. Phạm Văn Bình - Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá cho biết, từ đầu năm Bộ Tài chính với vai trò cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ đã tham mưu cho Ban chỉ đạo các kịch bản điều hành giá. Công tác chỉ đạo, điều hành giá là thường xuyên, liên tục, về cơ bản giá cả ổn định, lạm phát đang được kiểm soát theo đúng kịch bản của Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ.

6 tháng đầu năm, diễn biến chỉ số CPI so với tháng trước theo số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy xu hướng tăng giá diễn ra tập trung vào các tháng Tết, nhưng sang đến tháng 3/2023 CPI đã quay đầu giảm kéo dài sang hết tháng 4/2023 và đến tháng 5/2023, tháng 6/2023 có xu hướng tăng nhẹ trở lại.

Theo TS. Nguyễn Đức Độ, đầu năm 2023 chúng tôi đã đưa ra dự báo lạm phát so với cùng kỳ sẽ đạt đỉnh vào tháng 1/2023 và sau đó giảm dần về mức 3% vào cuối năm, còn lạm phát trung bình cả năm 2023 sẽ xoay quanh mức 3,5%. Sau 6 tháng đầu năm, có thể thấy rằng lạm phát đã đạt đỉnh vào tháng 1/2023, nhưng đồng thời cũng giảm mạnh hơn dự báo. Theo số liệu mới được Tổng cục Thống kê công bố, lạm phát so với cùng kỳ vào tháng 6/2023 đã giảm về mức chỉ còn 2%.

Sự suy giảm mạnh của lạm phát trong 6 tháng đầu năm 2023 xuất phát từ những nguyên nhân chủ yếu sau: Thứ nhất, tốc độ tăng trưởng kinh tế ở mức thấp với tất cả các cấu thành của tổng cầu đều tăng trưởng chậm (đầu tư, tiêu dùng) hoặc sụt giảm (xuất khẩu). Thứ hai, tăng trưởng cung tiền cũng thấp. Tổng phương tiện thanh toán tính đến ngày 20/6/2023 mới chỉ tăng 2,53% so với cuối năm 2022, thấp hơn cả thời kỳ xảy ra dịch bệnh Covid-19.

Nguyên nhân chính khiến cung tiền tăng chậm, một mặt, là do tổng cầu yếu khiến nhu cầu tín dụng thấp, mặt khác, do các ngân hàng thương mại hạn chế cho vay khi lo ngại nợ xấu gia tăng. Những nguyên nhân này khiến số nhân tiền tệ hay tốc độ quay vòng tiền tệ bị suy giảm mạnh.

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú dùng từ “êm dịu” để chỉ giá cả thị trường 6 tháng đầu năm. Nguyên nhân là: sức mua yếu, nguồn cung dồi dào. Vẫn quay trở lại với vấn đề mình quan tâm, vị chuyên gia này cho rằng, giá xuống thì mừng, nhưng lại là điều đáng lo ngại đó là cần tổ chức lại hệ thống phân phối, nâng cao tính chia sẻ ở cộng đồng và tăng cường kiểm soát giá thị trường.

Ông Vũ Vinh Phú cho biết, cam ở Vĩnh Long là 5.000 đồng/kg, nhưng ở Hà Nội vẫn là 25.000 đồng/kg. Giá thịt lợn khi chợ xuống 130.000 đồng/kg thì ở một số siêu thị là hơn 200.000 đồng/kg. Khi sức mua yếu mà giá cả tăng thì càng yếu. thậm chí còn có hiện tượng “tăng giá ngầm”, bằng cách giảm trọng lượng của sản phẩm, sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống người dân.

Cung tiền, lãi suất, tổng cầu giảm sẽ làm giảm lạm phát cả năm

Cục Quản lý giá cho rằng, với tốc độ tăng CPI như 6 tháng đầu năm 2023 cho thấy dư địa kiểm soát lạm phát đang tăng dần là điều kiện thuận lợi để thực hiện linh hoạt việc điều chỉnh giá một số mặt hàng nhà nước quản lý theo lộ trình thị trường sau khi việc thực hiện đã bị trễ trong những năm vừa qua.

Sức mua yếu, nguồn cung dồi dào là một trong những nguyên nhân khiến lạm phát thấp.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của việc điều chỉnh giá các mặt hàng nhà nước quản lý đến CPI năm 2023 còn phụ thuộc vào thời điểm ban hành các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh giá các mặt hàng của các bộ ngành. Ngoài ra, việc lạm phát cơ bản đang ở mức cao hơn nhiều so với lạm phát chung cho thấy những rủi ro lạm phát cao có tính dài hạn.

PGS. TS Đinh Trọng Thịnh dự báo trong 6 tháng cuối năm 2023 nếu giá dầu và nguồn cung nguyên vật liệu tăng cao, lạm phát của các nền kinh tế lớn vẫn ở mức cao, kinh tế thế giới phục hồi chậm, các doanh nghiệp Việt Nam tận dụng được cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do, kinh tế Việt Nam có thể tăng trưởng ở mức 6,3% - 7,0% thì khả năng lạm phát cả năm sẽ trong khoảng 3,3% - 3,5%.

TS. Nguyễn Đức Độ dự báo lạm phát cả năm 2023, các yếu tố về cung tiền, lãi suất và tổng cầu nêu trên không chỉ khiến lạm phát giảm mạnh trong 6 tháng đầu năm 2023, mà còn tiếp tục có tác động kiềm chế tốc độ tăng CPI trong 6 tháng cuối năm. Trong vòng 1 năm qua, CPI chỉ tăng trung bình 0,17%/tháng.

Với giả định tốc độ này tiếp tục được duy trì trong 6 tháng cuối năm, lạm phát so với cùng kỳ vào tháng 12/2023 được dự báo sẽ ở mức 1,7% và lạm phát trung bình cả năm 2023 sẽ ở mức 2,5%, khó vượt qua 3% nên mục tiêu kiểm soát lạm phát là hoàn toàn đạt được.

“Với bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế hiện nay không mấy khả quan, cùng với sự thận trọng của Ngân hàng Nhà nước trong việc hoạch định chính sách tiền tệ thời gian qua, lạm phát trong năm 2023 nhiều khả năng sẽ tiếp tục giảm và mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4,5% năm nay chắc chắn sẽ được hoàn thành” - TS. Nguyễn Đức Độ nói.

Tham dự hội thảo và đưa ra nhận định của mình, TS. Nguyễn Ngọc Tuyến dự báo với một số những yếu tố trên, khả năng CPI bình quân cả năm 2023 sẽ biến động ở mức khoảng 2,5 - 3%.

Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú dự báo khả năng CPI cả năm cao nhất sẽ đạt ở mức 3,8 - 4% là có thể đạt được, góp phần vào việc ổn định kinh tế vĩ mô và kiềm chế lạm phát.

Theo vị chuyên gia này, các mặt hàng là đầu vào của xã hội như xăng dầu, than, điện... cần quản lý một cách chặt chẽ tránh những điều hành đột biến không có lợi cho thị trường và giá cả chung.

Cục Quản lý giá đã đưa ra đồng bộ các giải pháp để kiểm soát lạm phát 6 tháng cuối năm. Cụ thể, thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục chủ động, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành địa phương triển khai thực hiện quyết liệt các biện pháp về quản lý, điều hành giá theo nguyên tắc thận trọng, linh hoạt.

(责任编辑：Cúp C2)