Tái cơ cấu ngành nông nghiệp (TCCNNN) theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững là mục tiêu quan trọng của ngành nông nghiệp cả nước nói chung. Tại Dầu Tiếng - một trong những huyện có tỷ trọng nông nghiệp còn cao trong cơ cấu kinh tế - thời gian qua đã có nhiều nỗ lực thực hiện TCCNNN và bước đầu đã đạt được một số kết quả. Tuy nhiên, những thách thức từ xu hướng biến động thị trường, dịch bệnh, tập quán sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, công nghệ bảo quản sau thu hoạch còn yếu… là những khó khăn tác động đến quá trình TCCNNN của huyện.

 Vườn cây có múi của gia đình bà Trần Thị Ngọc Tuyết hiện cho thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm

 Thích ứng thị trường

Người dân ấp Rạch Đá dưới chân núi Cậu, xã Định Thành từ lâu sống chủ yếu nhờ sản xuất nông nghiệp với cây trồng chính là cao su. Những năm trước, loại cây trồng được mệnh danh là “vàng trắng” này đã giúp nhiều gia đình khấm khá, thậm chí một số hộ nhiều cao su đã trở nên giàu có với mức thu nhập rất cao. Có lẽ vì hiệu quả kinh tế mang lại của cây cao su hơn hẳn so với các loại cây trồng khác nên những năm gần đây mặc dù giá mủ xuống rất thấp song diện tích cao su của bà con trong ấp hầu như vẫn còn nguyên vẹn, kể cả những vườn cây đã già cỗi, sản lượng mủ thấp.

Người trồng cao su vẫn hy vọng sẽ đến lúc giá mủ tăng trở lại, song không phải tất cả đều nghĩ vậy. Cách đây khoảng 3 năm, dự đoán giá mủ khó tăng trở lại trong khi huyện đang triển khai kế hoạch TCCNNN, gia đình bà Trần Thị Ngọc Tuyết đã quyết định chuyển sang trồng cây có múi trên diện tích cao su kém năng suất. Quyết định đã khó khăn nhưng để thực hiện quyết định ấy còn khó khăn bội phần. Bởi không như Thanh Tuyền, Thanh An hay Bắc Tân Uyên - những nơi có điều kiện thổ nhưỡng phù hợp để trồng cây có múi - đất Định Thành ít độ ẩm; hơn nữa sau nhiều năm trồng cao su đất đai đã bạc màu. Tuy vậy, bằng quyết tâm và sự hỗ trợ từ các ngành chức năng của huyện như chọn giống, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật… gia đình bà Tuyết đã trồng được 1.600 cây có múi, trong đó 2/3 là quýt đường, số còn lại là bưởi. Cuối năm 2018, vườn quýt đã cho thu hoạch những lứa đầu tiên. Những năm đầu tuy sản lượng chưa cao nhưng mỗi năm vườn quýt cũng đã mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng cho gia đình bà Tuyết. Trong khi đó, nếu thu nhập từ cây cao su trên diện tích khoảng 2,5 ha đó thì sau khi trừ chi phí còn khoảng 40 đến 50 triệu đồng. Hiện gia đình bà Tuyết đã phát triển được 4,5 ha cây có múi, chủ yếu là quýt và bưởi.

Thời gian gần đây, diện tích cây trồng có múi trên địa bàn huyện không ngừng tăng. Đến cuối năm 2018 đã có trên 600 ha gồm măng cụt, sầu riêng, chôm chôm, bưởi da xanh, quýt… tăng 425 ha so với năm 2013. Năng suất cây có múi đạt từ 45 - 60 tấn/ ha, đạt doanh thu từ 1,4 đến 1,6 tỷ đồng/ha, lợi nhuận từ 800 triệu/ha/năm. Chất lượng trái cây Dầu Tiếng ngày càng khẳng định được giá trị khi mới đây 6,6ha măng cụt ở Thanh Tuyền đã được cấp giấy chứng nhận VietGAP. Huyện cũng đang xây dựng “Nhãn hiệu tập thể cây măng cụt huyện Dầu Tiếng” và hướng tới xây dựng thương hiệu sản phẩm cây ăn quả có múi huyện Dầu Tiếng. Bên cạnh đó, trên lĩnh vực chăn nuôi đã phát triển hàng trăm trang trại quy mô lớn, với những sản phẩm chất lượng đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Những kết quả bước đầu trong thực hiện chủ trương TCCNNN huyện Dầu Tiếng thời gian qua đã khẳng định sự quyết tâm, vào cuộc của chính quyền cũng như sự thích ứng của một bộ phận nông dân trước xu hướng biến động của thị trường và thị hiếu của người tiêu dùng.

Gỡ khó để nông nghiệp phát triển

Thực hiện TCCNNN nhằm mục tiêu xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện bền vững theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa lớn, đạt năng suất, chất lượng, an toàn, hiệu quả và có khả năng cạnh tranh cao, tăng giá trị và lợi nhuận trên một đơn vị diện tích. Những mô hình sản xuất cây ăn trái có múi như của bà Tuyết, trồng dưa lưới ở An Lập, phát triển vùng cây măng cụt ở Thanh Tuyền, Thanh An hay xây dựng những trang trại gà lạnh ở Minh Tân… là những bước đi tiên phong và thực tế đã chứng minh hiệu quả kinh tế mang lại.