Trong phiên họp sáng 29-5 của Quốc hội,ểtốcoquađiệnthoạiemailmạngđiệntửsoi kèo tỷ lệ Tổng Thanh tra Chính phủ Phan Văn Sáu thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về dự án Luật Tố cáo (sửa đổi).

Ông Nguyễn Khắc Định, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội

Sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Định đã trình bày Báo cáo thẩm tra về dự án Luật này.

Tố cáo nặc danh được xem xét trong trường hợp có chứng cứ rõ ràng?

Nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Tố cáo nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập như Tờ trình của Chính phủ đã nêu, song Ủy ban Pháp luật đề nghị Cơ quan soạn thảo lưu ý, việc sửa đổi, bổ sung các quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo cần đặt trong bối cảnh thực hiện cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho công dân thực hiện quyền tố cáo… Từ đó, có quan thẩm tra có quan điểm riêng về một số nội dung cụ thể trong dự thảo Luật.

Đơn cử, về hình thức tố cáo, đa số ý kiến thành viên Ủy ban Pháp luật đề nghị bổ sung thêm các hình thức tố cáo khác như tố cáo qua bản fax, email, điện thoại, qua mạng thông tin điện tử… vì đây là các hình thức thông tin tiện lợi, phổ biến hiện nay. Hơn nữa, một số văn bản Luật hiện hành cũng ghi nhận các hình thức này. Chẳng hạn, Luật Phòng, chống tham nhũng đã quy định “Cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi để công dân tố cáo trực tiếp, gửi đơn tố cáo, tố cáo qua điện thoại, tố cáo qua mạng thông tin điện tử và các hình thức khác theo quy định của pháp luật”.

“Quy định như vậy cũng thống nhất với quy định của một số luật hiện hành (như Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Giao dịch điện tử …). Hiện nay, nhiều cơ quan, tổ chức cũng đã thiết lập đường dây nóng, hộp thư bạn đọc… để tiếp nhận thông tin phản ánh, tố cáo, qua đó đã thanh tra, kiểm tra và kịp thời phát hiện, xử lý nhiều hành vi vi phạm pháp luật. Việc bổ sung các hình thức tố cáo này sẽ góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền tố cáo theo quy định của pháp luật”, ông Nguyễn Khắc Định nhận định.

Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến đồng tình với quy định như trong dự thảo, là chỉ quy định hai hình thức tố cáo là bằng đơn và trực tiếp trên cơ sở kế thừa quy định của Luật hiện hành.

Tố cáo nặc danh (đơn tố cáo không ghi họ tên, địa chỉ người tố cáo), mặc dù đa số thành viên Ủy ban Pháp luật tán thành với dự thảo Luật là không quy định về giải quyết đối với đơn tố cáo nặc danh, song một số thành viên Ủy ban Pháp luật đề nghị Luật cần quy định rõ trường hợp tuy là đơn tố cáo nặc danh nhưng có gửi kèm theo chứng cứ, nội dung rõ ràng (như các tài liệu, vật chứng, ảnh, đoạn băng ghi hình, ghi âm…) thì cơ quan, người có thẩm quyền phải có trách nhiệm tổ chức việc xác minh, xử lý nhằm tránh bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật.

Đáng lưu ý, một nội dung mới trong dự thảo Luật là bổ sung trong dự thảo Luật nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức xảy ra trong thời gian công tác trước đây nay đã nghỉ hưu (khoản 6 Điều 12), đã chuyển công tác hoặc không còn là cán bộ, công chức, viên chức (khoản 7 Điều 12)”. Đa số thành viên cơ quan thẩm tra tán thành nội dung này và cho rằng đây là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết tố cáo đối các đối tượng này mà pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể.

Ai chịu trách nhiệm chính bảo vệ người tố cáo?

Ông Nguyễn Văn Định cũng cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật tán thành việc bổ sung quy định “rút tố cáo”, bởi vì tố cáo là quyền của công dân, do đó, người tố cáo nhận thấy việc tố cáo không có căn cứ hoặc họ không muốn tiếp tục thực hiện quyền tố cáo thì việc chấp thuận cho họ rút đơn là cần thiết. Tuy nhiên, đề nghị cần bổ sung quy định tuy người tố cáo đã rút đơn, nhưng trong quá trình xem xét, giải quyết nếu thấy việc tố cáo là có căn cứ thì cơ quan, người có thẩm quyền vẫn có trách nhiệm kiểm tra, xác minh làm rõ để xử lý theo quy định của pháp luật.

Người đứng đầu Ủy ban Pháp luật giải thích thêm, việc rút tố cáo chỉ chấm dứt quyền, nghĩa vụ của người tố cáo nếu là tố cáo đúng, nhưng không chấm dứt trách nhiệm bảo vệ pháp luật của cơ quan, người có thẩm quyền giải quyết tố cáo; ngược lại, nếu người tố cáo cố tình tố cáo sai sự thật thì tuy có rút đơn vẫn phải chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật vì hành vi tố cáo sai sự thật.

Về bảo vệ người tố cáo, Ủy ban Pháp luật đánh giá cao việc bổ sung vào dự thảo Luật các quy định về bảo vệ người tố cáo, song cho rằng các quy định này vẫn còn chung chung, chưa xác định rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm chính trong việc bảo vệ người tố cáo; chưa làm rõ cơ chế phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong công tác này; chưa đánh giá tác động của quy định này về phương thức, biện pháp bảo vệ, về nguồn nhân lực, kinh phí, phương tiện, cơ sở vật chất phục vụ cho việc bảo vệ người tố cáo. Do đây là nội dung quan trọng, là một trong những vấn đề trọng tâm trong sửa đổi Luật lần này nên đề nghị Cơ quan soạn thảo cần tiếp tục nghiên cứu kỹ thêm để có quy định cụ thể, đầy đủ, dễ hiểu, dễ áp dụng nhằm bảo đảm tính khả thi của Luật, đáp ứng được mục đích sửa đổi Luật Tố cáo.

Theo ANH PHƯƠNG/sggp.org.vn

(责任编辑：La liga)