Cầu mưa thuận,ảngNinhPhụcdựngLễtếĐànXãTắket qua italia gió hòa

Lễ tế thể hiện ước vọng của những cư dân nông nghiệp xưa cầu mong thời tiết mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, đời sống yên bình, no đủ. Buổi lễ được chính quyền TP. Móng Cái phục dựng lại nhằm bảo tồn, phát huy và tôn vinh những giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của Lễ tế đàn Xã Tắc và di tích lịch sử văn hóa Đền Xã Tắc.

Theo lãnh đạo TP. Móng Cái, Đền Xã Tắc trước kia có tên là “Đàn miếu Xã Tắc Đại vương” (nơi lập đàn để tế long thần thổ địa của bản thôn) tọa lạc tại khu 3, phường Ka Long, TP. Móng Cái.

Theo Hồ sơ xếp hạng di tích, Đền Xã Tắc được xây dựng vào khoảng cuối thế kỉ XIII, đầu thế kỷ thứ XIV dưới thời nhà Trần để thờ thần Xã Tắc – Bản cảnh thành hoàng của châu Móng Cái xưa. Tại đây còn phối thờ Hưng Nhượng Đại Vương Trần Quốc Tảng, Cao Sơn Đại Vương, Long thần thổ địa của bản thôn và các vị tiên công của những dòng họ đã có công đến khai khẩn vùng đất này.

Năm 2005, đền đã được UBND tỉnh Quảng Ninh xếp hạng là di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh.

Đền Xã Tắc

Theo tương truyền, Đền Xã Tắc được xây dựng tại mép sông Thác Mang với quy mô khá lớn gồm ba gian nhà, mặt quay về hướng Nam, mái lợp ngói âm dương.

Đầu thế kỷ XX, trong một lần bão lớn, đền bị sạt lở và được nhân dân di chuyển vào trong khu vực Xoáy nguồn với quy mô nhỏ hơn trước. Do vậy, đền còn có tên khác là Miếu Xoáy Nguồn.

Trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm của lịch sử, ngôi Đền đã nhiều lần được trùng tu, nhưng lớn nhất là năm Kỷ Mão niên hiệu Tự Đức thứ 32 (1879), có ông họ Bùi, là Phủ Chánh Đường cùng nhân dân góp công, tiền trùng tu lại đền với số tiền là 538 quan. Đến năm 1989 quan hệ hai nước Việt – Trung được lập lại, cửa khẩu được lưu thông, các thương nhân nơi đây thường đến đền để cầu lộc, thấy ngôi đền nhỏ mà linh thiêng nên họ đã đóng góp tiền, công sức tu sửa lại đền, lập tượng thờ Xã Tắc Đại vương, Ngọc Hoa Công chúa, Đức Thánh Trần Hưng Đạo.

Với giá trị lịch sử, văn hoá, tâm linh đặc biệt của ngôi đền, cuối năm 2009, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành quyết định phê duyệt dự án xây dựng trùng tu, tôn tạo đền Xã Tắc với mục tiêu: Bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, văn hoá của khu di tích, đồng thời tạo cảnh quan khu vực, hình thành điểm du lịch gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội của TP. Móng Cái nói riêng và Tỉnh Quảng Ninh nói chung.

Uy nghi giữa đất trời đông bắc

Đền Xã Tắc ngày nay được xây dựng theo hướng Nam, trên một khu đất cao, thoáng mát với diện tích khuôn viên khoảng 20.000m2, phía Đông giáp sông Ka Long, ba mặt còn lại giáp với khu vực đất thuê của công ty liên doanh khách sạn Hồng Vận.

Ngôi đền chính có diện tích 308 m2, được xây dựng theo kiểu chữ “công”. Trong đó, tòa tiền đường gồm ba gian hai chái, hai gian chung đường và ba gian hậu cung.

Đền được xây dựng chủ yếu bằng gỗ lim, mái lợp ngói vảy rồng, tường xây gạch. Đền được xây hai tầng tám mái với những họa tiết hoa văn chạm trổ truyền thống, tinh xảo, mái lợp ngói mũi hài. Hiện nay,

Đền Xã Tắc là một di tích lịch sử văn hóa có quy mô lớn và lịch sử lâu đời. Đây từng là địa điểm sinh hoạt tín ngưỡng, tâm linh linh thiêng của cư dân Móng Cái và các vùng lân cận, ngoài những ngày cúng rằm và mồng một hàng tháng.

Toàn cảnh đền Xã Tắc, Móng Cái, Quảng Ninh.

Hàng năm, tại đền còn diễn ra 5 ngày lễ chính là ngày 16/1, 2/5, 16/8, 16/12, 18/12 (ÂL). Trong những ngày này, người dân trong khu vực được chia thành 5 tổ. Trong một năm, mỗi tổ được phân công lo một lễ chính. Ngày 16/1 là ngày lễ cầu an.

Với người dân sống trên địa bàn, đền Xã Tắc từ lâu đã trở thành một chốn linh thiêng để họ gửi gắm những tâm tư, nguyện vọng rất đỗi đời thường của mình. Dần dần, ngôi đền không chỉ mang ý nghĩa là một cơ sở thờ tự, một nơi thể hiện văn hóa, tín ngưỡng của người Việt mà nó còn chứa đựng một ý nghĩa văn hóa to lớn hơn. Lệ tế Xã tắc đã vượt ra khỏi phạm vi thờ thần của một làng, hay một khu vực và trở thành ngôi đền thờ của thần non sông, đất nước.

Lễ tế bao gồm: Lễ Cấp thủy (lấy nước) tại Khu vực ngã ba Soáy nguồn – sông Ka Long; Lễ Mộc dục tại đền Xã Tắc; Lễ Nghinh Thần (Rước thần Xã - thần Tắc du hương); Lễ tế đàn Xã Tắc trong đó có nghi thức Nghênh thần, Tế tại đàn và nghi lễ Tống thần.

Bên cạnh phần lễ, là các trò chơi dân gian như thi chọi chim, chọi gà, bịt mắt đập niêu, kéo co... Chương trình có quy mô tổ chức cấp thành phố với dự kiến trên 1.000 người tham gia tổ chức các hoạt động.

Đền Xã Tắc Uy nghi giữa đất trời Đông Bắc lồng lộng, cạnh kề ngã ba sông biên, đền Xã Tắc linh thiêng đã vượt ra khỏi phạm vi thờ thần của một vùng đất để trở thành nơi thờ thần của non sông gấm vóc Việt Nam.

Nay, với việc phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa gắn với các yếu tố phát triển đương đại qua việc phục hồi lễ tế đàn Xã Tắc, nhân dân địa phương và du khách sẽ có dịp chiêm bái, hưởng thụ văn hóa tín ngưỡng tâm linh của dân tộc Việt./.

Lan Hương

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)