Vì sao giá trị giao dịch lại quan trọng hơn khối lượng giao dịch?ứngkhoántuầnThấygìtừmứcthanhkhoảnchưatừngcótronglịchsửkết quả mu và mc Đối với từng cổ phiếu riêng lẻ thì khối lượng và giá trị không khác biệt nhiều lắm, nhưng đối với tổng thể thị trường, giá trị giao dịch mới là số liệu thể hiện sức mạnh. Một cổ phiếu thị giá vài ngàn đồng có thể chuyển nhượng hàng triệu đơn vị mỗi ngày, nhưng nhà đầu tư vẫn không cần nhiều tiền để tham gia. Ngược lại, các cổ phiếu thị giá hàng trăm ngàn đồng thì chỉ cần giao dịch vài ngàn cổ phiếu, nhà đầu tư lại phải tiêu tốn một lượng tiền lớn. Điều này giống như so sánh việc mua hàng ngàn mớ rau với việc mua một chiếc ô tô, số lượng không có nhiều ý nghĩa.

Tuần qua hai sàn giao dịch đạt con số 2,84 tỷ cổ phiếu trị giá 54.089 tỷ đồng. Tính về khối lượng, tuần qua chưa phải là kỷ lục khi tuần đạt đỉnh từ 8-12/6/2020 có lượng khớp lệnh gần 3,2 tỷ cổ phiếu, tuy nhiên giá trị khớp lệnh chỉ khoảng 39.969 tỷ đồng.

Nguyên nhân là thời điểm tháng 6/2020, giao dịch tập trung nhiều vào các cổ phiếu vừa và nhỏ. Mặt khác, giá cổ phiếu thời điểm hiện cũng đã cao hơn đáng kể, chỉ tính trên VN-Index, chỉ số đã cao hơn 16,22%.

Như vậy, giá cổ phiếu càng lên cao, thị trường càng tăng trưởng, sức mạnh dòng tiền càng phải lớn hơn để có thể giao dịch được. Nói cách khác, chi phí để nhà đầu tư mua được cùng một lượng cổ phiếu cũng sẽ nhiều hơn. Đây là lực cản cơ bản đối với bất kỳ xu thế đi lên nào của thị trường, vì lượng vốn của nhà đầu tư không thể gia tăng vô tận được.

Tháng 11 vừa qua thị trường ghi nhận con số kỷ lục về số tài khoản mở mới, tổng tài khoản tăng thêm là 41.497, trong đó riêng nhà đầu tư cá nhân trong nước mở mới 41.080 tài khoản. So với thời điểm cuối tháng 5/2020, tổng số tài khoản tăng thêm là 201.128 và tài khoản cá nhân trong nước tăng thêm 199.074.

Có thể thấy rất rõ số lượng tài khoản mới gia tăng cùng với mức gia tăng thanh khoản trên thị trường. Đây là nguồn tiền mới, trong khi tổng hạn mức margin mà các công ty chứng khoán có thể cung cấp không thay đổi nhiều giữa hai thời kỳ. Đây cũng là điểm khác biệt chính so với các chu kỳ tăng trưởng trước đây của thị trường, khi thanh khoản tăng không đi cùng số lượng tài khoản mới (dòng tiền mới) mà phụ thuộc nhiều vào gia tăng mức độ sử dụng margin.

Các giai đoạn bùng phát tăng của thị trường chứng khoán đều đi cùng với sự bùng nổ thanh khoản do lượng nhà đầu tư mới tham gia rất đông.

Việc gia tăng nhanh số lượng tài khoản mới cũng như thanh khoản chung hàng ngày thể hiện mức độ hấp dẫn của thị trường chứng khoán được nhiều người chú ý. Điều này thường xảy ra ở các giai đoạn bùng phát trong một chu kỳ tăng. Năm 2007, 2018 là các giai đoạn thị trường đạt đỉnh cao nhất của một xu hướng tăng dài hạn, sự quan tâm của công chúng nói chung tới thị trường chứng khoán đều khác biệt so với thời kỳ trước đó. Không có số liệu tài khoản thời kỳ 2007-2008 nhưng trong giai đoạn bùng phát từ đầu 2017 tới tháng 3/2018, riêng nhà đầu tư cá nhân mở mới khoảng 282.117 tài khoản. Giai đoạn bùng phát hiện tại từ tháng 3/2020 tới đầu tháng 12/2020, nhà đầu tư cá nhân mở mới 301.511 tài khoản.

Càng nhiều nhà đầu tư mới tham gia thị trường, tính chất của thị trường càng thay đổi khác lạ. Năng lực tiền bạc chỉ là một yếu tố, số lượng nhà đầu tư mới cũng chỉ là một phần, quan trọng nhất là tâm lý hoàn toàn mới.

Khi nhà đầu tư mới nhảy vào đúng giữa một thị trường tăng trưởng mạnh mẽ thì xu hướng tăng liên tục đem lại lợi nhuận rất lớn, bất kể là quyết định giao dịch có chính xác hay không. Cơ hội quá lớn khiến nhà đầu tư không quan tâm nhiều đến rủi ro vì bằng chứng hàng ngày là thị trường dễ tăng mà khó giảm. Thậm chí việc giảm giá lại là cái bẫy đối đối người bán vì sau đó thị trường sẽ lại tăng cao hơn nữa.

Điều này có thể nhìn thấy ngay gần nhất trong giai đoạn 2017 khi thị trường tăng trọn năm và mọi giao dịch đều sinh lãi. Trên thị trường thì dòng tiền chảy từ túi người này sang túi người khác, nhưng mọi người đều lãi vì liên tục có dòng tiền mới bổ sung. Điều này cũng đang đúng ở hiện tại, hoặc ít nhất là từ tháng 3 đến nay, khi những nhà đầu tư gia nhập thị trường muộn nhất cũng chưa gặp rủi ro gì lớn vì sẽ tiếp tục còn những nhà đầu tư khác nữa vào muộn hơn.

Vậy vòng lặp này bao giờ sẽ kết thúc? Đó là câu hỏi mà câu trả lời đúng sẽ đáng giá tiền tỷ! Các chu kỳ của thị trường không đồng nhất và khi “bữa tiệc” còn đang vui vẻ, không ai có thể biết lúc nào nhạc sẽ dừng lại. Quý 1/2018 không có nhà đầu tư nào nghĩ rằng bữa tiệc sẽ kết thúc trên thị trường chứng khoán Việt Nam vì chứng khoán toàn cầu vẫn còn tăng cao hơn nữa. Điều có thể chắc chắn là lượng tiền đổ vào thị trường sẽ không thể duy trì liên tục mãi mãi, vì nếu như vậy lịch sử thị trường sẽ chỉ có một hướng duy nhất là tăng không có điểm dừng.

Nguyên nhân khiến dòng vốn mới đổ vào thị trường chứng khoán quá mạnh lúc này, là không có cách nào tốt hơn để giữ tiền. Khi kênh đầu tư vàng thoái trào, chỉ có hai kênh cạnh tranh nhau là bất động sản và chứng khoán. Hiện tại thị trường bất động sản cũng đang lép vế và điều này cũng đã từng xảy ra trong quá khứ. Cho đến khi có các dấu hiệu nóng lên trên thị trường bất động sản thì chứng khoán bắt đầu bị chia sẻ nguồn lực.

Ngoài ra, yếu tố mang tính cơ bản ảnh hưởng đến dòng tiền đầu tư là lãi suất và lạm phát. Hai yếu tố này tăng lên cũng sẽ là tín hiệu sớm cảnh báo về sự thay đổi trong dòng tiền.

Trọng Nghĩa

(责任编辑：Cúp C1)