Đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình) phát biểu. Ảnh: TL

Phân cấp mạnh hơn cho địa phương

Đánh giá về phạm vi sửa đổi,ửaLuậtĐầutưcôngTăngphâncấptăngtráchnhiệmvàtănghậukiểbóng đá trực tiep đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang) cho rằng, Luật Đầu tư công dù có hiệu lực đã 3 năm nhưng các văn bản hướng dẫn mới ban hành hơn một năm trở lại đây. Do đó, việc đánh giá tác động triển khai luật chưa toàn diện, đầy đủ.

Việc áp dụng luật thời gian qua vướng mắc chủ yếu là do khâu tổ chức thi hành, các vấn đề về kỹ thuật cụ thể nên việc áp dụng luật ở địa phương, cơ sở còn lúng túng. Do vậy, đại biểu đề nghị phạm vi sửa đổi của luật nên tập trung vào sửa đổi, bổ sung một số điều thật sự cần thiết để tháo gỡ những khó khăn trong triển khai thực hiện luật.

Cùng quan điểm này, đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình) nêu dẫn chứng về việc chỉ nên sửa một số điều thực sự là vướng mắc cơ bản. Theo đại biểu, khi thực hiện đầu tư công, tiền từ ngân sách trung ương (NSTW) hay ngân sách địa phương (NSĐP) đều là tiền ngân sách nhà nước (NSNN).

Tuy nhiên, khi thực hiện phần đầu tư công từ NSĐP, do địa phương quyết định thì thuận lợi, ít vướng mắc. Còn phần ngân sách đầu tư công do trung ương phân bổ cho các địa phương thì khó khăn và chậm. "Tôi cho đây là gốc rễ của vấn đề. Nếu nói vướng Luật Đầu tư công làm chậm tiến độ thì không hẳn" - đại biểu nhận định.

Từ đó, đại biểu đồng tình với quan điểm của ban soạn thảo đề xuất theo hướng đẩy mạnh phân cấp, tăng cường hậu kiểm, Thủ tướng Chính phủ giao tổng mức kế hoạch đầu tư vốn cho các bộ, ngành, địa phương kèm theo nhiệm vụ và tiêu trí, nguyên tắc. Các đơn vị chịu trách nhiệm phân bổ chi tiết và báo cáo lại Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), Bộ Tài chính để theo dõi, giám sát.

Theo đại biểu, việc giao tổng mức đầu tư cho địa phương để địa phương lựa chọn mục tiêu và thực hiện, còn cơ quan trung thực hiện công tác hậu kiểm sẽ vừa phát huy được trách nhiệm của cấp chính quyền địa phương và đồng thời cũng phát huy trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước.

Tuy nhiên, đại biểu chỉ ra rằng, quan điểm ban soạn thảo như vậy nhưng dự thảo luật chưa thể hiện được điều này. Theo đó, khoản 4 Điều 62 quy định trước ngày 31/12 năm thứ 5 của kế hoạch đầu tư công trung hạn (KHĐTCTH), Bộ KH&ĐT thông báo danh mục dự án đủ điều kiện bố trí vốn của KHĐTCTH vốn NSTW cho các bộ, ngành, địa phương. Tại khoản 4 Điều 63 quy định, trước ngày 10/12 hàng năm, Bộ KH&ĐT giao chỉ tiêu chi tiết danh mục và tổng mức vốn kế hoạch đầu tư vốn NSTW năm sau và dự báo 2 năm tiếp theo cho các bộ, ngành, địa phương.

Điều này có nghĩa là Bộ KH&ĐT phải xem xét danh mục từng dự án, đồng ý thì địa phương mới được làm. Như vậy, không còn là hậu kiểm mà trở thành tiền kiểm. Do đó, đại biểu đề nghị nên tính toán và sửa theo tinh thần được Chính phủ đề xuất.

Cân nhắc việc bỏ quy định về danh mục mức vốn

Tán thành với quan điểm chỉ nên sửa đổi một số điều thực sự vướng mắc, đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cũng nêu ra một số nội dung mà đại biểu cho rằng nên giữ nguyên.

Đơn cử như tiêu chí phân loại dự án quan trọng quốc gia từ 10 nghìn tỷ đồng lên 35 nghìn tỷ đồng và tương tự với đó là dự án nhóm A, B, C lên 3,5 lần. Đại biểu phân tích, 3 năm qua, chỉ số giá tiêu dùng không biến động lớn, chưa phải áp dụng quy định tại khoản 2 Điều 11 Luật Đầu tư công, tức là Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh tiêu chí phân loại dự án đầu tư, trong trường hợp chỉ số có biến động lớn.

Trên thực tế, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Quốc hội mới quyết định hai dự án quan trọng quốc gia và cũng chưa có vướng mắc. Do vậy, việc điều chỉnh tiêu chí quy mô vốn từ 10.000 lên 35.000 tỷ đồng là chưa đủ cơ sở thực tiễn.

Đồng thời, đại biểu đề nghị không sửa đổi nội dung về nhiệm vụ, quyền hạn của hội đồng nhân dân (HĐND), thay thế bằng thường trực HĐND. Đại biểu cho rằng, HĐND vẫn có thể họp nhiều hơn hai kỳ/năm hoặc họp bất thường để quyết định các vấn đề, trong đó có việc quyết định chủ trương đầu tư. Đồng thời, cùng quan điểm với đại biểu Bùi Văn Phương, đại biểu Nguyễn Trường Giang cho rằng, việc thực hiện đầu tư công ở địa phương thực ra không có nhiều vướng mắc lớn.

Đánh giá cao tinh thần phân cấp mạnh và giảm thủ tục đầu tư của dự thảo, song đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) cho rằng, nhiều điều khoản của luật chưa đáp ứng được yêu cầu đó. Cụ thể như việc điều chỉnh, phân loại dự án quan trọng quốc gia là dự án sử dụng vốn đầu tư công từ 35.000 tỷ đồng trở lên, gấp 3,5 lần quy định hiện hành còn chưa đủ căn cứ.

Về kế hoạch đầu tư, đại biểu đề nghị bỏ kế hoạch đầu tư 3 năm vì không cần thiết, thêm thủ tục và cân đối nguồn đã có định hướng trong kế hoạch tài chính 3 năm. Đồng thời, cân nhắc việc chỉ trình Quốc hội các nguyên tắc trong kế hoạch đầu tư 5 năm mà không trình danh mục mức vốn. Vì danh mục mức vốn là "linh hồn" của kế hoạch đầu tư 5 năm, chứng minh cho việc đầu tư phù hợp với nguồn lực và biểu hiện tính đúng đắn, hợp lý của nguyên tắc.

Theo đại biểu, nếu bỏ danh mục mức vốn cho từng dự án của Quốc hội thì việc trình Quốc hội kế hoạch đầu tư 5 năm sẽ là thừa, vì các nguyên tắc về đầu tư cơ bản đã đầy đủ trong các luật, các nghị quyết của Quốc hội.

Ngoài ra, đại biểu cũng lưu ý còn nhiều quy định bất cập như quy định quản lý ODA mâu thuẫn với Luật Quản lý nợ công, mở rộng phạm vi dự án khẩn cấp, khái niệm về nợ đọng dễ dẫn đến dàn trải, khó kiểm soát nợ…

Hơn nữa, luật có hiệu lực thi hành từ tháng 1/2020 và mất hàng năm trời mới đủ văn bản hướng dẫn nên không tháo gỡ ngay được khó khăn vướng mắc và không kịp thời phục vụ việc lập kế hoạch giai đoạn sau. Vì vậy, những nội dung quan trọng, đang vướng mắc cần qui định cụ thể trong luật để thực hiện ngay khi có hiệu lực./.

H.Y

(责任编辑：Cúp C2)