Cần tập trung hỗ trợ 30% mức đóng BHYT còn lại cho người thuộc hộ gia đình cận nghèo. Ảnh (minh họa)

Thủ tục phiền hà khiến người dân quay lưng

Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết,áogỡkhókhănBHYThộgiađìnhLoạibỏnhiềuthủtụcphiềnhàbong da dalu trong năm 2014, cả nước có 64,67 triệu người tham gia BHYT, chiếm 71,6%. Tuy nhiên, đến nay, số người tham gia BHYT chỉ đạt khoảng 63,3 triệu người, khiến mục tiêu 75% dân số nước ta có thẻ BHYT năm 2015 khó khả thi.

Nguyên nhân của tình trạng này là do việc tiếp cận thông tin với những quy định mới sửa đổi, bổ sung của Luật BHYT đến với người dân nói chung, với các đối tượng đã tham gia BHYT tự nguyện theo cá nhân nói riêng chưa kịp thời và còn nhiều hạn chế.

Tuy việc mua BHYT theo hộ gia đình dù đã giúp giảm mức đóng khá nhiều so với việc mỗi thành viên tự mua, nhưng vẫn là thách thức với những hộ thu nhập thấp. Mặc dù bình quân một gia đình có 5 người tham gia BHYT chỉ phải đóng khoảng gần 2 triệu đồng/năm, tức khoảng 33.000 đồng/tháng. Nhưng đối với người dân ở khu vực nông thôn đây vẫn là một khoản chi phí khá lớn.

Tại nhiều địa phương, thủ tục mua thẻ BHYT theo hộ gia đình thời gian qua còn máy móc khó thực hiện. Đơn cử như việc người dân phải chứng minh sự tham gia BHYT của từng thành viên gia đình bằng việc photocopy thẻ của người đã tham gia; xác nhận tạm vắng đối với người có hộ khẩu hoặc đăng ký tạm trú tại thành phố nhưng chuyển đến nơi khác làm việc, sinh sống… khiến người dân phải đi lại quá nhiều nơi, nhiều lúc.

Một số nhân viên đại lý BHYT tại quận, huyện còn cứng nhắc trong việc lập danh sách, hướng dẫn người đại diện hộ gia đình khi kê khai danh sách tham gia BHYT.

Anh Phan Đăng Tuấn (Quỳnh Phụ, Thái Bình) tỏ ra bức xúc: Tôi làm việc tự do ở Quảng Ninh, muốn mua BHYT tự nguyện. Nhân viên BHYT tại nơi tôi tạm trú nói tôi không được mua BHYT theo diện cá nhân mà phải mua theo diện hộ gia đình và phải về địa phương nơi thường trú để mua. Liên hệ về quê, tôi được hướng dẫn phải trình thẻ BHYT, chứng minh nhân dân của thành viên gia đình đã có BHYT từ trước. Thủ tục phiền phức như vậy nên tôi quyết định không mua BHYT nữa.

Đơn giản hóa nhiều thủ tục

Để đơn giản hóa các thủ tục, BHXH Việt Nam đã có công văn hướng dẫn về việc thu BHYT hộ gia đình đến BHXH các địa phương. Theo đó, đối với hộ gia đình tham gia BHYT đã có người tham gia BHYT tự đóng 100% mức đóng, nếu sau ngày 1/1/2015 tiếp tục tham gia BHYT thì thực hiện cho cá nhân người đó hoặc theo hộ gia đình; những người còn lại chưa tham gia BHYT, khi tham gia BHYT thì bắt buộc thực hiện theo hộ gia đình. Còn từ 1/1/2016 trở đi, toàn bộ những người có tên trong hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện BHYT hộ gia đình.

Hiện BHXH Việt Nam đang chỉ đạo cơ quan BHXH các địa phương dừng việc yêu cầu phải photocopy thẻ BHYT, hoặc giấy tạm trú tạm vắng của người đi làm ăn, công tác ở nơi khác để được mua thẻ.

Theo hướng dẫn của BHXH Việt Nam, trong thời gian chờ UBND xã, phường lập danh sách tham gia BHYT theo hộ gia đình, từ ngày 1/1/2015 đến trước ngày 1/10/2015, khi hộ gia đình tham gia BHYT thì chỉ cần đại diện hộ gia đình (không nhất thiết là chủ hộ) kê khai những thành viên trong gia đình cần mua thẻ, những người đi công tác xa…

Người kê khai phải cam kết và chịu trách nhiệm về nội dung kê khai. Khi đó, địa phương sẽ có xác nhận để người dân mua thẻ BHYT mà không cần phải sao chụp các loại giấy tờ như trước đây. Đối với những người đi làm ăn xa, khi đăng ký tạm trú tạm vắng tại địa phương cũng sẽ có quyền tham gia BHYT tại địa phương đang công tác và được hưởng đầy đủ các quyền lợi theo quy định.

Việc sao chụp thẻ BHYT của các đối tượng đã tham gia BHYT hộ gia đình chỉ thực hiện trong trường hợp có giảm trừ mức đóng BHYT (người thứ nhất đóng bằng 4,5% mức lương cơ sở; người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất; từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất).

Trường hợp hộ gia đình tham gia BHYT cho toàn bộ những người có tên trong hộ khẩu hoặc sổ tạm trú thì vẫn thu, cấp thẻ BHYT có thời hạn 12 tháng và được tính giảm trừ ngay mức đóng theo quy định.

Trước kiến nghị được đóng BHYT thành nhiều đợt, hoặc đóng 6 tháng/lần để giảm mức tiền phải đóng 1 lần/năm, giảm gánh nặng cho các hộ gia đình, BHXH Việt Nam cũng đang tính đến phương án phối hợp với chính quyền các địa phương và nếu các địa phương cam kết có thể thực hiện thu đủ được số tiền đóng BHYT nếu cho phép người dân đóng nhiều lần thì sẽ cho thực hiện.

Vũ Luyện

(责任编辑：Nhà cái uy tín)