Vụ trưởng Vụ Chế độ Kế toán và Kiểm toán- Bộ Tài chính Đặng Thái Hùng phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: T.Hằng.

Tại Hội thảo kinh nghiệm quốc tế về tổ chức KTNB trong khu vực công,ạokhuônkhổpháplýchohoạtđộngkiểmtoánnộibộkèo nhà cái.me khu vực tư và các khuyến nghị cho Việt Nam do Bộ Tài chính tổ chức sáng 8-4-2016, Vụ trưởng Vụ Chế độ Kế toán và Kiểm toán- Bộ Tài chính Đặng Thái Hùng nhìn nhận, mặc dù KTNB không phải là mới ở Việt Nam nhưng chưa đáp ứng thông lệ quốc tế. Tới đây, khi Luật Kế toán (sửa đổi) có hiệu lực thi hành (năm 2017) thì KTNB chính thức được luật hóa nhằm mở rộng phạm vi đối tượng áp dụng tới tất cả DN, đơn vị hành chính, đơn vị sự nghiệp.

Tại Việt Nam khái niệm KTNB vẫn còn mờ nhạt, điều này một phần do hệ thống quản lý vẫn còn chưa đồng bộ, cập nhật theo tình hình mới. Hiện nay, lĩnh vực KTNB được hướng dẫn, chỉ đạo là quyết định 832/TC/QĐ/CĐKT năm 1997 có hiệu lực từ 1-1-1998. Bên cạnh đó cũng có một số văn bản liên quan đến hoạt động KTNB, tuy nhiên góc độ tiếp cận chưa chính xác. Ví dụ Luật Doanh nghiệp có đề cập đến KTNB là bộ phận đồng nhất với ban kiểm soát, hoặc có văn bản quy định của Ngân hàng Nhà nước quy định các ngân hàng, tổ chức tín dụng, bảo hiểm cần thiết lập bộ phận KTNB. Tuy nhiên đây lại là quy định mang tính ngành nghề, lĩnh vực chưa phải là quy định chung cho tất các đơn vị.

Đến từ Ngân hàng Thế giới (WB), Chuyên gia quản lý Tài chính cao cấp Phạm Văn Cung thẳng thắn chỉ ra kết quả khảo sát tại Việt Nam cho thấy, chỉ số hiệu quả KTNB ở mức thấp, ít báo cáo KTNB được lưu hành; Chủ yếu mới tập trung nhóm DN ngân hàng còn ở khu vực công thì chỉ có vài đơn vị như: Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Lý do là Việt Nam chưa có các chuẩn mực và hướng dẫn KTNB; chưa có các hướng dẫn và thực tế áp dụng khung KTNB và quản trị rủi ro theo mô hình chuẩn để làm tiền đề cho KTNB phát triển; một số chức năng của KTNB đang được thực hiện bởi cơ quan thanh tra quản lý tài chính trong khu vực công trên khía cạnh đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật trong sử dụng tiền và tài sản của Nhà nước.

Cùng chung quan điểm này, Chánh thanh tra Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Kỳ Sơn cho biết, mặc dù KTNB chưa được thể chế hóa bằng quy định pháp luật nhưng thanh tra Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với WB thực hiện KTNB đối với một số dự án do WB tài trợ nên đến nay KTNB đã đi vào nề nếp.

“Có thể thấy KTNB có nhiều nét tương đồng với công tác thanh tra hành chính của các cơ quan thanh tra Bộ, thanh tra Sở trong hệ thống Nhà nước. Thực tiễn cho thấy việc tổ chức thanh tra hành chính còn nhiều hạn chế, không thường xuyên và phụ thuộc rất nhiều vào ý chí người lãnh đạo, quản lý… Công tác thanh tra còn nặng tính phát hiện- xử lý nên đối tượng thường có tâm lý che giấu, đối phó nên mục tiêu phòng ngừa không hiệu quả. Ngược lại KTNB mang tính chất tư vấn nên mối quan hệ thân thiện, giúp ngăn ngừa kịp thời các rủi ro có thể xảy ra. KTNB chính là biện pháp tự bảo vệ của mỗi tổ chức, DN trong hoạt động”- ông Trần Kỳ Sơn nói.

Ông Trần Kỳ Sơn cũng cảnh báo những thách thức trong việc thực hiện chức năng KTNB ở Việt Nam như: Đây là khái niệm mới, nhận thức của cơ quan quản lý, DN về vị trí, vai trò, chức năng của KTNB chưa đầy đủ; Hệ thống pháp luật về KTNB chưa có; Hệ thống hành chính và pháp luật của Việt Nam được xây dựng theo mô hình sử dụng quyền lực vì vậy việc xử lý vi phạm sẽ thể hiện được quyền của các cơ quan Thanh tra nên KTNB chỉ mang tính chất tư vấn, kiến nghị…

Tại Hội thảo, Giám đốc Khối KTNB Tập đoàn Bảo Việt Trần Thị Diệu Hằng chia sẻ, KTNB của Tập đoàn Bảo Việt được triển khai 8 năm nay, với mô hình chuẩn KTNB quốc tế từ HSBC, có nhiệm vụ đánh giá độc lập về hiệu quả kiểm soát nội bộ, quản lý rủi ro và quản trị DN nhằm hỗ trợ Tập đoàn đạt được các mục tiêu.

Tuy nhiên, cái khó là nhận thức chung của cộng đồng DN về vai trò, ý nghĩa của hoạt động KTNB chưa rõ ràng và đầy đủ; nguồn cung lao động trong lĩnh vực KTNB còn thiếu về số lượng, chưa đảm bảo về chất lượng.

(责任编辑：Cúp C1)