- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị ASEAN và Trung Quốc phấn đấu hoàn tất COC ngay trong năm 2017.

Hôm nay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và đoàn VN tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 29, các hội nghị cấp cao ASEAN+1 với Trung Quốc và Nhật Bản.

Tại ASEAN 29, các lãnh đạo ASEAN thảo luận về quan hệ đối ngoại của ASEAN, các thách thức khu vực và quốc tế, trong đó có các hoạt động khủng bố, cực đoan, tội phạm mạng, vấn đề biến đổi khí hậu và bệnh dịch, nhất là dịch bệnh Zika, và tình hình tại Biển Đông, bán đảo Triều Tiên.

Hội nghị cấp cao ASEAN 29 khai mạc tại Lào. Ảnh: TTXVN

Các lãnh đạo ASEAN nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải, hàng không ở khu vực, giải quyết hòa bình các tranh chấp, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS) 1982, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và sớm đạt Bộ Quy tắc ứng xử (COC) hiệu quả ở Biển Đông.

Hội nghị cũng đề cao việc duy trì đoàn kết, thống nhất và vai trò trung tâm của ASEAN trong quan hệ với các đối tác, xử lý các thách thức và định hình một cấu trúc khu vực dựa trên luật lệ; tiếp tục thể hiện vai trò chủ động, dẫn dắt và nâng cao hiệu quả của các cơ chế do ASEAN khởi xướng nhằm tiếp tục thu hút sự tham gia và đóng góp của các đối tác.

Tại hội nghị cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 19, cũng là hội nghị kỷ niệm 25 năm quan hệ đối thoại, hai bên nhất trí tiếp tục đẩy mạnh hợp tác thương mại, đầu tư hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại 1.000 tỷ USD và đầu tư 150 tỷ USD vào năm 2020.

Thủ tướng TQ Lý Khắc Cường khẳng định lãnh đạo TQ coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, mong muốn tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ với ASEAN; triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động ASEAN-Trung Quốc giai đoạn 2016-2020 và các cơ chế đã có như Mekong - Lan Thương…

Các nước ASEAN khẳng định coi trọng quan hệ với TQ với vai trò là một trong những đối tác quan trọng nhất của ASEAN cũng như vị trí, vai trò chiến lược của TQ; ghi nhận quan hệ hợp tác sâu rộng với TQ trong nhiều lĩnh vực; mong muốn thúc đẩy giải quyết một số vấn đề chung như khủng bố, môi trường, biến đổi khí hậu, ủng hộ sáng kiến của Trung Quốc thúc đẩy “Một vành đai, một con đường”, thành lập Ngân hàng Phát triển Cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB).

Về Biển Đông, các lãnh đạo ASEAN khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông vì đây là vấn đề quan hệ mật thiết với hòa bình và ổn định của cả khu vực và thế giới cũng như quan hệ giữa ASEAN với TQ và các đối tác; khẳng định lại các nguyên tắc chung như kiềm chế, giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.

Hai bên khẳng định sự cần thiết của việc tăng cường đối thoại và hợp tác nhằm duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, thực hiện hiệu quả DOC và sớm ký kết COC vì lợi ích chung.

Kết thúc hội nghị, các lãnh đạo đã thông qua Tuyên bố chung về áp dụng Bộ Quy tắc ứng xử để tránh va chạm bất ngờ trên biển ở Biển Đông; Tài liệu hướng dẫn vận hành đường dây nóng giữa quan chức cao cấp của các bộ Ngoại giao ASEAN và TQ về ứng phó với các sự cố khẩn cấp trên biển.

Tại hội nghị cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 19, hai bên nhấn mạnh cam kết hợp tác chống khủng bố, bạo lực cực đoan, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng và tăng cường an ninh biển.

Trao đổi về tình hình Biển Đông, hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại các hội nghị của ASEAN.Ảnh: VOV

Phát biểu tại các hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường quan hệ đối ngoại của ASEAN, tranh thủ sự hợp tác, hỗ trợ của các đối tác bên ngoài để xây dựng Cộng đồng và thực hiện Tầm nhìn 2025, qua đó khẳng định vai trò và vị thế quốc tế của ASEAN.

Thủ tướng khẳng định những nhân tố quyết định thành công trong quan hệ đối ngoại của ASEAN chính là sự tự cường và lớn mạnh của từng quốc gia thành viên, sự gia tăng gắn kết, đoàn kết và thống nhất của ASEAN cũng như khả năng xử lý hài hòa lợi ích của các đối tác với lợi ích của mỗi quốc gia và của cả ASEAN.

Về quan hệ ASEAN-TQ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh hai bên cần coi trọng tăng cường nền tảng của quan hệ, nhất là sự tin cậy chính trị và lòng tin chiến lược; đẩy mạnh hợp tác toàn diện và thực chất, giải quyết mọi khác biệt và tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982.

Đồng thời đẩy mạnh hợp tác thương mại, đầu tư và kết nối, hợp tác du lịch, trao đổi văn hóa và giao lưu nhân dân, cũng như hợp tác ứng phó với các thách thức về biến đổi khí hậu, khủng bố, tội phạm, dịch bệnh, thiên tai, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt chú trọng quản lý sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh ASEAN và TQ đạt thỏa thuận về áp dụng Bộ quy tắc về tránh va chạm bất ngờ trên biển (CUES) ở Biển Đông, lập đường dây nóng giữa các bộ Ngoại giao về các tình huống khẩn cấp trên biển; đề nghị hai bên phấn đấu hoàn tất COC ngay trong năm 2017, nhân dịp kỷ niệm 15 năm ký DOC (2002) và 50 năm thành lập ASEAN.

C.Hoàng

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)