Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia tại Hội thảo “Đấu giá quyền sử dụng đất - Thực tiễn pháp lý và giải pháp” do Viện Kinh tếxanh phối hợp cùng Trường đại học Kinh tế Luật TP.HCM và báo Pháp luật TP.HCM tổ chức ngày 20/4.

Lợi dụng đấu giáđất để gây lũng đoạn thị trường

Theáđấtchỉcótănghaytăngrấtcaothìnhàđầutưsẽtrảgiábấtchấkq bdno ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sảnViệt Nam nhận định, Thủ Thiêm có vị trí, cấu trúc dân cư và vai trò tương tự các khu đô thị trung tâm có giá trị thương mại cao như Manhattan (New York, Mỹ) hay Phố Đông (Thượng Hải, Trung Quốc).

“Sau khi trở thành thành phố trong thành phố, khu vực này đã hút các nhà đầu tưtrên cả nước với xung lực rất cao”, ông Đính nói và cho rằng, giá trị bất động sản từ đó cũng tăng lên rất nhanh.

Cụ thể, giá căn hộ tại TP.Thủ Đức những giai đoạn năm 2018 - 2019 chỉ khoảng 20 triệu/m2, ngay sau khi có thông tin quy hoạch đã tăng gấp hơn hai lần. Các nhà đầu tư đã thiết lập mặt bằng giá mới, từ 50 - 60 triệu đồng/m2. Các giá trị đất đai khác cũng tăng nhanh.

Tuy nhiên, đi cùng với hấp lực đầu tư, ông Đính nhìn nhận hoạt động thâu tóm, giao dịch đất đai diễn ra rất sôi động. Về nguyên tắc, giá trị của bất động sản chỉ tăng khi có các hoạt động đầu tư sôi động, nhưng thực tế hoạt động đầu tư ở khu vực này chưa được cải thiện. Hiện còn nhiều dự ánkhông xử lý được các tồn động do còn những quy định pháp luật chồng chéo.

Trong bối cảnh hiện nay, giải pháp đấu giá quyền sử dụng đất là lựa chọn duy nhất giúp đẩy nhanh các hoạt động đầu tư. Thế nhưng, ông Đính cho rằng, hiện có tình trạng các doanh nghiệp lợi dụng các phiên đấu giá để tạo ra những lợi ích khác, gây lũng đoạn thị trường.

“Những hành vi này cần phải ngăn chặn bằng các quy định pháp luật. Nếu không lựa chọn đúng và trúng các nhà đầu tư, Thành phố sẽ lại loay hoay trong vòng xoáy đấu giá rồi doanh nghiệp để đó, găm đất, chỉ tìm cách tăng giá, chứ không có hoạt động đầu tư xây dựng”, ông Đính nhấn mạnh.

Phân tích thêm về vấn đề này, bà Đoàn Phương Diệp, Giảng viên Trường đại học Kinh tế - Luật TP.HCM cho rằng, các cuộc đấu giá khá nổi tiếng gần đây cho thấy một vấn đề chung, đó là nhà đầu tư sẵn sàng trả mức giá khiến xã hội sững sờ.

Nguyên nhân của hiện tượng giá bán quá cao này phản ánh thực trạng nhà đầu tư tin tưởng, dù với mức giá cao như thế nào thì nhà đầu tư vẫn có lời, dự án vẫn sẽ thành công vì sẽ có những người mua lại với mức giá cao hơn nhiều. 

“Sở dĩ có nhận định hay tâm lý này của nhà đầu tư vì thực tiễn giá đất thời gian qua chỉ có tăng hay tăng rất cao, chưa hề giảm. Bất kỳ một nhà đầu tư bình thường nào cũng ý thức rất rõ về điều này dẫn đến tình trạng bất chấp giá trong đấu giá”, bà Diệp nói.

Cần có quy định riêng về đấu giá quyền sử dụng đất

Đó là ý kiến của ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC). Theo ông Lộc, để đáp ứng nhu cầu phát triển, cần tiếp tục đấu giá quyền sử dụng đất trong cả nước. Đây cũng là vấn đề được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm, góp ý kiến đa chiều để hướng tới việc hoàn thiện pháp lý cho phương thức này trong thời gian tiếp theo.

“Đấu giá nói chung và đấu giá quyền sử dụng đất nói riêng mục tiêu cuối cùng không phải là thu càng nhiều tiền càng tốt mà vấn đề là phát triển như thế nào để có cơ chế chính sách được lợi cả hai bên, cả Nhà nước và nhà đầu tư”, ông Lộc nói.

Theo ông Lộc, thất bại của doanh nghiệp cũng là thất bại của Nhà nước trong trường hợp tại Thủ Thiêm. “Nhà đầu tư có phần thiếu thận trọng. Ngoài ra có sơ hở trong quy định của pháp luật, đặc biệt là cơ chế kiểm tra về năng lực tài chính, quỹ thời gian ngắn - không đủ thời gian cho nhà đầu tư chuẩn bị. Nhà đầu tư bỏ cọc cho thấy cơ chế chính sách chưa thành công”, ông Lộc thẳng thắn nói.