Vị hoàng thái hậu của nhà Hậu Lê này được đánh giá là một trong những người phụ nữ tàn độc nhất sử Việt,àhoàngtháihậutànácnhấtlịchsửViệkết quả trận đấu inter không từ bất cứ thủ đoạn nào.

Người được nhắc đến chính là Tuyên Từ hoàng thái hậu, tên thật là Nguyễn Thị Anh (1422-1459) là phi tần của vua Lê Thái Tông, mẹ đẻ của hoàng đế Lê Nhân Tông. Dưới thời Hậu Lê, bà là vị hoàng thái hậu tại vị đầu tiên và duy nhất, thay hoàng đế giải quyết việc nước.

Theo ghi chép của Đại Việt thông sử, bà Nguyễn Thị Anh hội tụ đủ mọi tố chất cần có của bậc mẫu nghi thiên hạ. Bà là người xinh đẹp, thông minh và sáng suốt nên được vua Lê Thái Tông hết lòng sủng ái. Thế nhưng bà lại là vị hoàng thái hậu tàn ác nhất lịch sử Việt, vì quyền lực mà không từ bất cứ thủ đoạn nào.

Đại Việt sử ký toàn thư ghi: "Nghi Dân là con trưởng của vua Lê Thái Tông và Dương thị hoàng hậu, vốn đã được lập làm thái tử từ nhỏ. Nhưng sau đó, Nguyễn Thị Anh được vua sủng ái, nên năm 1441, vua nghe lời, truất ngôi của Nghi Dân, nhưng vẫn chưa định ai ở ngôi vị thái tử... Tuy nhiên, nhiều người trong triều dị nghị rằng, Nguyễn Thị Anh đã có thai trước khi vào cung và Bang Cơ không phải là con vua Thái Tông.

Cùng lúc đó, một bà phi khác là Tiệp dư Ngô Thị Ngọc Dao - vốn người duyên dáng, dịu dàng, hiền hậu được vua sủng ái - lại có mang sắp sinh và trong cung cũng rộ tin tức Tiệp dư nằm mộng thấy Thượng đế sai một tiên đồng xuống đầu thai làm con trai bà. Vì vậy, hoàng hậu Nguyễn Thị Anh sợ bà Ngọc Dao sinh được con trai thì hoàng tử Bang Cơ sẽ không được kế vị, bèn cấu kết với Đinh Thắng, một hoạn quan tâm phúc để lập mưu hại Tiệp dư.

Đinh Thắng lấy hình nhân đàn ông đâm 7 mũi kim vào lưng và ngực, dưới chân ghi chữ Bang Cơ và cố tình để cho cung nhân bắt được tâu lên vua. Hoàng hậu Nguyễn Thị Anh là kẻ chủ mưu nhưng lại ra vẻ bị hại và đòi nhà vua phải truy cứu việc này đến cùng, phải tìm ra được người làm việc này, xử theo luật cho voi dày ngựa xéo. 

Tiệp dư Ngọc Dao là người bị nghi ngờ nhiều nhất. Nhà vua rất băn khoăn và chỉ khép vào tội phát lưu (đày đi xa). Biết chuyện, quan hành khiển Nguyễn Trãi vào triều kiến và ra lời can gián. Ông cho rằng, chứng cớ xác đáng không có mà đã vội kết án Tiệp dư là việc làm thất đức và ông xin nhà vua cho mình được lo liệu việc này. Thái Tông nghĩ mãi, không còn cách nào hơn nên đành chấp nhận đề nghị của Nguyễn Trãi. Ngay đêm ấy, Nguyễn Thị Lộ (vợ thứ của Nguyễn Trãi) bí mật đưa Tiệp dư ra ẩn náu ở chùa Huy Văn (ngõ Văn Chương, phố Tôn Đức Thắng ngày nay).

Tháng 11 năm 1441, nhà vua xuống chiếu lập Bang Cơ làm thái tử''.

Sau khi phi tần kia sinh hạ hoàng tử, lời đồn đại về dòng máu của thái tử Bang Cơ ngày càng nhiều. Nhân lúc con trai còn đang ở ngôi thái tử, bà Nguyễn Thị Anh chủ động ra tay “xử” Nguyễn Trãi. Một lần vua về thăm Nguyễn Trãi, bà nhân cơ hội này sai người sát hại chồng rồi đổ cho vợ chồng Nguyễn Trãi gây tội tày trời khiến gia đình ông bị tru di tam tộc, tạo nên thảm án Lệ Chi viên.

Năm 1442, thái tử Bang Cơ lên ngôi khi chỉ mới 2 tuổi, đổi niên hiệu là Thái Hòa, tức là vua Lê Nhân Tông. Bà Nguyễn Thị Anh được quần thần mang kim sách dâng tôn hiệu hoàng thái hậu. Do tân vương tuổi đời còn nhỏ nên hoàng thái hậu buông rèm nhiếp chính, trực tiếp quản lý chuyện chính sự. 

Năm 1453 vua Nhân Tông lên 13 tuổi, thái hậu Nguyễn Thị Anh rút vào hậu cung, giao lại triều chính cho con. Nhưng mọi chuyện chưa chấm dứt ở đây, lời đồn Bang Cơ không phải là con ruột của vua Lê Thái Tông năm xưa vẫn còn văng vẳng khiến cho huynh trưởng của vua Nhân Tông là Lạng Sơn vương Lê Nghi Dân có ý làm loạn, đoạt lại ngai vàng. 

Theo Đại Việt thông sử, vua Nhân Tông nghĩ Nghi Dân là anh ruột nên không có ý đề phòng. Ngày 3 tháng 10 năm Kỷ Mão (1459), Lê Nghi Dân trong đêm cùng các thủ hạ bắc thang vào tận trong cung cấm giết vua Nhân Tông. Hôm sau hoàng thái hậu cũng bị giết, thọ 38 tuổi.

(责任编辑：Cúp C2)