Công nghệ này đã mô tả bản chất,ôngnghệgiúpdựbáolũquétsaubãosốkết quả rangers dự báo đường đi, phạm vi ảnh hưởng và giúp khá nhiều trong việc giải quyết hậu quả sau cơn bão. Nó có thể được ứng dụng tại Việt Nam?

Dự đoán, giảm thiểu thiên tai

GIS - Geography Information System hay "Hệ thống thông tin địa lý" ban đầu được hiểu đơn giản là một cuộc “hôn nhân” tuyệt vời giữa CNTT và ngành khoa học Địa Lý. Nhưng với sự phát triển và tính đa năng của GIS ngày nay công nghệ này có một khái niệm rộng hơn rất nhiều. Bằng cách tích hợp các thông tin về Tự nhiên, Kinh tế-xã hội và nhiều thông tin khác người sử dụng có thể cho ra những “sản phẩm” tuỳ theo yêu cầu của mình.

Công nghệ GIS có thể áp dụng dự báo lũ quét ở Việt Nam. Ảnh minh họa

GIS đã xuất hiện trên thế giới từ rất lâu và được các nước phát triển ứng dụng triệt để trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Từ một vài công cụ bản đồ trực tuyến GIS của GoogleEarth (www.earth.google.com.vn) chẳng hạn, bạn có thể quan sát cả quả địa cầu và zoom cận đến từng đường đi tới các siêu thị ở NewYork, chỉ đường cho bạn đến bất kỳ nơi nào trong các thành phố của nước Mỹ. hay ngắm tháp Effel của Paris...

Tuy nhiên, cần tìm hiểu trước tiên ứng dụng của GIS trong việc phòng chống thiên tai và các thảm hoạ thiên nhiên nói chung - đây là một ứng dụng của GIS trong ngành khí tượng thuỷ văn. Trên Internet có nhiều nghiên cứu về ứng dụng GIS trong việc xây dựng bản đồ ngập lụt hay dự báo ngập lụt.

Tại sao Việt Nam là một nước luôn bị thiên tai đe doạ, ngập lụt hàng năm, thiệt hại nhiều về người và của mà chưa thấy có ứng dụng một cách cụ thể hay phổ biến công nghệ này như trên Thế giới? Thực tế công nghệ GIS có quá cao siêu? Quá phức tạp? Hay chỉ là một công nghệ phổ thông và đa năng có thể ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, mỗi người dân đều có thể tiếp cận, sử dụng dễ dàng?

Từ lâu, các hội thảo về GIS tại Việt Nam đã chỉ ra rằng việc ứng dụng rộng rãi GIS ở nước ta sẽ có lợi ích vô cùng to lớn và mang tính cấp thiết. Một trong những minh chứng rõ ràng nhất là những hậu quả của bão số 7 và lũ quét tại Văn Chấn (Yên Bái).

Chẳng hạn, một bản đồ GIS được lập tại vùng núi Yên Bái sẽ xác định được các yếu tố như mức độ rừng bị phá, độ dốc, diện tích của các sườn núi... Từ các thông tin này, máy tính có thể tính toán, dự đoán ra những khu vực có nguy cơ sạt lở đất, bị lũ quét cao, ước tính được với lưu lượng mưa bao nhiêu, thời gian bao lâu thì có nguy cơ xảy ra lũ quét. Từ các dự đoán đó, địa phương sẽ có thể di dời các khu dân cư ra khỏi vùng nguy hiểm, hoặc dự báo sớm về các khả năng thiên tai xảy ra.

GIS - Công nghệ số phổ thông và đa năng

Không chỉ trong phòng tránh thiên tai, GIS còn là một công nghệ số đa năng với những ứng dụng to lớn trong nhiều lĩnh vực và hoạt động đời sống.

Bạn đã bao giờ tưởng tượng nếu bạn sắp đến thăm Hà Nội nhưng bạn chưa biết phải đến những nơi nào, bằng phương tiện gì? Khi đó bạn chỉ cần nhấn chuột, máy tính sẽ cho bạn một bản đồ trực tuyến Hà Nội, bạn có thể tìm thấy và biết đầy đủ thông tin những điểm bạn cần đến và máy tính cũng sẽ lựa chọn cho bạn nên đi phương tiện nào và lịch trình tuyến đường... Điều đó vốn đã quá quen thuộc ở các thành phố châu Âu và không bao lâu nữa sẽ trở thành quen thuộc tại Việt Nam.

GIS có mặt ở hầu hết các lĩnh vực khoa học công nghệ và đời sống xã hội từ những thập kỷ 70 của thế kỷ trước. Công nghệ này không mới trên thế giới cũng như ở Việt nam, nhưng việc biết đến và ứng dụng nó một cách phổ thông thì còn nhiều hạn chế.

Tại Việt nam, GIS cũng đã được áp dụng từ lâu và trong nhiều lĩnh vực. Trước đây GIS hầu như chỉ được ứng dụng tại các Viện, Trung tâm nghiên cứu hoặc trường Đại học. Nhưng hiện nay GIS đã bắt đầu được phổ biến trong nhiều lĩnh vực đời sống vì việc học và sử dụng công nghệ này đơn giản như bất kỳ một chuơng trình phần mềm phổ thông nào mà chúng ta đang sử dụng.

Hương Giang

(责任编辑：Cúp C1)