Trong 9 tháng năm 2016,ổphầnhóaKhôngquyếttâmkhóthànhcôkeo nha cai ty le ca cuoc các đơn vị đã thoái vốn được 3.203 tỷ đồng giá trị sổ sách, thu về 6.268 tỷ đồng. Ảnh T.L minh họa

49 doanh nghiệp đã hoàn thành cổ phần hóa

Theo Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính, tính từ đầu năm đến ngày 20/9/2016, đã có 49 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa (CPH), với tổng giá trị thực tế là 31.938 tỷ đồng, trong đó giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp là 23.289 tỷ đồng.

Theo phương án CPH được cấp có thẩm quyền phê duyệt, vốn điều lệ của 49 đơn vị là 23.030 tỷ đồng, trong đó nhà nước nắm giữ 11.100 tỷ đồng, bán cho nhà đầu tư chiến lược 7.473 tỷ đồng, bán cho người lao động 343,6 tỷ đồng, tổ chức công đoàn 6,7 tỷ đồng, số lượng cổ phần bán đấu giá công khai là 4.105 tỷ đồng.

Cũng trong 9 tháng năm 2016, các đơn vị đã thoái vốn được 3.203 tỷ đồng, thu về 6.268 tỷ đồng.

Trong đó, các tập đoàn, tổng công ty đã thoái vốn đầu tư vào 5 lĩnh vực nhạy cảm (bất động sản, chứng khoán, tài chính - ngân hàng, bảo hiểm và quỹ đầu tư) theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ được 481 tỷ đồng, thu về 441 tỷ đồng. Nguyên nhân giá trị thu về thấp hơn giá trị đã đầu tư do Tổng công ty Thanh Lễ (Bình Dương) thoái 100,6 tỷ đồng tại Khu biệt thự vườn Chánh Mỹ chỉ thu về 18,3 tỷ đồng.

Đồng thời, các tập đoàn, tổng công ty đã thoái 1.279 tỷ đồng, thu về 2.009 tỷ đồng tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư vào các lĩnh vực ngoài 5 lĩnh vực nhạy cảm nêu trên.

Cùng thời điểm, SCIC đã bán vốn tại 54 doanh nghiệp với giá trị là 1.442 tỷ đồng, thu về 3.818 tỷ đồng.

Tiến độ cổ phần hóa DNNN và thoái vốn còn chưa đạt được như kỳ vọng, nguyên nhân theo Cục Tài chính doanh nghiệp, do từ đầu năm đến nay, các đơn vị tiếp tục thực hiện CPHcác đơn vị chưa hoàn thành theo kế hoạch giai đoạn 2011 – 2015, đồng thời triển khai xây dựng kế hoạch sắp xếp, CPH, tái cơ cấu theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Nguyên nhân quan trọng hơn cả là đối tượng sắp xếp, CPH hiện nay hầu hết là các doanh nghiệp có quy mô lớn, phạm vi hoạt động rộng, kinh doanh đa ngành nghề, tài chính phức tạp nên cần có nhiều thời gian chuẩn bị, xử lý. Đặc biệt, việc thực hiện CPH, tái cơ cấu đối với các DN có quy mô vốn lớn cần sự tham gia của nhiều nhà đầu tư lớn, có tiềm lực tài chính và năng lực quản trị, đầu tư tốt nên cần nhiều thời gian để chuẩn bị.

Trong số đó, một loạt các doanh nghiệp của Bộ Công thương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Xây dựng như Tổng công ty Máy Động lực và Máy Nông nghiệp có vốn chủ sở hữu 5.506 tỷ đồng, với 22 đơn vị thành viên; hay MobiFone có vốn điều lệ 15.000 tỷ đồng; Tổng công ty Tư vấn Xây dựng Việt Nam với vốn điều lệ 357,7 tỷ đồng… cũng đang vừa phải triển khai phương án CPH vừa phải xử lý các vướng mắc, nhất là vấn đề tài chính để hoàn thành CPH trong năm nay.

Chất lượng quyết định thành công

Ngoài các nguyên nhân trên, theo ông Đặng Quyết Tiến, Phó Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp, vẫn còn tư tưởng một số bộ muốn nắm giữ tỷ lệ vốn nhà nước tại doanh nghiệp lớn, gây trở ngại đối với việc đẩy nhanh tiến độ CPH và làm giảm mức độ hấp dẫn tham gia của nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư lớn, chuyên nghiệp và là rào cản của quá trình thay đổi nền tảng quản trị.

Một trong số các trường hợp này là Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama), hiện nay, Nhà nước vẫn đang nắm tới 90% vốn trong khi một số nhà đầu tư muốn sở hữu tỷ lệ cao hơn. Việc cơ quan chức năng muốn nắm giữ tỷ lệ cao, theo ông Tiến, đã làm mất cơ hội CPH.

“Với từng phương án nếu không tính đến hiệu quả của việc thay đổi, cơ hội phát triển cho doanh nghiệp thì dẫn tới phương án CPH không hiệu quả và sau CPH thì doanh nghiệp vẫn không thay đổi gì. Như vậy, điều quan trọng là chất lượng phương án CPH. Bởi vậy, nếu phương án CPH được các nhà đầu tư quan tâm thì các bộ nên có thay đổi và Chính phủ cũng đồng ý cho phép các bộ đề xuất điều chỉnh lại tỷ lệ vốn nhà nước khi CPH ở những DNNN do bộ làm chủ quản”, ông Tiến cho biết.

Để đẩy nhanh tiến trình CPH các DNNN, ông Đặng Quyết Tiến cho rằng, phải căn cứ vào những hạn chế để đề ra các giải pháp. Nhưng điều quan trọng nhất là quyết tâm thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về tiến hành sắp xếp, thoái vốn, đầu tư ngoài ngành.

Theo ông Tiến, vấn đề thoái vốn theo thị trường và thoái vốn sau niêm yết đã có quy định. Đầu tiên, phải thực hiện các quy định pháp luật đã có, tiếp đến là đổi mới trong cách tiến hành CPH các doanh nghiệp còn lại.

Việc này, bao gồm tổ chức hướng dẫn cho các doanh nghiệp rõ hơn trong lựa chọn tư vấn xác định doanh nghiệp (vì tư vấn là một trong những vấn đề xác định sự thành công của cổ phần hóa) hay phải thực hiện được việc đấu giá công khai, minh bạch và có sự cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời, đổi mới và thu hút nhà đầu tư theo hướng mở rộng cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

“Thực ra, các cơ chế đều đã có nhưng khâu tổ chức thực hiện còn lúng túng do vậy ngoài việc tiếp tục hoàn thiện thể chế, tuyên truyền quán triệt và giao trách nhiệm cho người đứng đầu các doanh nghiệp, các bộ, ngành thì phải chấp nhận thực hiện theo khuynh hướng thị trường, cạnh tranh, minh bạch và công khai để đảm bảo chống lại lợi ích nhóm và kiên quyết chống lại việc lợi dụng cổ phần hóa để bán rẻ vốn nhà nước và cuối cùng, quan trọng nhất là phải có lộ trình phù hợp”, ông Tiến nói.

Đồng thời, việc thoái vốn doanh nghiệp lớn là nguồn lực của quốc gia nên cần có trình tự phù hợp, có bước đi thích hợp để đảm bảo tối đa hóa giá trị của nhà nước bảo vệ lợi ích của người dân, nhưng cũng chống được việc tiêu cực và tham nhũng trong vấn đề này.

Ngoài các nội dung trên, một trong những giải pháp cụ thể được Cục Tài chính doanh nghiệp đưa ra là các bộ, ngành, địa phương tới đây cần chỉ đạo, đôn đốc các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, DNNN thuộc lĩnh vực quản lý thực hiện công tác CPH, thoái vốn đầu tư theo đúng tiêu chí tiêu chí phân loại DNNN, doanh nghiệp có vốn nhà nước, thoái vốn đầu tư vào 5 lĩnh vực nhạy cảm.

Trong đó, việc thoái vốn của các DNNN đầu tư vào các tổ chức tín dụng, ngân hàng cần thực hiện đồng bộ với đề án tái cơ cấu các ngân hàng thương mại. Còn việc tổ chức sắp xếp các đơn vị sự nghiệp khi CPH các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, DNNN thực hiện theo quy định về sắp xếp các đơn vị sự nghiệp./.

Hoàng Lâm

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)