Lãi suất hạ nhiệt

Từ giữa năm 2022, lãi suất cho vay tại các ngân hàng đều tăng cao, điều này cũng tác động một phần tới thanh khoản của bất động sản. Từ đó, thị trường bất động sản cũng dần rơi vào trầm lắng. Hiện nay, không chỉ những nhà đầu tư bất động sản mà những người mua có nhu cầu thực cũng dè chừng với lãi vay.

Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, kể từ năm 2015 đến nửa đầu năm 2022 chính sách tiền tệ tại Việt Nam có sự nới lỏng khá mạnh, tăng trưởng tín dụng luôn xấp xỉ ở mức cao, từ 18 - 20% và mặt bằng lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm ở các kỳ hạn. Việc nới lỏng tiền tệ đã hỗ trợ tăng trưởng kinh tế để duy trì mục tiêu đề ra.

Tuy nhiên, nửa cuối năm 2022, Ngân hàng Nhà nước thực thi chính sách thắt chặt tiền tệ để kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá. Việc thắt chặt chính sách tiền tệ cũng phần nào ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng kinh tế khi doanh nghiệp hạn chế vay vốn mở rộng sản xuất, kinh doanh vì lo ngại rủi ro lãi suất.

Theo VARS, với riêng mảnh kinh doanh bất động sản, dù đại diện Ngân hàng Nhà nước đã nhiều lần phát ngôn, cơ quan quan này không siết tín dụng. Tuy nhiên, trên thực tế những tháng cuối năm 2022, dòng tiền của doanh nghiệp đã suy giảm, khả năng thanh toán lãi vay ở mức thấp, khả năng trả nợ suy giảm trong khi áp lực đáo hạn trái phiếu ở mức cao, các kênh vốn chính của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn.

Thời gian qua, nhiều ngân hàng cũng bắt đầu giảm lãi suất huy động nhằm kéo hạ lãi suất cho vay. Bên cạnh đó, từ giữa tháng 3/2023 đến nay, NHNN đã có ba lần liên tiếp hạ lãi suất điều hành, cho thấy chính sách tiền tệ đang giảm dần mức độ thắt chặt. Ngay sau cuộc họp của lãnh đạo các nhà băng với NHNN vào sáng 25/5, các ngân hàng thương mại dự kiến giảm 0,3 - 0,5% lãi suất cho vay áp dụng với tất cả các khoản vay cũ. Những động thái này được cho là một tín hiệu tốt đối với nền kinh tế, kỳ vọng sẽ tác động tích cực đến bất động sản.

Chia sẻ với truyền thông, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước là tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ một phần chi phí vay vốn của người dân và doanh nghiệp trong thời điểm khó khăn hiện nay, kích thích nhu cầu tín dụng, hỗ trợ phục hồi và tăng trưởng kinh tế. 

Nhận định về tình hình lãi suất 6 tháng cuối năm, ông Lực cho rằng, Việt Nam còn dư địa giảm lãi suất điều hành nhưng cũng cần xem xét tình hình lạm phát, khả năng các tổ chức tín dụng tiếp tục giảm lãi suất cho vay và khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế.

Khi nào thị trường bất động sản sôi động trở lại?

Việc lãi suất giảm trong thời gian qua là tín hiệu tốt cho thị trường bất động sản. Điều này không chỉ giúp các nhà đầu tư đang nắm giữ bất động sản giảm bớt áp lực tài chính, mà những người có nhu cầu mua nhà có thể cân nhắc xuống tiền.

Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com.vn nhận định, hiện nay nhiều người mua bất động sản đã có thể tiếp cận được khoản vay mới với lãi suất từ 10 – 11%, tuy nhiên, chỉ khi nào mặt bằng lãi suất trung bình giảm xuống dưới 10% thì khi đó thị trường bất động sản mới có phản ứng vì đây là con số mà các nhà đầu tư có khả năng chịu đựng được khi đi vay.

Do đó, để đẩy nhanh tiến trình xoay chiều cho thị trường bất động sản trong năm 2023, Chính phủ cần có chính sách giảm lãi suất để người mua nhà tiếp cận được nguồn vốn tín dụng mua nhà với mức lãi suất khoảng 9 - 10%; chỉ khi khách mua nhiều hơn thì doanh nghiệp mới khơi thông được dòng tiền.

Ông Nguyễn Quốc Anh phân tích thêm, vào cuối năm 2022, mức lãi suất huy động tại nhiều ngân hàng đạt mức cao nên người dân bắt đầu chuyển sang gửi tiết kiệm tiền nhàn rỗi vào ngân hàng sau thời gian dài đổ vào bất động sản, khiến thị trường bất động sản bị mất thanh khoản.

Vị này nhận định, cuối năm 2023 sẽ là thời điểm mấu chốt khi một lượng lớn tiền gửi ngân hàng đáo hạn và đây là lúc nhà đầu tư quyết định dòng tiền có quay trở lại thị trường bất động sản hay không.

Nếu niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chưa được khôi phục thì có thể nguồn tiền này vẫn tiếp tục ở lại hệ thống ngân hàng; còn nếu lãi suất huy động có giảm xuống mức dưới 10% vào thời điểm cuối năm nay, nguồn tiền nhàn rỗi này có thể quay trở lại, giúp thị trường hồi phục.

VARS cho biết, hiện nay, đã có tín hiệu nguồn tiền quay trở lại, lãi suất trái phiếu, lãi suất liên ngân hàng, lãi suất tiền gửi hạ nhiệt, khách hàng đã tiếp cận được khoản vay mới với lãi suất 10-11%. Tuy nhiên, chỉ khi nào mặt bằng lãi suất trung bình giảm xuống dưới 10% thì khi đó thị trường bất động sản mới phản ứng. Vì 10% là con số mà các nhà đầu tư có khả năng chịu đựng được khi đi vay.

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Đức Toản, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển Bất động sản EZ (EZ Property) cho rằng, lãi suất cuối năm 2022 và đầu năm 2023 vẫn tương đối cao, dù lãi suất đã giảm nhiều lần. Điều này chỉ mới tác động một phần tới tâm lý, còn với thị trường vẫn chưa có phản ứng nhiều.

“đến khi lãi suất vay giảm xuống 7 - 8% thị trường bất động sản lập tức có phản ứng mạnh mẽ và sôi động trở lại”, ông Toản nói.