Từng là tiểu đoàn trưởng, ông Dima đã phụ trách khoảng 800 binh sĩ chiến đấu trong một số trận chiến khốc liệt và đẫm máu nhất của cuộc chiến, gần đây nhất là gần Pokrovsk, thị trấn hậu cần chiến lược ở Donbass đang bên bờ vực rơi vào tay Nga.

Tuy nhiên, khi hầu hết binh sĩ dưới quyền ông thiệt mạng hoặc bị thương nặng, Dima nhận thấy mọi thứ với ông đã quá đủ. Ông xin thôi chức tiểu đoàn trưởng và làm một công việc khác, cũng trong quân đội, với trụ sở ở Kiev.

Trả lời CNN, Dima cho biết ông không thể chịu được khi chứng kiến cấp dưới thiệt mạng thêm nữa.

Hai năm rưỡi chiến sự dữ dội với Nga đã tàn phá nhiều đơn vị Ukraine. Lực lượng tiếp viện ít ỏi và cách xa nhau, khiến một số binh lính kiệt sức và mất tinh thần. Tình hình đặc biệt tồi tệ đối với các đơn vị bộ binh gần Pokrovsk và những nơi khác trên tuyến đầu phía đông, nơi Ukraine đang phải vật lộn để ngăn chặn những bước tiến của Nga.

Hãng truyền thông Mỹ đã trao đổi với 6 chỉ huy và sĩ quan, những người đang hoặc cho đến gần đây đã chiến đấu hoặc giám sát các đơn vị trong khu vực. Cả 6 người đều nói rằng tình trạng đào ngũ và bất tuân mệnh lệnh đang trở thành một vấn đề phổ biến, đặc biệt là ở nhóm tân binh.

Bốn trong số họ, bao gồm cả Dima, đã yêu cầu đổi tên hoặc giữ kín tên vì tính chất nhạy cảm của chủ đề.

"Không phải tất cả những người lính được huy động đều rời khỏi vị trí của họ, nhưng phần lớn là vậy. Khi những người mới đến đây, họ thấy mọi thứ khó khăn như thế nào. Họ thấy rất nhiều máy bay không người lái, pháo binh và súng cối của đối phương", một chỉ huy đơn vị hiện đang chiến đấu ở Pokrovsk cho hay.Ông cũng yêu cầu được giấu tên.

"Họ ra các vị trí một lần và nếu họ sống sót, họ sẽ không bao giờ quay trở lại. Họ hoặc là rời khỏi vị trí của mình, từ chối tham gia trận chiến, hoặc cố gắng tìm cách rời khỏi quân đội", ông nói thêm.

Không giống như những người trước đó tình nguyện nhập ngũ, nhiều tân binh không có lựa chọn nào khác khi tham gia cuộc xung đột. Họ được triệu tập sau khi luật động viên mới của Ukraine có hiệu lực vào mùa xuân và không thể rời đi hợp pháp cho đến khi chính phủ đưa ra lệnh giải ngũ, trừ trường hợp đặc biệt.

Sụt giảm nhuệ khí chiến đấu

Tuy nhiên, các vấn đề về tinh thần chiến đấu rõ ràng đã bắt đầu từ trước đó rất lâu. Ukraine đã trải qua một giai đoạn cực kỳ khó khăn trong mùa đông và mùa xuân. Nhiều tháng Mỹ trì hoãn viện trợ quân sựđã dẫn đến tình trạng thiếu hụt đạn dược nghiêm trọng và tinh thần suy sụp ở nhiều binh sĩ.

Andryi Horetskyi, một sĩ quan quân đội Ukraine có đơn vị đang chiến đấu tại Chasov Yar, một điểm nóng khác ở tiền tuyến phía đông, cho biết: "Những ngày tháng dài đằng đẵng, họ sống trong hầm trú ẩn, làm nhiệm vụ suốt ngày đêm và nếu họ không thể bắn, quân Nga sẽ có lợi thế".

Serhiy Tsehotskiy, một sĩ quan của Lữ đoàn Bộ binh cơ giới độc lập số 59, nói rằng đơn vị này cố gắng luân chuyển binh lính vào và ra sau mỗi 3-4 ngày. Nhưng máy bay không người lái có thể khiến việc đó trở nên quá nguy hiểm, buộc binh lính phải ở lại lâu hơn. "Kỷ lục là 20 ngày", ông nói.

Khi tình hình chiến trường xấu đi, ngày càng có nhiều binh sĩ Ukraine bắt đầu rời bỏ hàng ngũ. Chỉ trong bốn tháng đầu năm 2024, các công tố viên đã tiến hành các thủ tục tố tụng hình sự đối với gần 19.000 quân nhân đã từ bỏ vị trí hoặc đào ngũ, theo Quốc hội Ukraine. Hơn một triệu người Ukraine đang phục vụ trong lực lượng quốc phòng và an ninh của đất nước, bao gồm cả những người làm việc tại các văn phòng xa tiền tuyến.

Theo CNN,19.000 người là một con số đáng kinh ngạc và rất có thể là không đầy đủ. Một số chỉ huy nói rằng nhiều sĩ quan sẽ không báo cáo tình trạng đào ngũ và vắng mặt trái phép, thay vào đó hy vọng thuyết phục binh sĩ tự nguyện trở về mà không phải đối mặt với hình phạt.

Ông Horetskyi nhận định động thái này có lý. "Những lời đe dọa chỉ khiến mọi thứ tệ hơn. Một chỉ huy thông minh sẽ trì hoãn các mối đe dọa, hoặc thậm chí tránh chúng", ông nói.

Pokrovsk đã trở thành tâm điểm của cuộc chiến giành lấy miền Đông Ukraine. Các lực lượng Nga đã tiến dần về phía thành phố trong nhiều tháng, nhưng tốc độ tiến quân của họ đã tăng tốc trong những tuần gần đây khi hệ thống phòng thủ của Ukraine bắt đầu sụp đổ.

Những người lính Ukraine trong khu vực này vẽ nên một bức tranh ảm đạm về tình hình. Lực lượng của Kiev rõ ràng là ít hơn về số lượng và hỏa lực, với một số chỉ huy ước tính có 10 lính Nga cho mỗi người Ukraine.

Nhưng Ukraine cũng có vẻ đang phải vật lộn với những vấn đề do chính họ tạo ra.

Một sĩ quan từ một lữ đoàn chiến đấu ở Pokrovsk, người yêu cầu giấu tên vì lý do an ninh, cho biết việc giao tiếp kém giữa các đơn vị khác nhau là một vấn đề lớn ở đó.

Thậm chí còn có những trường hợp binh lính không tiết lộ toàn bộ bức tranh chiến trường cho các đơn vị khác vì sợ điều đó sẽ khiến họ mất mặt, viên sĩ quan cho biết.

Một chỉ huy tiểu đoàn ở phía bắc Donetsk cho biết các vị trí ở khu vực sườn của đơn vị gần đây đã bị lộ ra trước các cuộc tấn công của Nga sau khi binh lính từ các đơn vị lân cận bỏ vị trí của họ mà không báo cáo.

Theo các binh sĩ trên thực địa, Ukraine gửi quá nhiều đơn vị nhỏ ra tiền tuyến và điều này gây ra vấn đề liên quan đến giao tiếp.

Ngoài ra, cuộc tấn công gần đây của Ukraine vào vùng Kursk, Nga khiến tình hình Donbass trở nên căng thẳng hơn nữa.

Một mặt đà tiến của Ukraine trong lãnh thổ Nga khiến cho các binh sĩ nước này củng cố tinh thần chiến đấu, mặt khác, nó cũng khiến nhiều quân nhân đặt ra câu hỏi về chiến thuật của Kiev.

Một nhóm công binh nói rằng, họ thắc mắc vì sao Ukraine lại điều động người từ Donbass lên Kursk khi mặt trận miền Đông đang trong nguy cơ sụp đổ.

Họ thừa nhận rằng, sau một thời gian chiến đấu dài, họ đã kiệt quệ vì không được nghỉ ngơi giữa các trận chiến kéo dài vài tháng.

Tuần trước, Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi thừa nhận rằng tinh thần chiến đấu xuống thấp vẫn là một vấn đề và cho biết việc nâng cao điều này là "một nhiệm vụ quan trọng" của ông.

Ukraine đã có chương trình giúp nâng cao tinh thần chiến đấu của binh sĩ, trấn an họ trong cuộc chiến tiêu hao chưa rõ hồi kết.