Nâng cao việc dạy và học môn lịch sử là vấn đề luôn được ngành giáo dục quan tâm. Ảnh: A.T

Thay đổi từ người thầy

Lịch sử không chỉ là giúp người học hiểu về quá khứ, tự hào hơn về dân tộc, đất nước mà môn học này góp phần hình thành lòng yêu nước, bản lĩnh văn hóa cũng như bảo tồn giá trị văn hóa mà tiền nhân để lại. Thế nhưng những năm gần đây, việc học sinh không mấy mặn mà môn học lịch sử dẫn đến kiến thức lịch sử của học sinh còn thấp cũng như chất lượng giảng dạy không như kỳ vọng.

Theo ông Nguyễn Tân, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, dù đạt nhiều giải cao tại kỳ thi học sinh giỏi THPT quốc gia môn lịch sử hàng năm, nhưng chất lượng dạy học môn lịch sử của tỉnh nhà vẫn còn một số hạn chế, phổ điểm thi tốt nghiệp THPT môn lịch sử của tỉnh thấp hơn phổ điểm trung bình của toàn quốc.

Bàn về thực trạng này, TS. Nguyễn Đức Cương cho rằng, cái gốc của sự đổi mới đó chính là đổi mới đào tạo, bồi dưỡng người thầy. Bản thân lịch sử rất hấp dẫn, nhưng dạy học lịch sử không hấp dẫn, không thu hút được sự chú ý, say mê của học sinh xuất phát chủ yếu từ nguyên nhân dạy của người thầy.

Do vậy, cần phải đầu tư đổi mới người thầy, trong đó chú trọng việc đổi mới mục tiêu, nội dung và chương trình đào tạo giáo viên cũng như hình thức, phương pháp dạy học. Cùng với đó, tăng cường bồi dưỡng giáo viên – người thầy phẩm chất đạo đức và lòng nhân ái sư phạm để giáo viên nhận thức được trách nhiệm của mình với thế hệ trẻ, với quốc gia, dân tộc.

Nâng cao chất lượng biên soạn sách giáo khoa

ThS. Nguyễn Vũ (Tổ trưởng chuyên môn Tổ Lịch sử, Trường THPT chuyên Quốc Học) nêu quan điểm, lịch sử là quá khứ nên không thể sờ tận tay, theo tận mắt, không dựng lại được trong phòng thí nghiệm. Thay vào đó, thông qua sự vật, hiện tượng lịch sử để nhận thức về lịch sử. Nhiều giáo viên yêu cầu học sinh trả lời theo sách giáo khoa, xem đó là chân lý mà quên rằng sách giáo khoa chỉ là kênh tham khảo trong dạy và học theo quan điểm của Bộ Giáo dục & Đào tạo hiện nay. Điều này là một trong những yếu tố làm học sinh chán học khi không được nói, thể hiện cách nhìn riêng của mình về sự kiện lịch sử đó.

TS. Phan Tiến Dũng, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Thừa Thiên Huế cho rằng, chất lượng dạy môn lịch sử ở các trường phổ thông những năm gần đây đã được chú trọng. Đội ngũ giáo viên thể hiện sự yêu mến nghề nghiệp, luôn tìm cách nâng cao chất lượng bài giảng, học sinh cũng nâng cao năng lực nhận thức, nắm bắt nhanh. Thế nhưng vẫn còn một số bộc lộ trong chương trình biên tập nội dung hiện nay thường mang tính tổng quát dẫn đến học sinh chưa hiểu được tầm quan trọng, chưa hào hứng để đầu tư vào môn học này.

“Tình hình học tập môn lịch sử đối với học sinh chưa tạo ra những chuyển biến lớn. Học sinh có điểm môn lịch sử còn thấp so với các bộ môn khác, điểm chuẩn về môn lịch sử vào các trường đại học chưa cao, tỷ lệ học sinh thi vào các khoa lịch sử của các trường còn ít”, ông Dũng nói.

Nguyên nhân được ông Dũng chỉ ra đó là tâm lý coi thường môn lịch sử nên học sinh chủ yếu học để đối phó, biên tập nội dung chương trình dày đặc sự kiện, nội dung, con số, nhân vật, năm tháng khiến các em khó nhớ dẫn đến chán nản.

Để khắc phục được thực trạng đó, ông Dũng đề nghị cần nâng cao chất lượng biên soạn sách giáo khoa môn lịch sử phải đảm bảo các tiêu chí như nội dung ấn tượng, minh họa sinh động, tóm tắt dễ nhớ, dễ thuộc… Ngoài ra, nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên dạy môn lịch sử. “Nhà nước phải có sự quan tâm nhiều hơn về đội ngũ giáo viên môn lịch sử. Cần có chính sách đãi ngộ để họ gắn bó, nâng cao chất lượng giảng dạy, đào tạo, truyền thụ kiến thức ngang tầm với yêu cầu mới”, ông Dũng nêu ý kiến.

(责任编辑：Cúp C1)