Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn ở tốp dưới với khoảng cách khá xa so với các thị trường khác. Ảnh: N.Hiền

Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn ở tốp dưới

TheânghạngthịtrườngchứngkhoánViệtNamVẫncầnthêmthờty le keo 88.com.vno báo cáo đánh giá triển vọng nâng hạng của một số thị trường vừa được MSCI công bố, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chưa được MSCI đưa vào danh mục xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi và vẫn ở lại thị trường cận biên.

Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng vừa công bố báo cáo chuyên đề “Cơ hội nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi – MSCI”. Trong đó đánh giá, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng được một số quy định mang tính định lượng như quy mô vốn hóa và thanh khoản nhưng một số quy định mang tính định lượng như mức độ dễ dàng luân chuyển vốn, mức độ mở cửa cho nhà đầu tư nước ngoài... thì lại chưa hoàn toàn đáp ứng được. Do vậy, sẽ cần thêm thời gian và vẫn còn cơ hội để Việt Nam được xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi trong tương lai.

MSCI đánh giá, tiêu chí “giới hạn room nước ngoài” đã có sự cải thiện so với đánh giá của năm 2016, song tiêu chí “tỷ lệ room ngoại sẵn có còn lại” lại không thay đổi so với đánh giá 2016, khiến thị trường cổ phiếu bị ảnh hưởng đáng kể bởi vấn đề giới hạn room.

Tiêu chí “quyền công bằng đối với nhà đầu tư nước ngoài” cũng có sự cải thiện so với đánh giá của năm 2016, bao gồm các thông tin trên sàn giao dịch, các trang web của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán (VSD) hiện đã có bằng tiếng Anh. Tuy nhiên, một số thông tin liên quan đến công ty không phải lúc nào cũng có sẵn bằng tiếng Anh. Bên cạnh đó, quyền của nhà đầu tư nước ngoài còn hạn chế do các giới hạn sở hữu nước ngoài nghiêm ngặt đối với toàn bộ, cũng như cá nhân nước ngoài.

Tiêu chí “mức độ tự do trên thị trường ngoại hối” không có sự thay đổi so với đánh giá năm 2016. Theo đó, thiếu thị trường giao dịch ngoại hối tại nước ngoài (offshore currency market) gây khó khăn trong việc chuyển đổi VNĐ sang ngoại tệ khác ở thị trường nước ngoài. Trong khi đó, thị trường ngoại hối trong nước (onshore currency market) vẫn còn nhiều hạn chế. Thanh khoản thị trường ngoại hối trong nước xuống mức thấp trong các năm gần đây.

Tiêu chí “thanh toán và bù trừ” cũng bị đánh giá là không thay đổi so với đánh giá của năm 2016 do thiếu trung tâm thanh toán độc lập và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán hiện đang kiêm nhiệm vai trò này. Ngoài ra, không có các công cụ thấu chi và việc nộp tiền trước giao dịch là bắt buộc.

Ngoài ra, nhiều tiêu chí khác cũng không có sự thay đổi so với kỳ đánh giá năm 2016 như “đăng ký đầu tư và mở tài khoản”, “các quy định về thị trường”, “luồng thông tin”, “chuyển nhượng”.

Trước những đánh giá như trên của MSCI, báo cáo của BVSC cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn ở tốp dưới với khoảng cách khá xa so với các thị trường khác. Có hai sự cải thiện đối với vấn đề giới hạn sở hữu nước ngoài và quyền công bằng đối với nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên những chuyển biến này chưa đủ mạnh để MSCI thay đổi quan điểm “cần phải cải thiện hơn nữa”. Về tổng thể, đánh giá của MSCI trong báo cáo mới đây đối với TTCK Việt Nam chưa có thay đổi so với đánh giá năm 2016 với bất cứ tiêu chí nào trong số 17 chỉ tiêu đánh giá thuộc tiêu chuẩn “tiếp cận thị trường”.

Các chuyên gia của BVSC chỉ ra rằng, so sánh tương quan với thị trường của 7 nước khác gồm 2 nước thuộc nhóm thị trường sơ khai là Bangladesh, Argentina cùng 4 nước mới nổi trong khu vực Phillippines, Thailand và Indonesia và Pakistan, cùng thị trường phát triển Singapore. Có thể nhận thấy số tiêu chí được đánh giá ++ và + của Việt Nam là thấp nhất trong khi số tiêu chí bị đánh giá -/? là nhiều nhất trong nhóm này. Không chỉ thua kém thị trường thuộc tốp trên, ngay cả khi so sánh với các thị trường cùng tốp như Bangladesh và Argentina, Việt Nam vẫn còn khoảng cách khá xa với 10 tiêu chí đang bị ở mức -/?. Điều này đồng nghĩa với việc thị trường Việt Nam còn khá yếu để được xem xét nâng hạng và còn nhiều vấn đề cần được khắc phục.

Cần thêm thời gian

Báo cáo của BVSC chỉ ra rằng, hiện Việt Nam có thể cải thiện và đạt mức yêu cầu của MSCI ở các tiêu chí “giới hạn room nước ngoài”, “tỷ lệ room ngoại sẵn có còn lại”, “quyền công bằng đối với nhà đầu tư nước ngoài”, “thanh toán bù trừ” và “luồng thông tin”. Mặc dù Nghị định 60 liên quan đến vấn đề mở room đã được công bố gần 2 năm, tuy nhiên số các doanh nghiệp mở room trên sàn còn chiếm tỷ trọng thấp. Bên cạnh các doanh nghiệp thuộc ngành nghề kinh doanh có điều kiện, các ngành nghề nhạy cảm không được phép nới room; cũng còn khá nhiều doanh nghiệp bản thân không thực sự muốn mở room do cảm thấy không cần thiết. Điều này khiến MSCI giữ nguyên đánh giá đối với Việt Nam ở vấn đề “giới hạn room nước ngoài” và “tỷ lệ room ngoại sẵn có còn lại”.

BVSC kỳ vọng trong thời gian tới có thể có các cơ chế mới ban hành để khuyển khích các doanh nghiệp mở room lên mức 100%, cùng với đó là các văn bản, pháp lý thông thoáng hơn đối với các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh nằm trong lĩnh vực không quá nhạy cảm. Qua đó, có thể giúp số doanh nghiệp mở room trên sàn tăng lên và MSCI sẽ có những đánh giá tích cực hơn về vấn đề này.

MSCI khá coi trọng việc phổ biến các tin tức, thông tin, báo cáo và văn bản pháp luật bằng tiếng Anh một cách chi tiết, đầy đủ giúp nhà đầu tư ngoại dễ dàng tiếp cận thông tin một cách nhanh nhất tương đương với nhà đầu tư trong nước. Mặc dù đã đạt được các tiến bộ nhất định, tuy nhiên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cùng các thành viên thị trường vẫn cần nỗ lực hơn nữa về vấn đề này, vốn không phải vấn đề quá khó khắc phục nhưng lại thường bị trì hoãn.

Tuy nhiên, các tiêu chí “mức độ tự do trên thị trường ngoại hối”, “cho vay chứng khoán” và “bán khống”... lại là những vấn đề khó vượt qua của thị trường Việt Nam. Mặc dù vậy, đây chưa phải là các yếu tố bắt buộc cần có để được nâng hạng. Có thể thấy, ngay cả đánh giá của MSCI đối với một số thị trường mới nổi trong khu vực như Indonesia và Philippines về các vấn đề trên vẫn ở mức -/? (cần phải cải thiện).

(责任编辑：World Cup)