Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo

Trong chuyến thăm Nhật Bản lần này,ậtBảntiếnthoáilưỡngnantrongvụgenoa – a.c. reggiana 1919 ông Biden nhắc lại quan điểm của Mỹ là chỉ trích quyết định của Trung Quốc thiết lập Vùng Nhận dạng phòng không (ADIZ) bao trùm lên phần lớn vùng biển Hoa Đông, trong đó có quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp giữa Tokyo và Bắc Kinh. Tuy nhiên, đáng lưu ý là ông Biden đã không tham gia cùng với Nhật Bản trong việc kêu gọi Trung Quốc hủy bỏ ADIZ, và điều này làm nhiều quan chức Nhật Bản thất vọng. Với thỏa thuận an ninh Mỹ-Nhật, mà theo đó hoạt động quốc phòng của Nhật Bản phải dựa nhiều vào Washington, Tokyo muốn biết rõ quan điểm của hai nước trong việc kiểm soát tranh chấp, đó là Trung Quốc (nước đang muốn chiếm lấy quần đảo này) và Mỹ, đồng minh sẽ giúp Nhật Bản bảo vệ quần đảo này. Tuy nhiên, để hiểu được ý đồ của cả Mỹ và Trung Quốc là việc không hề dễ dàng. Một quan chức cao cấp Nhật Bản nhận xét rằng Tokyo chắc hẳn sẽ "vui mừng" nếu như ông Biden đưa ra một thông điệp mạnh mẽ hơn đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, quan chức này cũng thừa nhận rằng đặt quá nhiều áp lực lên ông Biden trước chuyến thăm Trung Quốc (ông Biden đến Bắc Kinh ngày 4-12) có thể phản tác dụng.

Các quan chức Nhật Bản cho biết lo ngại lớn nhất hiện nay là Trung Quốc sẽ tăng cường ảnh hưởng đối với quần đảo trên theo từng bước mà không có động thái đơn lẻ nào khiến Tokyo phải đưa ra phản ứng quyết định, nhưng cuối cùng Bắc Kinh vẫn làm thay đổi được sự kiểm soát trên thực tế. Trong khi đó, Washington dường như lại tránh xung đột với Trung Quốc về cái mà nhiều người Mỹ coi là những núi đá không có ích lợi gì. Trung Quốc cũng đã thực hiện chiến lược tương tự - vốn được một sỹ quan hải quân cấp cao nước này gọi là "chiến lược cây bắp cải" - để chiếm lấy Bãi cạn Scarborough (Philippines gọi là Panatag, Trung Quốc gọi là Hoàng Nham). Một quan chức ngoại giao Nhật Bản từng phát biểu: "Rõ ràng, họ đang làm điều tương tự như ở Biển Đông. Ban đầu họ cử tàu đánh cá, sau đó là tàu khảo sát và cuối cùng là tàu quân sự để bảo vệ cái mà họ gọi là tài sản quốc gia của họ".

Do không có nhiều lựa chọn để phản ứng trước áp lực của Bắc Kinh, ông Abe đã và đang phải nỗ lực xây dựng liên minh với các nước cũng có chung mối lo ngại về sự nổi lên của Trung Quốc trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Ông Abe đã sang thăm các nước Đông Nam Á trong năm nay, và dự kiến sẽ có chuyến thăm tới Ấn Độ - nước cũng có tranh chấp biên giới với Trung Quốc - vào tháng 1-2014 và thăm Australia trong năm 2014.

Tuy nhiên, Nhật Bản cũng hy vọng rằng Trung Quốc sẽ tự kìm chế vì hai nền kinh tế lớn nhất châu Á này có mối quan hệ thương mại mạnh mẽ. Ông Yoshiki Mine, cựu quan chức ngoại giao Nhật Bản và hiện làm việc tại Viện Nghiên cứu toàn cầu Canon cho rằng, quan hệ song phương có vẻ như đã ấm lên trong tháng 10 vừa qua khi các quan chức Trung Quốc phát biểu tại một hội nghị của các nhà ngoại giao châu Á rằng Bắc Kinh muốn cải thiện quan hệ kinh tế với Nhật Bản. Tuy nhiên, ông Mine nói: "ADIZ cho thấy điều ngược lại. Có vẻ như giới lãnh đạo Trung Quốc đang bị kéo theo hai hướng khác nhau bởi vấn đề kinh tế và quân sự".

Khánh Linh

(责任编辑：Cúp C1)