Hàng Việt Nam XK vào Trung Quốc sẽ khó khăn hơn. Ảnh: L.BẰNG

Ngày 11-8, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) gây bất ngờ lớn khi phá giá đồng nhân dân tệ gần 2% so với đồng USD để kích thích nền kinh tế. PBoC tuyên bố điều chỉnh tỷ giá đồng nhân dân tệ từ mức 6,1162 nhân dân tệ đổi được 1 USD xuống còn 6,2298 nhân dân tệ đổi được 1 USD. Ngày 12-8 Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) tiếp tục hạ tỷ giá tham chiếu thêm 1,6%, xuống 6,3306 nhân dân tệ đổi 1 USD. Đây là mức giá đồng nhân dân tệ được cho là thấp nhất trong gần ba năm qua.

Trao đổi với phóng viên Báo Hải quan về nguyên nhân dẫn đến quyết định này của Trung Quốc, TS Phạm Sỹ Thành, Giám đốc chương trình nghiên cứu kinh tế Trung Quốc thuộc Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VCES) cho rằng: Việc Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ xuất phát từ nguyên nhân bên trong nền kinh tế nước này lẫn áp lực từ bên ngoài. Thứ nhất, Trung Quốc lo lắng không đảm bảo tăng trưởng 7%, cho nên phải khuyến khích XK, đây là nguyên nhân đầu tiên và quan trọng nhất. Thứ hai, vừa qua Trung Quốc phải chi một lượng tiền lớn để cứu thị trường chứng khoán, ước tính số tiền chi ra có thể lên đến 900 tỷ nhân dân tệ, thậm chí lớn hơn thế. Việc chi nhiều tiền như vậy ra nền kinh tế sẽ tạo thêm áp lực lên tỷ giá danh nghĩa đồng nhân dân tệ. Thứ ba, việc phá giá đồng nhân dân tệ sẽ làm gia tăng chi phí rút vốn vào thị trường chứng khoán Trung Quốc. Bởi vì thời gian qua có thể thấy Trung Quốc chứng kiến một đợt rút vốn rất lớn, khoảng 100 tỷ USD.

“Còn từ bên ngoài, Trung Quốc cũng phải chịu hai áp lực quan trọng. Một là, Trung Quốc phải phối hợp với Quỹ tiền tệ quốc tế IMF đưa nhân dân tệ vào rổ Quyền rút vốn đặc biệt. Hai là, nhân dân tệ neo vào đồng USD trong khi đồng USD liên tục mạnh lên, do đó không có lý do gì Trung Quốc lại phải lưu giữ đồng bản tệ mạnh như thế” - TS Phạm Sỹ Thành đánh giá.

“Cơn đau đầu không hề nhẹ”

Theo TS Phạm Sỹ Thành, việc Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ có thể khơi mào cho một cuộc chiến tiền tệ, đằng sau đó là một cuộc xung đột và va chạm về thương mại, đặc biệt là những nước đang gắn chặt về thương mại với Trung Quốc.

“Hàng Trung Quốc xuất sang các nước khác sẽ dễ dàng hơn. Đối với các nước đang tràn ngập hàng Trung Quốc, đó là cơn đau đầu không hề nhẹ. Ngược lại hàng hóa XK sang Trung Quốc sẽ khó khăn hơn. Tuy nhiên tác động dài hạn đáng lo hơn nhiều, vì nó phát đi tín hiệu cho thế giới rằng trong tương lai cầu từ Trung Quốc sẽ giảm sút. Phá giá nhân dân tệ cũng cho thấy triển vọng kinh tế Trung Quốc không lạc quan, tác động khó lường và lâu dài đến các nền kinh tế có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc” - ông Phạm Sỹ Thành phân tích.

Trước thời điểm Trung Quốc chính thức phá giá đồng nhân dân tệ vài ngày, Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế xã hội quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) đã nhận định đến khả năng Trung Quốc phá giá đồng bản tệ. Theo đó, đồng nhân dân tệ yếu đi sẽ giúp các nhà XK nước này tăng sức cạnh tranh so với những thị trường khác, trong đó có Việt Nam.

Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế xã hội quốc gia cảnh báo: Điều này sẽ gây tổn hại đến hoạt động XK của Việt Nam sang Trung Quốc, đặc biệt là hàng hóa nông sản khi Trung Quốc là thị trường tiêu thụ chính của Việt Nam. Và ngược lại hàng hóa NK từ Trung Quốc có thể sẽ tăng lên do khi phá giá đồng tiền, hàng hóa Trung Quốc sẽ rẻ hơn hàng hóa cùng loại của các nước khác. Ngoài ra, khi nền kinh tế giảm tốc cũng sẽ khiến nhu cầu tiêu dùng tại thị trường Trung Quốc giảm mạnh nên các nhà XK Trung Quốc phải tìm cách XK ra bên ngoài để mong tìm kiếm lợi nhuận.

Bày tỏ việc Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ vừa là cơ hội vừa là thách thức với Việt Nam, TS Phạm Sỹ Thành cho rằng: Tính tích cực của việc Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ là Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có cơ hội nhìn lại chính sách điều hành tỷ giá của mình trong bối cảnh kinh tế tăng trưởng chậm, áp lực cho XK lớn. Nền kinh tế thế giới lớn thứ hai thế giới đã phá giá đồng nhân dân tệ thì chúng ta có nên trung thành với chính sách tỷ giá như hiện nay hay không.

“Tuy nhiên, rõ ràng hàng XK Trung Quốc sẽ có ưu thế và làm gia tăng nguy cơ nhập siêu của chúng ta sẽ ngày càng lớn” – chuyên gia của VEPR nhấn mạnh.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)