VHO- Nhắc đến NSND Nguyễn Hải,ễnHảitiếptụcvaiphảndiệntrongBãongầdinamo moscow vs người ta nhớ ngay đến Lê Thanh trong “Chạy án”, Trịnh Khả trong “Chuyện làng Nhô”, Minh hói trong “Cổ cồn trắng”, tướng cướp Hoàng Đạo trong “Cái chết của con thiên nga”, Lão Cấn – ông chủ nhà hàng Thiên Thai với tính cách vô cùng gian manh và xảo quyệt trong”Quỳnh búp bê”. Với NSND Nguyễn Hải mỗi vai phản diện lại có một cung bậc riêng và ông tự thấy mình có nhiều kinh nghiệm ở dạng vai này. Vai diễn mới nhất của ông trong “Bão ngầm”, phim truyền hình nhiều tập về lực lượng Cảnh sát phòng chống tội phạm về ma tuý, NSND Nguyễn Hải vào vai một Thượng tá, Phó phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý, nhưng lại tiếp tục là một vai phản diện.

P.V: Không rõ vì lỡ yêu “Bão ngầm” hay vì ê kíp làm phim là những người quen cũ mà  NSND Nguyễn Hải từ chối một số lời mời đóng phim, trong đó có vai phản diện thuộc một dự án phim lớn của một đơn vị làm phim uy tín lâu năm, để nhận lời tham gia phim “Bão ngầm”? Và  vai diễn lần này của ông tiếp tục là vai phản diện?

NSND Nguyễn Hải: Tôi tâm huyết với vai diễn này đến cả cái tên nhân vật. Trong tiểu thuyết Bão ngầm, nhân vật mang tên Thân Như Tuất. Nhận thấy cái tên cũ để lộ quá rõ ý đồ của tác giả, diễn viên và tác giả kịch bản, đạo diễn thống nhất đổi tên nhân vật trong phim thành Trần Như Tuất.

Đây là một Thượng tá, Phó phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma tuý. Do những lệch lạc về tư tưởng, lập trường, Trần Như Tuất trở thành cán bộ Công an biến chất, tham gia chạy chọt dự án, mua quan bán chức, thậm chí thông đồng với tội phạm ma tuý, cung cấp thông tin của chuyên án cho chúng.

Khi xem phim, khán giả rất có thể thấy một Trần Như Tuất rất quen, thấp thoáng đâu đó trong cuộc sống của họ, dù rằng có thể không định hình chính xác đó là ai. Người quan tâm đến những vụ án lớn, đặc biệt là trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng nhiều năm gần đây rất có thể thấy tình tiết trong phim, tính cách nhân vật giống cán bộ này hay cán bộ khác từng bị kỷ luật. Nhiều năm gắn bó với lực lượng CAND, tôi có rất nhiều bạn đã, đang đảm nhận nhiều vị trí công tác trong nhiều lĩnh vực, Công an các tỉnh, thành. Họ sẵn sàng chia sẻ những kinh nghiệm sống, trải nghiệm của bản thân, từ đó, tôi có thể đúc kết, xây dựng nhân vật Tuất. Tôi lấy ở mỗi nguyên mẫu một tý, cố gắng “nhặt” ra những chi tiết đắt giá, phù hợp với nhân vật của mình. 

P.V: Phải thể hiện vai một Thượng tá, Phó phòng cảnh sát, với nhiều bộ mặt khác nhau, mỗi ngày quay từ sáng đến tối với nhiều phiên bản của nhân vật ông có bị “tẩu hỏa nhập ma”? Khép lại vai diễn trong "Bão ngầm" sau một chặng đường dài, cảm xúc của ông lúc này như thế nào?

NSND Nguyễn Hải: Hiện tại tôi thấy hài lòng với những gì mình dành cho khán giả. Khi xem phim, rõ ràng người ta không biết mặt ông đạo diễn, anh quay phim, hay biên kịch, ekip đứng đằng sau… nhưng người ta chắc chắn biết mặt diễn viên. Dù cho vai diễn trong phim vướng nhiều bình luận trái chiều, nhưng tôi vẫn yêu nhân vật của mình cho đến những cảnh quay cuối cùng.

P.V: Lần đầu tiên ông khoác lên bộ cảnh phục của chính bản thân ngoài đời lên phim, lại thêm sự đối đầu với nguyên thủ trưởng của mình-NSND Trần Nhượng, liệu ông có bị áp lực?

NSND Nguyễn Hải: Tôi rất vui chứ không có gì gọi là áp lực cả. Tôi và NSND Trần Nhượng không chỉ là đồng nghiệp, bạn diễn, mà anh Nhượng luôn tung hứng để tôi có thêm nhiều cảm xúc trong Bão ngầm.Tôi cảm ơn NSND Trần Nhượng, lúc nào cũng luôn là một người anh truyền lửa tạo nên sự thành công của tôi ít nhiều. 

P.V: Trong tông màu xám phản diện, mỗi vai đều có cái khác nhau. Nhiều đạo diễn mời ông nhưng không phải vì ông là một diễn viên được săn đón, mà họ mời vì ông có chất riêng, nét diễn không trộn lẫn. Ông có nghĩ đó cũng là một thành công của bản thân?

NSND Nguyễn Hải: Một diễn viên giỏi thì có thể vào được nhiều dạng vai, nhưng cũng từ lâu rồi, tôi cũng bị những vai phản diện "đóng đinh" vào mình. Nhà sản xuất mời tôi vào phim chắc là do an toàn, do tôi từng đóng dạng này nên khán giả sẽ đón nhận và tự tin rằng, phim sẽ thành công. Trải qua một quá trình, khi nhìn lại thành quả nghệ thuật của mình, tôi thấy bản thân có chút tự hào, vì ít nhiều những vai diễn của tôi cũng đã để lại ấn tượng trong lòng khán giả. Trong bộ phim Bão ngầm tôi hy vọng mọi người sẽ có cách nhìn khác về tôi. Đặc biệt là sự táo bạo thay đổi hình ảnh cá nhân khi hóa thân vào những nhân vật có chiều sâu và tính cách nội tâm phức tạp, sâu thẳm.

P.V: Trên lý thuyết thì tư duy mà cũ sẽ bị mòn. Và trong nghệ thuật, nếu một nghệ sĩ cứ đóng mãi một màu nhiều sẽ “cùn nghề”, không còn sự mới mẻ mà sáng tạo? 

NSND Nguyễn Hải: Nhiều người cũng rất sợ đi theo con đường mòn của vai diễn. Tôi cũng đang mong muốn đổi chất nhưng chưa đạo diễn nào dám mời tôi đóng chính diện, trong khi hàng loạt vai phản diện của tôi đã được khán giả ghi nhận. Có thể mức độ thành công khác nhau nhưng điều quan trọng nhất là khán giả nhìn thấy mặt lại ấn tượng: Lão này lại đóng vai đểu hoặc chỉ đểu mà thôi. Dẫu thế nào, tôi vẫn có một tình yêu lớn cho dạng vai phản diện. Tất nhiên, tôi đã yêu thì yêu tất, kể cả vai phản diện hay chính diện, kể cả vai chính lẫn vai phụ, không có số phận.Xã hội không có cái xấu thì người tốt đấu tranh với ai? Xấu và tốt là hai mặt của vấn đề, cái xấu càng lột tả đầy đủ bao nhiêu thì cuộc đấu tranh của cái tốt càng mới giá trị bấy nhiêu.

P.V: Các diễn viên thường thích đóng vai hiền, vai chính diện để được khán giả yêu thương, nhiều hợp đồng quảng cáo. Tại sao ông lại liên tục nhận vai phản diện dễ bị khán giả ghét? Nhiều diễn viên đóng vai phản diện xong ra đường sẽ nhận lại những lời cay nghiệt, khủng bố tin nhắn qua mạng xã hội, với ông thì sao?

NSND Nguyễn Hải: Tôi muốn thử thách bản thân với các kịch bản khó hơn mỗi lần xuất hiện trên màn ảnh. Khi nhận vai phải diện của phim trước, tôi mất hai đêm để suy nghĩ xem mình có truyền tải được nhân vật đó hay không, tôi có thể mang đến cho khán giả một hình ảnh khác lạ, mãnh liệt, hận thù hay không vì trước giờ, kể cả ngoài đời tôi cũng chưa từng có những cảm xúc như vậy.

Lúc đó, tôi có nói chuyện với đạo diễn, sau đó, tôi nghĩ đó chính là cơ hội để tôi thử thách bản thân mình, cho khán giả thấy nhiều khía cạnh của mình. Khi phim ra mắt cũng có nhiều khán giả ghét vai diễn ấy của tôi, song song đó cũng có rất nhiều khán giả hiểu được đó chỉ là vai diễn của một diễn viên, vai diễn đã truyền tải được cảm xúc đến khán giả, làm khán giả thích bộ phim, thích xem nhân vật. 

Có hai luồng ý kiến trái chiều nhau và khi tôi đọc được những bình luận như vậy, tôi rất vui vì mình đã truyền tải được một vai diễn trọn vẹn, khán giả cũng rất thích bộ phim đó. Tôi cũng nhận được một số bình luận nói nhờ có nhân vật của tôi nên bộ phim thú vị hơn.

Rất vui vì chỉ có những đoạn ngắn của phim đăng lên mạng xã hội tôi mới bị nói, đại khái như nhìn mặt thấy ghét, khó ưa. Còn khi gặp ở ngoài, nếu khán giả nhận ra tôi, họ sẽ hỏi tôi có phải người diễn viên đóng vai ác trong phim không? 

P.V:Hiếm có ai như NSƯT Nguyễn Hải bén duyên với nghệ thuật bằng hai chữ tình cờ để rồi chữ duyên ấy kéo ông vào vòng xoay điện ảnh? Được biết ông nguyên là một kỹ sư khai thác hầm lò, vậy cơ duyên nào đưa ông quyết định "rẽ ngang" sang lĩnh vực nghệ thuật.  Một kẻ ngoại đạo đóng đinh với “chất” phản diện? Thành công là vậy nhưng đổi lại bi kịch mà ông phải chịu sau những vai diễn ắt hẳn cũng xót xa? 

NSND Nguyễn Hải: Nói nghe thì đơn giản, nhưng để có được quyết định chuyển hướng, để đỗ được vào trường Sân khấu điện ảnh là cả 1 sự hi sinh, giằng xé và cả 1 quá trình phấn đấu không ngừng nghỉ của bản thân tôi. Những năm học trong trường Sân khấu điện ảnh, tôi có đóng duy nhất 1 vai phản diện là vai Thiết trong vở kịch “Ông không phải là bố tôi”của tác giả Lưu Quang Vũ.Thời gian đầu về đoàn kịch Công an nhân dân, tôi cũng chỉ đảm nhiệm vai chính diện. Một lần, NSND Lê Hùng quyết định cho tôi thử sức với 1 vai phản diện trên sân khấu. Kể từ đó, tôi liên tục đảm nhiệm các vai phản diện trong hàng thập kỷ liền. Không chỉ trên sân khấu kịch, các đạo diễn điện ảnh cũng liên tiếp mời tôi đảm nhiệm rất nhiều vai "người xấu" trên truyền hình. Cho tới thời điểm hiện tại, mặc dù thỉnh thoảng tôi vẫn vào vai chính diện, nhưng khán giả lại chỉ nhớ tới những vai phản diện mà thôi. Quả thực, để theo được nghiệp diễn và để hoàn thành tốt gần 20 vai phản diện trong suốt 30 năm qua, ngoài tình yêu nghề cháy bỏng, tôi đã phải tôi luyện cho bản thân 1 tinh thần thép. Bởi, không chỉ công chúng hằn học, chửi bới anh mà ngay cả những người thân trong gia đình cũng từng quay lưng. Bi kịch song hành với thành công, từ những vai diễn độc ác khiến hình ảnh của tôi trong mắt các con cũng trở nên rất đáng sợ. Để hóa thân thành nhân vật, khiến nhân vật sống được cũng phải tư duy cho nó, để nó có hình hài, có khuôn dáng. Tất cả những vai tôi đóng, đều là những nhân vật đã được quy luật điển hình hóa chi phối. Quá nhập vai cùng lối diễn xuất thần, tôi chạm đến tận cùng cảm xúc ghét bỏ của khán giả màn ảnh nhỏ.Cái gì cũng có 2 mặt, bên cạnh sự thành công thì có sự hy sinh và chạnh lòng. Có những người thấy tôi là lườm nguýt, thăm dò chứ không vồ vập như những người đóng vai chính diện.

P.V: Ngoài việc diễn xuất NSND Nguyễn Hải còn là 1 Đại tá, gần cả cuộc đời công tác gắn bó với lực lượng CAND. Luôn đắm đuối với sân khấu và điện ảnh. Chưa bao giờ tôi thấy bản thân ông đã hoàn thành mục tiêu, vẫn cứ lao về phía trước như một viên đạn? 

NSND Nguyễn Hải: Tôi chỉ là chú ong thợ chăm chỉ. Việc tôi đang làm là những công việc rất đỗi bình thường trong biết bao cá nhân, tập thể vẫn ngày đêm, cống hiến cho sự phát triển của nền điện ảnh nước nhà”. Với thầy, các tác phẩm điện ảnh không phải là nơi để trình diễn sự hiểu biết của bản thân mà làm sao để các tác phẩm đó “chạm” đến trái tim của khán giả.

Xin cảm ơn ông đã trò chuyện!

                           LÊ THUÝ HẰNG  (thực hiện) 

(责任编辑：World Cup)