Thị trường thiếu động lực

VN-Index kết thúc tuần ở mức 570,ứngkhoántuầnVượtcảnbấtthànhrủirongắnhạntăxếp hạng bóng đá mexico38 điểm và đỉnh cao nhất đạt 575,36 điểm. Như vậy so với phiên cuối tuần trước, chỉ số vẫn tăng 4,13 điểm, nhưng lại thấp hơn đỉnh của tuần gần 5 điểm.

Đã có một sự suy yếu nhẹ về cuối tuần nếu nhìn từ biến động chỉ số nói trên. Đúng hơn là thị trường giảm động lực tăng. Động lực tăng tốt nhất chỉ có được trong phiên thứ Hai ngày 21/9 khi chỉ số tăng 5,87 điểm. Mức tăng sau đó rất nhẹ và đánh mất gần 3 điểm trong hai phiên sụt giảm giữa tuần.

Nếu chờ đợi một động lực tăng trưởng tích cực sau khi FED chưa thực hiện nâng lãi suất thì phản ứng trên thị trường như vậy là đáng thất vọng. Nhà đầu tư chỉ có thể hồ hởi được 1 phiên duy nhất, trước khi tâm lý chùng xuống với những lo ngại vẫn còn đó: FED sẽ vẫn tăng lãi suất, có thể vào tháng 10 hoặc tháng 12. Nói cách khác là mối lo ngại được kéo dài hơn, chứ không phải chấm dứt.

Ngay cả khi thông tin về cuộc đàm phán TPP được nối lại, thị trường cũng không phản ứng một cách rõ rệt. Rõ ràng là tâm lý kỳ vọng không còn như trước. Điều này có thể nhìn thấy ở ngay các cổ phiếu được cho là sẽ hưởng lợi trực tiếp từ TPP: TCM, HVG, TNG… chỉ tăng giá mức với độ chậm và chững lại vào cuối tuần.

Nếu có một căn cứ đáng tin cậy nào để dò đoán tâm lý thị trường thì chính là những phản ứng đối với thông tin hỗ trợ. Nếu như thị trường bùng nổ và thanh khoản tăng khi xuất hiện thông tin hỗ trợ, thị trường có thể được đánh giá là mạnh mẽ. Ngược lại, nếu thị trường không có thay đổi rõ rệt theo hướng tích cực, chắc chắn những thông tin đó hoặc chưa đủ động lực để thay đổi quan điểm của nhà đầu tư, hoặc tâm lý nhà đầu tư quá thận trọng để có thể tạo nên sức cầu mạnh.

Nhìn lại quá khứ, các tháng 10 không phải là một thời gian bùng nổ, ngay cả khi có kỳ vọng vào kết quả kinh doanh quý 3. Thông thường phải đến cuối tháng, mạch thông tin về kết quả kinh doanh mới vào “chính vụ”. Nếu thị trường có nên tảng ổn định, kỳ vọng có thể tạo sóng trước thời điểm công bố thông tin, nhưng khi điều ngược lại xảy ra, thị trường sẽ khá trì trệ.

Thống kê cho thấy trong 5 năm trở lại đây, chỉ có 2/5 tháng 10, VN-Index đạt được mức tăng so với tháng 9. Cụ thể: Tháng 10/2010, VN-Index giảm 0,4%; Tháng 10/2011 giảm 1,6%; Tháng 10/2012 giảm 1,1%; Tháng 10/2013 tăng 1%; Tháng 10/2014 tăng 0,3%.

Nếu chỉ tính đến các thông tin bình thường trên thị trường, tháng 10 năm nay khó có thay đổi gì lớn. Tuy nhiên cần phải tính đến yếu tố đột biến. Chẳng hạn tháng 10 năm nay có một thay đổi rất quan trọng liên quan đến quyết định thay đổi tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường niêm yết. Nếu thay đổi này được đẩy nhanh theo hướng tích cực, thị trường hoàn toàn có thể bùng nổ. Điều ngược lại xảy ra, một sự thất vọng sẽ tạo nên không khí ảm đạm.

Dòng tiền chờ đợi

Thanh khoản sụt giảm là dấu hiệu lớn nhất của tình trạng chờ đợi của nhà đầu tư và thiếu động lực của thị trường. Đó không hẳn là điều xấu, vì thanh khoản giảm chỉ là xấu nếu như dẫn đến những suy sụp của thị trường. Cũng giống như giai đoạn trước khi FED quyết định chuyện lãi suất, thanh khoản sụt giảm không dẫn đến những biến động quá mạnh.

Trong ngắn hạn, sự thay đổi lớn của thanh khoản thường mang yếu tố tâm lý nhiều hơn. Chẳng hạn trong tuần qua, thanh khoản những phiên đầu tuần cũng không phải là kém: 4 phiên đầu tuần giá trị khớp lệnh trung bình 1.800 tỷ đồng/phiên và tổng giá trị giao dịch gần 2.200 tỷ đồng/phiên. Chỉ riêng trong ngày cuối tuần vừa rồi, giá trị khớp lệnh đột ngột giảm xuống còn gần 1.449 tỷ đồng, tức là thấp hơn trung bình 4 phiên trước đó tới gần 20%.

Rất khó tìm được nguyên nhân của sự thay đổi bất thường này, vì chỉ trong vòng 1 đêm, lại không có thông tin bất ngờ nào, thanh khoản sụt giảm ở mức độ đó là quá lớn.

Nếu nhìn trong ngắn hạn, kể từ đầu tháng 9 tới nay, thị trường chuyển biến theo một cách mà giới phân tích kỹ thuật gọi là tích lũy để vượt kháng cự. Nói đơn giản hơn: Sau khi VN-Index sụt giảm khủng khiếp và chạm đáy 511 điểm vào ngày 25/8 vừa qua, chỉ số này đã phục hồi mạnh lên cao nhất trong khu vực 570-575 điểm. Sau đó VN-Index liên tục trồi sụt và dao động thấp hơn mức này trong các tuần tiếp theo. Nếu chỉ số tăng vượt lên trên khu vực 570-575 điểm thì thị trường được xem là vượt kháng cự thành công và hình thành một nhịp tăng mới.

Điều ngược lại có thể xảy đến là VN-Index không thể vượt qua được vùng kháng cự nói trên vì bất cứ lý do nào, thì rủi ro là thị trường điều chỉnh ngắn hạn, hoặc rơi vào trạng thái đi ngang một cách trì trệ để tìm kiếm cơ hội khác. Cả hai khả năng này đều đem lại rủi ro ở khía cạnh nào đó: rủi ro thua lỗ trong trường hợp sụt giảm hoặc rủi ro thời gian (chôn vốn) trong trường hợp đi ngang.

Do thị trường ở vào thời điểm quan trọng: hoặc vượt được kháng cự, hoặc không, nên dòng tiền tỏ ra thận trọng, chờ đợi một dấu hiệu rõ ràng hơn. Điều này dẫn đến hệ quả giống như tình trạng con gà và quả trứng: Nhà đầu tư chờ thị trường tích cực mới mua khiến thanh khoản giảm, trong khi để tăng bứt phá được, thị trường lại cần dòng tiền tăng lên.

Điểm mấu chốt giải quyết tình trạng chờ đợi lẫn nhau này thường là một thông tin hỗ trợ đủ mạnh xuất hiện. Giả dụ đột nhiên câu chuyện nới room được thông suốt thì nhà đầu tư đang do dự sẽ hành động ngay. Cũng có thể một cách khác – đã từng được nhìn thấy trong quá khứ - là xuất hiện dòng vốn chủ động lớn tham gia mua, đẩy giá tăng để kích thích lòng tham.

Trọng Nghĩa

(责任编辑：Cúp C1)