Mới đây,ỗiquảnlýnộibộkhiếndoanhnghiệpkhólàmbáocáoquyếttoáthứ hạng của campeonato brasileiro série a Tổng cục Hải quan đã phối hợp với Cục Hải quan Bình Dương và một số DN thực hiện chương trình đối tác chuyên đề về báo cáo quyết toán loại hình SXXK tại Cục Hải quan Bình Dương. Theo ông Trần Văn Tráng-Trưởng phòng Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan, việc tổ chức mẫu chương trình đối tác chuyên đề báo cáo quyết toán loại hình SXXK giúp DN thực nghiệm và đánh giá thực tế triển khai quy định pháp luật mới về báo cáo quyết toán loại hình SXXK, DN đúc kết được kinh nghiệm về báo cáo quyết toán trong quá trình thực hiện chuyên đề. Thông qua chương trình này, các bên tham gia đã phát hiện ra nhiều vướng mắc cả trong quy trình thủ tục và cách thức quản lý nội bộ của DN.

Hiện nay, quy định của pháp luật đã bỏ các thủ tục thông báo, điều chỉnh định mức SXXK, thông báo nguyên liệu, vật tư, mã sản phẩm xuất khẩu. DN chịu trách nhiệm về việc sử dụng nguyên liệu, vật tư vào quá trình sản xuất và có trách nhiệm báo cáo quyết toán theo nguyên tắc xuất- nhập- tồn cho cơ quan Hải quan theo quy định. Cơ quan Hải quan thực hiện việc quản lý nguyên liệu xuất- nhập- tồn đối với loại hình này trên cơ sở hồ sơ hoàn thuế, không thu thuế do DN nộp. Việc thay đổi về cách thức thực hiện và phương thức quản lý này tạo thuận lợi cho DN có sự quản lý tốt hơn trước thông qua việc tăng cường sự kết nối giữa các bộ phận trong nội bộ DN nhưng cũng yêu cầu DN phải nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, đồng thời, cơ quan Hải quan cũng cần có sự điều chỉnh trong phương pháp quản lý để vừa tạo thuận lợi cho hoạt động của DN vừa đảm bảo công tác quản lý nhà nước về hải quan. Qua tham vấn, cơ quan Hải quan và DN đã nhận diện những vấn đề vướng mắc về quy trình, thủ tục cũng như những bất cập trong việc quản lý nội bộ của DN.

Trường hợp của Công ty TNHH VARIVAS Việt Nam, nguồn nguyên phụ liệu trong nước và nguyên phụ liệu NK khai cùng mã. Chính vì vậy, khi lập báo cáo quyết toán DN gặp khó khăn trong quá trình tách nguyên phụ liệu tồn kho đối với nguyên phụ liệu có nguồn NK và mua trong nước. Bên cạnh đó, mã, tên nguyên phụ liệu giữa ba bộ phận XNK, kho, kế toán của DN cũng chưa thống nhất. Ví dụ, mặt hàng lưỡi câu, bộ phận XNK theo dõi chỉ có một nguyên phụ liệu là lưỡi câu nhưng khi nhập kho bộ phận kho theo dõi chi tiết theo từng loại lưỡi câu. Do đó, việc đồng nhất dữ liệu giữa các bộ phận cũng khó khăn và mất rất nhiều thời gian.

Những bất cập trong quản lý nguyên phụ liệu giữa các bộ phận của DN đã gây ra khó khăn trong việc tập hợp số liệu từ các bộ phận. Bởi, để thực hiện được báo cáo quyết toán, DN cần thu thập số liệu từ ba bộ phận liên quan: Bộ phận phụ trách XNK; bộ phận kế toán; bộ phận kho, quản lý sản xuất. Trong đó, bộ phận chịu trách nhiệm làm báo cáo quyết toán là do lãnh đạo DN quyết định. Tuy nhiên, việc theo dõi số liệu tại các bộ phận để thực hiện báo cáo gặp phải những vướng mắc như: Bộ phận kế toán theo dõi số liệu nguyên vật liệu. Bộ phận kho, quản lý sản xuất theo dõi số lượng, không theo dõi trị giá nguyên liệu. Bộ phận XNK phụ trách làm thủ tục hải quan (mở tờ khai, thanh khoản, báo cáo quyết toán) tập hợp các chứng từ và số liệu để làm báo cáo, dẫn đến việc làm thủ công, mất nhiều thời gian để lập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau.

Theo ông Trần Văn Tráng, những vướng mắc, bất cập trong quản lý nội bộ của DN đã sớm được phát hiện thông qua việc tham vấn giữa cơ quan Hải quan và DN. DN đã xác định được cách thức quản lý nguyên phụ liệu một cách khoa học, bộ phận XNK đã khai báo mã nguyên phụ liệu có nguồn gốc mua trong nước riêng, nhập khẩu riêng và thường xuyên đối chiếu với bộ phận kế toán. Đồng thời, tổ chức tham vấn với lãnh đạo công ty về phương pháp quản trị nội bộ, trong đó có việc chỉ đạo các bộ phận phối hợp, lưu giữ, quản lý số liệu, xây dựng phần mềm quản lý. Bên cạnh đó, kết quả chương trình đối tác đã kiến nghị Tổng cục Hải quan tổ chức các hội nghị DN để trao đổi về kinh nghiệm và biện pháp khắc phục các vấn đề nhận diện từ chương trình đối tác chuyên đề về thực hiện báo cáo quyết toán và trong quản lý nội bộ DN để đáp ứng quy định mới. Đồng thời, xem xét hướng dẫn DN theo dõi riêng nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu, từ đó cơ quan Hải quan có cơ sở pháp lý khi kiểm tra, vì hiện nay chế độ kế toán không bắt buộc DN phải theo dõi riêng.

(责任编辑：Cúp C1)