Nền kinh tế vẫn còn nhiều tiềm năng tăng trưởng. Ảnh: H.Linh.

Nông nghiệp cán đích sẽ thúc tăng trưởng?

Kinh tế - xã hội nước ta 6 tháng đầu năm 2017 diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới chuyển biến tích cực với đà tăng trưởng khả quan từ kinh tế Mỹ và các nước phát triển. Ở trong nước, bức tranh kinh tế thể hiện những kết quả nổi bật về cải thiện môi trường kinh doanh, phát triển DN, xuất khẩu, thu hút khách quốc tế và đầu tư nước ngoài trong những tháng đầu năm. Nhờ những lực đẩy nói trên, kinh tế nửa đầu năm đã có những kết quả tích cực hơn nhiều so với quý I. Theo đó, tổng sản phẩm trong nước 6 tháng đầu năm 2017 ước tính tăng 5,73% so với cùng kỳ năm trước, trong đó nếu GDP quý I chỉ tăng tăng 5,15%, mức tăng thấp nhất trong vòng 5 năm qua thì sang quý II đã tăng 6,17%. Theo đánh giá, thông thường tăng trưởng GDP quý II sẽ cao hơn quý I khoảng 0,3-0,4%, do đó khoảng cách giữa tăng trưởng GDP quý I và GDP quý II được kéo dãn lên 1% là một bước đột phá nhờ những nỗ lực trong điều hành kinh tế, cải thiện môi trường kinh doanh của Chính phủ.

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP cả năm là 6,7% như quyết tâm của Chính phủ thì từ nay đến cuối năm phải tăng 7,4%-nhiệm vụ rất khó khăn. Đánh giá về động lực tăng trưởng, dù khẳng định có nhiều khó khăn song theo ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê, vẫn có nhiều cơ hội và thuận lợi để phấn đấu đạt tăng trưởng kinh tế như mục tiêu đã định, trong đó, động lực đầu tiên được ông Lâm nhắc tới là khu vực nông nghiệp. Ông Nguyễn Bích Lâm cho biết, hiện nông nghiệp đang làm rất tốt việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất cây trồng, vật nuôi. Tuy sản lượng lúa giảm nhưng đã thay đổi cơ cấu lúa chất lượng cao, thay đổi cây trồng có giá trị tốt hơn nên rất tin tưởng ngành nông nghiệp sẽ đảm bảo được kịch bản tăng trưởng 3,05%, điều này sẽ đóng góp nhiều cho tăng trưởng kinh tế.

Thực tế cho thấy, mặc dù còn nhiều hạn chế, đặc biệt vừa trải qua một năm khốn khó do thiên tai và thảm họa môi trường tại 4 tỉnh miền Trung, song nửa đầu năm 2017 ngành nông nghiệp đã có những tín hiệu khả quan. Số liệu từ Bộ NN&PTNT cho thấy, ngoại trừ chăn nuôi lợn gặp khó khăn, trong 6 tháng đầu năm, các mặt hàng khác như thủy sản, trồng trọt, lâm nghiệp đều phát triển ổn định và XK nông sản có nhiều khởi sắc, giúp toàn ngành vực dậy được đà tăng trưởng với mức 2,65% (so với mức âm 0,18% cùng kỳ năm 2016). Kim ngạch XK nông, lâm, thủy sản đạt hơn 17 tỷ USD, tăng hơn 13% so với cùng kỳ 2016. Từ nay đến cuối năm, ngành nông nghiệp đặt mục tiêu phấn đấu kim ngạch XK của ngành đạt tối thiểu 33 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng ngành đạt 3,05%.

Động lực tăng trưởng còn đến từ khu vực NK khi hai quý vừa qua XK tăng tốc từ mức tăng trưởng 12,8% của quý trước lên 24,5% trong quý II, góp phần cải thiện đáng kể thâm hụt thương mại. Theo chu kỳ, XK nông, thủy sản sẽ tăng vào giữa năm và đạt mức cao nhất vào thời điểm cuối năm. Bên cạnh đó, các mặt hàng công nghiệp có kim ngạch XK lớn như dệt may, giày dép, đồ gỗ đều bước vào mùa vụ XK từ giữa quý II, tiền đề để dự báo tăng trưởng XK trong những tháng tiếp theo và theo đánh giá thì cùng với những chỉ đạo sát sao từ phía Chính phủ, mục tiêu 188 tỷ USD trong năm 2017 là hoàn toàn có thể đạt được và sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Bức tranh DN tươi sáng hơn

Một trong những động lực tăng trưởng được các chuyên gia nhấn mạnh chính là khu vực kinh tế tư nhân. Cùng với những đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân trong thời gian qua, đặc biệt là sau khi Chính phủ quyết tâm xây dựng Chính phủ kiến tạo, đồng hành cũng DN, cùng với việc ban hành Nghị quyết Trung ương lần thứ 5 về phát triển kinh tế tư nhân, khu vực này đang hứa hẹn sẽ có những phát triển đột phá, là động lực phát triển kinh tế trong thời gian tới. TS. Nguyễn Đình Cung phát biểu trong Diễn đàn Kinh tế Việt Nam mới được tổ chức cũng nhấn mạnh, đây là dư địa lớn cho tăng trưởng kinh tế. Chuyên gia kinh tế này cho biết, khu vực kinh tế tư nhân hiện có tổng tài sản ước tính 200 tỷ USD và khi khu vực này thêm được 1 điểm % thì sẽ đóng góp có thêm 2 tỷ USD và đây là dư địa tăng trưởng thuận lợi.

Trên thực tế, trong năm 2016, có tới 110.000 DN mới thành lập và bức tranh DN 6 tháng đầu năm tươi sáng hơn khi tính chung 6 tháng đầu năm nay, có 61.000 cả nước có 61.276 DN đăng ký thành lập mới với tổng vốn đăng ký là 596,2 nghìn tỷ đồng, tăng 12,4% về số DN, tăng 39,4% về số vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2016. Ông Nguyễn Bích Lâm cho biết, cộng đồng DN thành lập sau 1 năm đã đi vào sản xuất, chứng tỏ sự nuôi dưỡng, tạo môi trường kinh doanh của Chính phủ rất tốt. Kể cả số DN thành lập cũng như số vốn của DN đang hoạt động trong nền kinh tế rất lớn. Đây là cơ sở để chúng ta tin rằng kinh tế 6 tháng cuối năm có thể đạt kế hoạch.

Liên quan đến vấn đề này, TS. Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho biết, khảo sát điều tra về xu hướng kinh doanh của các DN ngành công nghiệp chế biến chế tạo do Tổng cục Thống kê thực hiện vẫn cho thấy dấu hiệu lạc quan. Trong số các DN tham khảo sát, có 43% DN đánh giá tình hình sản xuất kinh doanh quý II tốt hơn so với quý trước. Tỷ lệ này cũng cao hơn so với cùng kỳ năm 2016. Có 52,1% DN đánh giá xu hướng sẽ tốt lên trong quý III.

Bàn về động lực cho tăng trưởng, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng kinh tế Việt Nam đang tăng trưởng dưới tiềm năng, vì thế phấn đấu tăng trưởng GDP 6,7% là hợp lý, đúng yêu cầu, nếu không đạt được thì bội chi ngân sách và tỷ lệ nợ công vượt ngưỡng Quốc hội đề ra. Vấn đề là biện pháp để đạt được là gì? Chuyên gia này nhấn mạnh tiềm năng tăng trưởng nằm ở cải cách, trước hết là cải cách DNNN. Nếu nâng cao được hiệu quả, năng suất lao động, giảm chi phí… sẽ đem lại hiệu quả rõ rệt. Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán hiện tăng trưởng 16%, nếu thực hiện tốt cổ phần hóa DNNN, đưa ra cổ phiếu của nhiều DNNN tốt sẽ thu hút được đầu tư nước ngoài và thu hút được nguồn vốn vào các đơn vị sản xuất kinh doanh, đem lại nhiều việc làm.

Về khách quan, theo dự báo của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội Quốc gia, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Điều này được thúc đẩy bởi một số yếu tố nền tảng như triển vọng khả quan của kinh tế thế giới cũng như tín hiệu tích cực từ các nền kinh tế chủ chốt sẽ tác động tích cực tới triển vọng kinh tế. Đánh giá về ngành công nghiệp, mặc dù khu vực công nghiệp và xây dựng còn gặp nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là sự tăng trưởng của ngành công nghiệp khai khoáng suy giảm còn tiếp diễn như nút thắt của tăng trưởng toàn nền kinh tế nhưng nhìn chung khu vực này sẽ đạt mức tăng khá khi những nỗ lực đảm bảo tăng trưởng của Chính phủ được hiện thực hóa. Nhiều khả năng, ngành công nghiệp khai khoáng sẽ được vực dậy với kế hoạch gia tăng sản lượng khai thác than và dầu cùng với việc thúc đẩy mạnh mẽ hơn ngành công nghiệp chế biến chế tạo trong thời gian tới.

(责任编辑：Cúp C2)