Chuyện kể rằng ở phủ Khai Phong,điềutravụaacutenmấtngựket qua vdqg mexico Trung Quốc ngày xưa, có một lão địa chủ rất giàu, dân thường gọi là Phú Nhơn, nuôi một con ngựa rất tốt. Nhiều người đến xem đều trầm trồ khen ngợi. Một hôm, lão Phú Nhơn cưỡi ngựa đi thu lúa nợ của tá điền. Công việc bề bộn, lão phải lưu lại ít hôm nên bảo tên đầy tớ là Hưng Phước cưỡi ngựa về nhà trước để báo tin. Tên đầy tớ lên ngựa đi được nửa dặm đường, thấy ngựa mệt và đói bèn xuống ngựa kiếm cỏ cho ăn, múc nước cho uống.

Bỗng ở đâu có một lái buôn tên là Huỳnh Hồng cưỡi một con ngựa ốm yếu đi qua, thấy con ngựa tốt bèn sinh lòng tham. Hắn dừng ngựa, xuống yên lân la làm quen với Hưng Phước. Hắn hỏi:

- Tôi xem con ngựa của anh tốt lắm, đúng là “thiên lý mã!”.

Hưng Phước hỏi lại:

- Anh biết coi tướng ngựa à?

- Tôi là người chuyên buôn ngựa, chỉ cần xem bờm và móng ngựa là biết ngựa tốt hay ngựa xấu. Con ngựa của anh đúng là “kỳ mã trảo mã”, nên nó là một “thiên lý mã”. Chi bằng anh cho tôi cưỡi đi một đoạn xem có đúng như lời tôi đoán không?

Hưng Phước vốn thật thà, cả tin nên cho Huỳnh Hồng cưỡi, còn con ngựa ốm giao lại cho Phước trông. Thừa dịp cưỡi thử, tên lái buôn dong thẳng. Chờ mãi không thấy hắn quay lại. Biết mình bị lừa, Phước lên ngựa ốm đi tìm. Nhưng biết đâu mà tìm khi đến tuổi, quê quán của kẻ lái buôn Phước đều không biết. Cuối cùng Phước đành về gặp chủ, thưa lại chuyện mất ngựa. Ông chủ quát mắng sự ngu đần của Phước, nói:

- Mi dắt ngựa đến phủ gặp Bao Công để nhờ ông điều tra cho.

Đến cửa quan, Bao Công hỏi:

- Mi không biết tên gian là ai, ở đâu thì ta lấy gì để điều tra?

Phước khóc lạy, nói:

- Trước đây nhiều vụ án nhờ quan cũng điều tra ra và phân xử công minh. Xin quan giúp đỡ cho.

Bao Công suy nghĩ một lát, nói:

- Để ngựa lại đây 3 ngày. Hết 3 ngày, trở lại lấy ngựa.

Bao Công bảo người giúp việc nhốt ngựa, không cho ăn, chỉ cho uống nước. Đến ngày thứ 3, Phước đến xin ngựa, Bao Công dạy:

- Mi cùng Triệu Hổ dẫn ngựa đến chỗ tên gian đổi ngựa. Nếu ngựa ở lại ăn thì đuổi không cho ăn, ngựa chạy đường nào thì theo chân ngựa đến đó.

Quả nhiên, vì ngựa đói mà không được ăn, nên nó chạy về nhà cũ. Hai người cứ theo ngựa mà đến. Tên lưu manh thấy ngựa của mình về chuồng thì lấy cỏ và lúa cho ăn. Vừa lúc ấy, Triệu Hổ và Phước đến, tên trộm ngựa hết đường chạy trốn.

Vụ án mất ngựa cho thấy người xưa phá án không chỉ hiểu về luật pháp mà còn tinh tường về đời sống xã hội để tìm ra sự thật, lấy lại sự công bằng.

Anh Thư

(责任编辑：Cúp C2)