Đối với Tổng thống Obama, câu hỏi sẽ là liệu nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc có phải là người mà ông có thể thảo luận về một loạt vấn đề đang tồn tại giữa hai nước hay không? Còn đối với Chủ tịch Tập Cận Bình, câu hỏi sẽ là ông và đất nước Trung Quốc cần hòa hợp với Mỹ ở mức độ nào, và sự nghiệp của Trung Quốc có thể đi bao xa?

Bất chấp các vấn đề tại Iraq và Afghanistan, Washington tiếp tục là người chơi chính trên trường quốc tế. Mặc dù không phải lúc nào Mỹ cũng được coi là “sức mạnh không thể thay thế”, song chí ít Mỹ là nước có khả năng sẵn sàng nhất tham gia các công việc quốc tế quy mô lớn. Trong khi đó, Trung Quốc không cho thấy vị trí như vậy mặc dù Trung Quốc có sức mạnh kinh tế, có chiếc ghế thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và có kho vũ khí hạt nhân.

Chính phủ Trung Quốc gần đây tập trung vào các mục tiêu hẹp, đó là đảm bảo các nước không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác, bảo vệ nguồn cung cấp nguyên liệu sản xuất và tìm cách mở rộng ảnh hưởng ở khu vực Đông Á. Thái độ đó của Trung Quốc là do những lợi ích trực tiếp và rõ ràng quyết định. Trung Quốc cần nguyên liệu thô để tiếp liệu cho guồng máy kinh tế, lương thực và hàng tiêu dùng để nuôi dân khi thu nhập cũng như nhu cầu tiêu dùng tăng lên. Cuối cùng, là cường quốc đang nổi, Trung Quốc "không thích" sự bảo trợ chiến lược của Mỹ tồn tại ở khu vực Đông Á từ năm 1945 và hiện đang làm cho Trung Quốc gặp khó khăn bởi lập trường quyết đoán hơn của Nhật Bản trong tranh chấp biển đảo cũng như sự cạnh tranh giữa hai nước về ảnh hưởng trong khu vực.

Đây cũng là yếu tố có mặt trong cuộc đàm phán Obama-Tập Cận Bình. Tổng thống Mỹ đã tuyên bố rằng ông đang theo đuổi công cuộc “chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương”. Washington muốn chứng kiến một khu vực thương mại tự do Thái Bình Dương không bao gồm Trung Quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh chỉ có thể xem đây là một hình thức bao vây, đặc biệt với sự hiện diện mạnh mẽ của hải quân Mỹ ở Nhật Bản, chiến lược “chuỗi đảo” chạy từ Okinawa qua Đài Loan đến Philippines và các thỏa thuận quân sự của Mỹ với các nước láng giềng Trung Quốc. Nếu ông Tập Cận Bình đưa ra hứa hẹn gì liên quan tới Triều Tiên, điều đó có nghĩa là ông muốn sự hiện diện quân sự của Mỹ trong khu vực giảm đi.

Ngoài ra, trong cuộc gặp sắp tới, hai nhà lãnh đạo có rất nhiều chủ đề quan trọng khác để thảo luận như vấn đề Triều Tiên, an ninh mạng, biến đổi khí hậu, vấn đề kinh tế, thương mại... Trong đó, vấn đề an ninh mạng là mối quan ngại chính của Mỹ hiện nay. Tổng thống Obama cần chỉ cho ông Tập Cận Bình thấy những điều Mỹ biết về phạm vi, quy mô các vụ tin tặc Trung Quốc ăn cắp bí mật khu vực tư nhân của Mỹ và đánh giá của ông Obama về các thiệt hại đối với nước Mỹ. Vấn đề này thực sự gây tổn hại cho quan hệ Mỹ-Trung nếu Trung Quốc không có biện pháp giảm thiểu nhanh chóng các hành động ăn cắp này. Ngoài ra, ông Obama cũng cần nêu bật tầm quan trọng của việc hợp tác chống lại các cuộc tấn công khủng bố vào cơ sở hạ tầng trọng yếu của hai nước mà các tổ chức khủng bố đang tiến hành, đồng thời khuyến khích sự hợp tác song phương phòng chống các hoạt động tội phạm sử dụng công cụ mạng như rửa tiền, gian lận tài chính…

Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung không nhằm mang lại kết quả cụ thể. Hai bên đã chỉ ra rằng họ muốn thiết lập mối quan hệ Mỹ-Trung tổng thể theo hướng sẽ giúp ngăn chặn xung đột quyền lực lớn. Tuy nhiên, ở thời điểm này, không bên nào có đủ niềm tin vào ý định lâu dài của bên kia. Do đó, có thể nói rằng hội nghị lần này sẽ là hội nghị thảo luận về chiến lược tương lai của quan hệ Mỹ-Trung, nêu bật cách mỗi nước nhìn nhận về vai trò của nhau trong việc đối phó với các thách thức hiện nay.

M.Châu

(责任编辑：Cúp C2)