Thẻ căn cước tích hợp ADN là một cải tiến công nghệ, trong đó thông tin di truyền của một cá nhân được mã hóa và lưu trữ dưới dạng kỹ thuật số trên thẻ căn cước. ADN, với bản chất là duy nhất đối với từng người, có thể cung cấp một phương thức nhận diện vô cùng chính xác, vượt xa các phương pháp nhận diện truyền thống như dấu vân tay hay hình ảnh khuôn mặt.
Nghị định 70 năm 2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành luật Căn cước 2023, có hiệu lực từ 1/7. Trong đó nêu rõ về cách thu thập, cập nhật thông tin sinh trắc học về ADN, giọng nói vào cơ sở dữ liệu căn cước. Theo luật Căn cước số 26/2023/QH15, thông tin sinh trắc học về ADN được thu thập khi người dân tự nguyện cung cấp khi thực hiện thủ tục cấp căn cước.
Theo Trung tâm dữ liệu quốc gia về dân cư, hướng dẫn công dân làm dịch vụ xét nghiệm gen định danh công dân, gồm 4 bước:
Bước 1: Đăng ký và đến điểm lấy mẫu: Công dân liên hệ hotline GeneStory 1800888680 là để được hướng dẫn thủ tục và điều phối tới điểm lấy mẫu gần nhất.
Bước 2: Xác thực thông tin: Tại điểm lấy mẫu, tiến hành xác thực công dân bằng thẻ căn cước gắn chip.
Bước 3: Kỹ thuật viên/điều dưỡng thực hiện lấy mẫu. Mẫu được niêm phong và vận chuyển về phòng xét nghiệm của GeneStory để phân tích.
Bước 4: Trả kết quả cho công dân trong vòng 7 ngày làm việc. Sau khi có kết quả, công dân dễ dàng yêu cầu tích hợp thông tin sinh trắc học ADN vào Cơ sở dữ liệu căn cước tại các cơ quan quản lý căn cước.
Đối với công dân đã có kết quả xét nghiệm ADN định danh thực hiện tại các cơ quan, tổ chức đảm bảo được cơ quan quản lý căn cước Bộ Công an công bố thì công dân chỉ cần cung cấp thông tin liên quan đến yêu cầu tích hợp cho cơ quan quản lý căn cước. Sau đó, cán bộ thu nhận sẽ thực hiện tiếp nhận yêu cầu tích hợp thông tin ADN.
Được biết, GeneStory là công ty cung cấp dịch vụ giải mã gen toàn diện, thành lập bởi Tập đoàn Vingroup, là đơn vị được cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an công bố trong danh sách các cơ quan, tổ chức đáp ứng điều kiện để chuyển dữ liệu thông tin ADN về Cơ sở dữ liệu căn cước khi công dân yêu cầu.
Có nhiều lợi ích khi tích hợp ADN lên thẻ căn cước mà người dân có thể chưa biết, cụ thể:
Tăng cường bảo mật:Với thông tin ADN, việc làm giả thẻ căn cước trở nên gần như không thể. Điều này giúp tăng cường an ninh trong các giao dịch tài chính và các thủ tục pháp lý.
Xác minh danh tính chính xác:ADN cung cấp một phương pháp định danh gần như tuyệt đối, giúp các cơ quan chức năng quản lý dân cư và kiểm soát biên giới một cách hiệu quả hơn.
Ứng dụng y tế:Dữ liệu ADN tích hợp cũng có thể hỗ trợ trong các trường hợp khẩn cấp về y tế, cho phép nhận dạng nhanh chóng những người cần hỗ trợ và cung cấp thông tin y tế quan trọng.
Bên cạnh những lợi ích, việc tích hợp ADN vào thẻ căn cước cũng đặt ra những thách thức lớn về quyền riêng tư và an toàn dữ liệu. Các quốc gia cần thiết lập một khung pháp lý chặt chẽ và công khai để đảm bảo rằng thông tin cá nhân được bảo vệ đúng mức và không bị lạm dụng.
Có thể thấy, thẻ căn cước tích hợp ADN hứa hẹn sẽ là một bước tiến lớn trong quản lý thông tin cá nhân và an ninh quốc gia. Tuy nhiên, để triển khai hiệu quả, yêu cầu sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các nhà khoa học và cộng đồng, nhằm đảm bảo sự an toàn và quyền lợi của từng cá nhân.