Tổng thống Syria al-Assad gặp các thành viên đoàn đàm phán của chính phủ trước khi lên đường sang Thụy Sĩ

Tuy nhiên,ĐàmphánhòabìnhSyriaKhôngnhiềukỳvọkèo iraq hội nghị Geneva 2 này, dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc (LHQ) và dự kiến kéo dài từ 7 đến 10 ngày, không gợi nên kỳ vọng gì lớn, nhất là với quân nổi dậy Hồi giáo đang chiến đấu tại Syria. Những chiến binh này coi các lãnh đạo phe đối lập được phương Tây hậu thuẫn là quân phản bội bởi đã chấp thuận việc ngồi vào bàn đàm phán.

Sự bất đồng trước việc LHQ vào phút chót đã rút lại lời mời Iran - đồng minh chính của Tổng thống Bashar al-Assad, tới dự hội nghị càng cho thấy những căng thẳng giữa phương Tây và Nga cũng như tình trạng chia rẽ phe phái ở Trung Đông giữa những người Hồi giáo Arab dòng Sunni ủng hộ quân nổi dậy với những nhà cầm quyền người Hồi giáo dòng Shi'ite ở Tehran.

Trong khi đó, Tổng thống Assad, người kế nhiệm cha 14 năm trước, vẫn khẳng định rằng mình có thể tái đắc cử và muốn thảo luận về việc đấu tranh "chống khủng bố". Ngoại trưởng Syria Walid al-Moualem, người dẫn đầu đoàn đàm phán của Chính phủ Syria, đã bác bỏ bất cứ cuộc thảo luận nào về tương lai của ông Assad. Hãng thông tấn Syria SANA dẫn lời ông nói: "Chủ đề tổng thống và chế độ là giới hạn đỏ của chúng tôi cũng như người dân Syria và vấn đề này sẽ không được đề cập tới".

Nga, một trong những đồng minh chính của Syria và có quan điểm phản đối phương Tây nỗ lực lật đổ các nhà lãnh đạo đang nắm quyền, đã lên tiếng bênh vực ông Assad. Song cả Washington và Moscow cùng báo động trước việc bạo lực lan rộng đã cướp đi sinh mạng của hơn 130.000 người Syria.

Năm ngoái, gạt đi những bất đồng để cùng nhau đồng bảo trợ cho cuộc đàm phán giờ đang được tiến hành, Nga và Mỹ đều tuyên bố về một mục tiêu chung cấp bách là phải chấm dứt đổ máu. Ngày 21-1, Tổng thống Vladimir Putin và Barack Obama đã có cuộc đàm thoại "thiết thực" về vấn đề này trong khi Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry gặp nhau tại Montreux, nơi cuộc đàm phán về hòa bình Syria diễn ra. Một cố vấn cho phe đối lập tham gia cuộc đàm phán nói: "Khó mà có thể có kỳ vọng gì từ tất cả những việc này. Song Moscow và Washington thực sự muốn chấm dứt xung đột. Họ thật lòng và cuộc gặp này không phải là giả bộ".

Đặc phái viên LHQ về Syria Lakhdar Brahimi hy vọng rằng ngày họp đầu tiên 22-1 tại Montreux có thể được tiếp nối bằng các cuộc thảo luận chi tiết hơn từ ngày 24-1. Các nhà ngoại giao LHQ cho rằng cuộc đàm phán có thể sẽ đem lại kết quả ít nhất ban đầu là một sự trợ giúp nào đó cho người dân Syria qua việc tăng cường các nguồn viện trợ cũng như việc trao đổi các tù binh.

Các đại diện phía ông Assad có thể nêu lên nguy cơ đe dọa phương Tây và các đồng minh Arập từ việc nhóm al-Qaeda và các chiến binh khác đang tham gia chiến đấu chống lại lực lượng chính phủ. Song các lãnh đạo phương Tây nói rằng họ hoàn toàn ủng hộ yêu cầu của phe đối lập về việc ông Assad phải từ chức, điều mà theo họ là đã được nêu tại hội nghị LHQ tại Geneva - Geneva 1 - cách đây 18 tháng. Nga đã ký vào bản thông cáo tại hội nghị song không đồng ý với việc các cường quốc phương Tây nói rằng hội nghị đó với lời kêu gọi thành lập chính phủ chuyển tiếp ở Damascus đã coi việc ông Assad phải từ chức là điều kiện để có thể dàn xếp hòa bình. Nay, các chính phủ phương Tây có thể lôi kéo Liên minh Dân tộc của phe đối lập tới tham dự cuộc đàm phán Geneva 2 thì Nga có thể cũng có khả năng gây sức ép buộc ông Assad phải có một số sự nhượng bộ nào đó. Tuy nhiên, nhà cố vấn cho phe đối lập cảnh báo: "Ông Assad sẽ không 'tự sát' nếu Moscow yêu cầu ông làm thế".

Xem ra sẽ không có phe nào ở Syria giành được chiến thắng. Dù có nhiều sự chia rẽ trong quân nổi dậy song họ lại thống nhất ở mong muốn ông Assad ra đi. Bởi thế, việc đạt được một dàn xếp thỏa mãn cả hai phía xem ra là một triển vọng xa vời.

Khánh Linh

(责任编辑：Cúp C1)