Bộ Tài chính luôn chủ động cung cấp thông tin, số liệu theo yêu cầu của tổ chức xếp hạng tín nhiệm. Ảnh: Trung Kiên

>> S&P nâng bậc hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên BB sau 9 năm

Phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với ông Võ Hữu Hiển – Phó Cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) xung quanh sự kiện này.

P.V: Ông có thể cho biết lý do nào được S&P đưa ra khi nâng hệ số tín nhiệm cho Việt Nam?

Ông Võ Hữu Hiển: Các lý do S&P đưa ra khi nâng hệ số tín nhiệm cho Việt Nam bao gồm: Sự ổn định chính trị, tăng trưởng kinh tế vững chắc trong một thời gian dài; cải thiện rõ rệt về nền tảng thể chế của Việt Nam và là quốc gia có tiềm năng phát triển. Triển vọng “Ổn định” thể hiện dự báo nền kinh tế Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng nhanh, bền vững. S&P đánh giá nền kinh tế Việt Nam có tính đa dạng cao. Nền tảng vĩ mô vững chắc tiếp tục hỗ trợ hiệu quả hoạt động của khu vực có vốn đầu tư nước ngoài cũng như các doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt trong lĩnh vực chế biến, chế tạo.

Công tác điều hành của Chính phủ Việt Nam trong các năm gần đây thể hiện những định hướng chính sách rõ ràng, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, đảm bảo cân đối vĩ mô và kiềm chế lạm phát hiệu quả. Bên cạnh đó, những cải cách quyết liệt của Chính phủ đã góp phần giữ vững vị thế của Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn và thân thiện. Việc ký các hiệp định như: Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (VN-EU FTA) và các hiệp định tự do thương mại dự kiến sẽ gia tăng vị thế thương mại, tiếp cận thị trường lớn, thúc đẩy cạnh tranh thương mại, đẩy mạnh cải cách về môi trường pháp lý của Việt Nam.

Ông Võ Hữu Hiển

Bên cạnh đó, công tác điều hành chính sách tài chính ngày càng hiệu quả hơn, thể hiện qua các cam kết cải thiện tình hình tài chính rõ ràng thông qua khuôn khổ tài chính ngân sách trung hạn. Việc cơ cấu lại thu, chi ngân sách nhà nước (NSNN) chuyển biến tích cực. Vị thế tài khóa ổn định và nằm trong mục tiêu đã được Chính phủ đề ra. Thu ngân sách khả quan, từng bước nâng cao hiệu quả chi tiêu, qua đó giảm bội chi NSNN. Nợ công giảm dần.

Việc tái cơ cấu NSNN và tăng cường quản lý nợ công chuyển biến tích cực, nợ nước ngoài giảm dần, kỳ hạn trái phiếu chính phủ kéo dài làm giảm thiểu các rủi ro đối với danh mục nợ chính phủ, nợ công và đảm bảo an ninh tài chính quốc gia.

Trong điều hành chính sách tiền tệ có chuyển biến tích cực, nhất là hệ thống ngân hàng được củng cố, khỏe mạnh hơn; nỗ lực giải quyết nợ xấu, dự trữ ngoại hối tăng lên liên tục. Việc điều hành chính sách tiền tệ góp phần kiềm chế lạm phát.

P.V: Vậy Bộ Tài chính đã có những hoạt động nào tác động tới việc xếp hạng tín nhiệm (XHTN) trong thời gian qua, thưa ông?

Ông Võ Hữu Hiển:Mức XHTN có ý nghĩa rất quan trọng đối với uy tín của quốc gia, ảnh hưởng tới cộng đồng, các nhà đầu tư quốc tế của Việt Nam. Với vai trò đầu mối trong công tác XHTN, thời gian qua, Bộ Tài chính đã rất nỗ lực, tập trung nhiều thời gian cho công tác này, bao gồm: chủ động thu thập, phân tích và xây dựng báo cáo tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội; duy trì cung cấp thông tin thường xuyên nhằm giải trình, chứng minh về những kết quả tích cực của nền kinh tế.

Chúng tôi cũng đã chủ động gặp và trao đổi với đại diện lãnh đạo cấp cao của Ủy ban đánh giá của S&P trong dịp hội nghị giữa kỳ và thường niên của IMF/WB để phản ánh và cập nhật tình hình kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Bên cạnh đó, để chuẩn bị kỹ lưỡng cho đợt làm việc với lãnh đạo cấp cao cùng các chuyên gia phân tích của S&P tại Việt Nam (từ ngày 12/3 - 16/3/2019), Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan chuẩn bị nội dung chu đáo phục vụ cho đợt làm việc. Đơn cử như: xây dựng báo cáo tổng quan về tình hình kinh tế - xã hội năm 2018 và triển vọng kinh tế 2019; chủ động rà soát các báo cáo đánh giá của S&P từ năm 2010 đến nay; chuẩn bị kỹ lưỡng các nội dung nhằm thể hiện những tiến bộ trong hoạt động tái cơ cấu NSNN, nợ công và cải cách doanh nghiệp nhà nước (DNNN) theo hướng bền vững, tăng hiệu quả hoạt động của khu vực DNNN.

Đồng thời trao đổi trực tiếp với đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp để bố trí lãnh đạo cấp cao làm việc với đoàn, nhằm làm rõ những vấn đề S&P còn quan ngại liên quan đến tăng trưởng tín dụng, nợ xấu, tái cơ cấu khu vực ngân hàng. Bộ Tài chính gặp và trao đổi trực tiếp với Bộ Công thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước buổi làm việc chính thức với S&P để làm rõ các nội dung cần chuẩn bị, giúp đơn vị nắm được những quan ngại của S&P đối với từng lĩnh vực do đơn vị quản lý để chuẩn bị nội dung tốt cho buổi làm việc.

Cùng với những thành tựu về kinh tế - xã hội của Việt Nam và với những nỗ lực của Bộ Tài chính cũng như các cơ quan liên quan, S&P đã quyết định nâng hệ số tín nhiệm quốc gia dài hạn của Việt Nam.

P.V: Ông có thể cho biết những tác động của việc Việt Nam được nâng bậc XHTN và ý nghĩa của việc nâng hạng đối với nền kinh tế nước ta?

Ông Võ Hữu Hiển: Việc nâng mức XHTN của các tổ chức quốc tế (như Moody’s và Fitch) nói chung, cũng như của S&P nói riêng có ý nghĩa rất quan trọng, bởi qua đó sẽ nâng cao uy tín của quốc gia, gia tăng niềm tin đối với các nhà đầu tư quốc tế, cả nhà đầu tư trực tiếp và gián tiếp.

Bên cạnh đó, chi phí huy động vốn nước ngoài của cả Chính phủ và doanh nghiệp sẽ giảm đi. Điều này có ý nghĩa hết sức quan trọng khi nguồn vốn ODA dành cho Việt Nam đang giảm dần và có thể sẽ kết thúc vào năm 2020.

Việc nâng hạng tín nhiệm cũng mang lại tác động tích cực đối với xếp hạng của các ngân hàng trong nước. Ví dụ như trong năm 2018, khi XHTN của quốc gia được tăng lên, ngay trong tháng 8/2018 Moody’s đã nâng hạng đánh giá đối với 14 ngân hàng thương mại của Việt Nam.

Theo tôi, khi một nền kinh tế hội nhập với kinh tế thế giới, XHTN là cần thiết. Đây là chỉ số để các nhà đầu tư trực tiếp, gián tiếp tham chiếu đánh giá tình hình kinh tế vĩ mô, năng lực hấp thụ vốn, khả năng trả nợ và các rủi ro về kinh tế, chính trị, xã hội cũng như những cơ hội đầu tư. Cụ thể: XHTN quốc gia là tiêu chí tham chiếu để đánh giá mức độ rủi ro của 1 quốc gia; tạo điều kiện thuận lợi cho nhà phát hành tiếp cận với thị trường vốn quốc tế; mở rộng cơ sở các nhà đầu tư cả trực tiếp và gián tiếp do thông tin minh bạch hơn; mức XHTN càng cao thì chi phí huy động vốn càng thấp và ngược lại.

P.V: Xin cảm ơn ông!

Đức Minh (thực hiện)

(责任编辑：La liga)