Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội. Ảnh: N.Linh.

Kim ngạch có thuế giảm

Báo cáo phân tích cụ thể về tình hình thu 6 tháng đầu năm của Phòng Thuế XNK (Cục Hải quan Hà Nội) cho biết, kim ngạch NK giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2017, đạt 7,78 tỷ USD, giảm 36% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, kim ngạch NK có thuế đạt 2,76 tỷ USD, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2017.

Đi vào phân tích kim ngạch theo 14 nhóm mặt hàng chính, ông Trần Đại Thắng, Trưởng Phòng Thuế XNK đánh giá tổng kim ngạch NK có thuế trong 6 tháng đầu năm 2018 đạt 2,52 tỷ USD, giảm 26% so với cùng kỳ năm 2017 (2,52 tỷ USD/3,4 tỷ USD); số thuế đạt 3.745 tỷ đồng, giảm 54% so với cùng kỳ năm 2017 (3.745 tỷ đồng/8.187 tỷ đồng). Trong đó, chỉ có 2 nhóm mặt hàng có kim ngạch NK có thuế tăng là đồ điện gia dụng (tăng 15%); hóa chất và sản phẩm hóa chất (tăng 3,6%). Tuy kim ngạch có tăng nhưng số thu thuế vẫn giảm. Nguyên nhân là hóa chất và sản phẩm hóa chất nằm trong nhóm mặt hàng giảm thuế suất về 0% theo hiệp định thương mại.

12 nhóm mặt hàng còn lại đều có kim ngạch NK có thuế giảm. Trong đó, nhóm mặt hàng giảm mạnh nhất như: Linh kiện, phụ tùng ô tô: Kim ngạch NK có thuế đạt 162,6 triệu USD, giảm 53% so với cùng kỳ 2017. Số thu giảm 46,4% (tương đương 800 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2017. Ô tô nguyên chiếc gần như không phát sinh trong 6 tháng đầu năm 2018, số thu giảm 305 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2017. Linh kiện, phụ tùng xe máy, kim ngạch NK có thuế đạt 46,6 triệu USD, giảm 38,8% so với cùng kỳ năm 2017.

Nhóm mặt hàng máy móc, thiết bị, kim ngạch NK có thuế đạt 1,3 tỷ USD, giảm 11,6% so với cùng kỳ năm 2017. Số thu giảm 2.065 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2017. Nguyên nhân là các dự án đầu tư tạo tài sản cố định đã hoàn thành việc NK trong năm 2017. Nhóm sản phẩm điện thoại, máy tính và linh kiện, kim ngạch có thuế đạt 465 triệu USD, giảm 43,8% so với cùng kỳ năm 2017. Số thu giảm 51,7% (tương đương 576 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2017.

Phân tích thêm về nguyên nhân số thu đạt tỉ lệ thấp so với dự toán, ông Trần Đại Thắng cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2018 toàn Cục có 502 DN mới, trong khi số DN không phát sinh thủ tục tại Cục là 384 DN. Mặc dù số DN tăng nhưng việc giảm thu mạnh từ các nhóm mặt hàng chính và các DN lớn dẫn đến số thu của Cục giảm so với cùng kỳ 2017.

Lợi thế chưa phát huy hết hiệu quả

Lợi thế thực hiện cơ chế chuyển cửa khẩu về ICD Mỹ Đình cũng chưa như mong muốn. Số thu từ cơ chế chuyển cửa khẩu về ICD Mỹ Đình có xu hướng giảm, cụ thể trong 6 tháng đầu năm chỉ đạt 188,45 tỷ đồng, bằng 44,3% so với cùng kỳ năm 2017 (188,45 tỷ đồng/424,97 tỷ đồng). Nguyên nhân chủ yếu là do mặt hàng ô tô, linh kiện ô tô giảm; các dự án đầu tư đã hoàn thành NK. Trong khi đó, tính mức độ ảnh hưởng của việc cắt giảm thuế quan theo các hiệp định thương mại, Cục Hải quan Hà Nội ước giảm thu khoảng 200 tỷ đồng từ nhóm mặt hàng linh kiện, phụ tùng ô tô.

Ngoài ra, Quyết định số 15/2017/QĐ-TTg quy định danh mục các mặt hàng phải làm thủ tục tại cửa khẩu nhập dẫn đến một số DN không tiếp tục làm thủ tục tại Cục Hải quan Hà Nội. Trong số 12 DN (số thu 150 tỷ đồng) không tiếp tục làm thủ tục tại Chi cục Hải quan Gia Thụy thì chỉ có 5 DN về làm tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội. Việc DN không về Bắc Hà Nội là do việc vận chuyển hàng hóa về ICD Mỹ Đình gặp khó khăn, chi phí cao.

Đánh giá về tình hình thu NSNN 6 tháng cuối năm, Trưởng Phòng Thuế XNK Trần Đại Thắng cho biết, nhiệm vụ thu sẽ còn gặp thêm 2 vấn đề khó khăn, dẫn tới hụt thu. Thứ nhất, hụt thu 400 tỷ đồng do Công ty Toyota sẽ thực hiện các thủ tục để hoàn thuế theo chương trình ưu đãi tại Nghị định 125/2017/NĐ-CP đối với linh kiện ô tô và 200 tỷ đồng do chính sách không được nhờ kiểm hóa hộ đối với hàng có thuế tại Thông tư 39/2018/TT-BTC.

Bên cạnh đó, hàng hóa chuyển cửa khẩu về làm thủ tục tại ICD Mỹ Đình theo Quyết định số 38/2017/QĐ-TTg không được kiểm tra thực tế tại địa điểm kiểm tra tập trung của Công ty Hateco Logistics. Việc này dẫn đến không tháo gỡ được khó khăn của cơ chế chuyển cửa khẩu hiện nay.

Giải thích về vấn đề này, Trưởng Phòng Giám sát quản lý về hải quan Đặng Hoàng Điệp cho biết, hiện nay, đối với những tờ khai luồng 3 (luồng Đỏ) thực hiện thủ tục hải quan theo cơ chế đặc thù (Quyết định số 38/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) tại Chi cục Hải quan Bắc Hà Nội, hàng hóa sẽ phải vận chuyển về ICD Mỹ Đình để kiểm tra thực tế hàng hóa, tuy nhiên container, xe tải chở hàng bị giới hạn về thời gian, tuyến đường vận chuyển từ cửa khẩu đường biển, đường bộ vào nội thành Hà Nội. Mặt khác, đối với những lô hàng lớn (200 xe ô tô NK), điều kiện kho bãi ICD Mỹ Đình không đủ khả năng tiếp nhận. Vì vậy, Cục Hải quan Hà Nội đề nghị Tổng cục Hải quan xem xét cho phép kiểm tra thực tế tại địa điểm kiểm tra tập trung của Công ty Hateco Logistics.

Trước tình hình thu NSNN năm 2018 có nhiều khó khăn, ông Trần Đại Thắng cho rằng, áp lực trong 6 tháng cuối năm sẽ rất lớn. Để thực hiện nhiệm vụ, Cục Hải quan Hà Nội sẽ bám sát ý kiến chỉ đạo lãnh đạo Tổng cục Hải quan tại Hội nghị sơ kết 6 tháng của ngành, trong đó xác định nhiệm vụ trọng tâm là thu đúng, thu đủ, chống thất thu tại các khâu nghiệp vụ. Đồng thời, để tạo thuận lợi cho DN trong quá trình làm thủ tục hải quan, đơn vị tổ chức tháo gỡ kịp thời các khó khăn vướng mắc đặc biệt là trong giai đoạn triển khai Nghị định số 59/2018/NĐ-CP và Thông tư số 39/2018/TT-BTC và các quy trình nghiệp vụ, nêu cao tinh phần phục vụ DN.

Cùng với đó là tăng cường công tác chống thất thu qua mã, giá, kiểm tra sau thông quan, C/O, lượng; miễn, giảm, hoàn đúng đối tượng. Phân loại chính xác nợ thuế; tích cực đôn đốc, cưỡng chế để thu hồi nợ; kiểm tra thông tin DN trước khi ấn định thuế để tránh phát sinh nợ khó thu.

Đồng thời phối hợp chặt chẽ với các đơn vị trên địa bàn (các Ban quản lý dự án, Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội) để tìm kiếm các dự án mới, gia tăng nguồn thu.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)