Hàng hóa XNK qua cửa khẩu cảng Cát Lái. Ảnh: T.H

Khó khăn trong tính thuế

Ban Biên tập dự thảo nghị định cho rằng,địnhcửakhẩunhậpđầutiênđểxácđịnhđúngtrịgiátínhthuếdự đoán bong đa theo quy định hiện hành tại Nghị định 40/2007/NĐ-CP thì cửa khẩu nhập đầu tiên là cảng đích ghi trên vận tải đơn… Đối với loại hình vận chuyển đường bộ, đường sắt hoặc đường sông quốc tế thì cửa khẩu nhập đầu tiên là cảng đích ghi trên hợp đồng. Do đó, trên thực tế còn có cách hiểu khác nhau về việc xác định cảng đích, dẫn đến khó xác định về trị giá tính thuế.

Cụ thể, cách hiểu thứ nhất: trị giá tính thuế của hàng hóa nhập khẩu bao gồm cước vận chuyển từ nước xuất khẩu về đến cửa khẩu nhập đầu tiên của Việt Nam. Với cách hiểu này thì cước vận chuyển của hàng hóa nhập khẩu từ nước xuất khẩu đến Việt Nam chỉ tính đến điểm cập cảng đầu tiên và không tính đến phần cước vận chuyển nội địa từ cửa khẩu nhập đầu tiên của Việt nam đến các địa điểm làm thủ tục hải quan trong nội địa.

Cách hiểu thứ hai: Cước vận chuyển của hàng hóa nhập khẩu phải tính từ nước xuất khẩu đến địa điểm làm thủ tục hải quan (địa điểm thông quan). Theo cách hiểu này thì trị giá tính thuế của hàng hóa nhập khẩu sẽ bao gồm cả cước vận chuyển nội địa từ cửa khẩu nhập đầu tiên đến địa điểm làm thủ tục hải quan hay nói cách khác khi xác định trị giá tính thuế cho hàng hóa nhập khẩu làm thủ tục hải quan tại các điểm thông quan nội địa (ICD) sẽ phải cộng thêm cước phí vận tải từ cửa khẩu nhập đầu tiên của Việt Nam về đến ICD.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Vũ Ngọc Anh, nếu xác định trị giá tính thuế theo cách hiểu thứ hai thì trị giá tính thuế hàng hóa nhập khẩu khi làm thủ tục hải quan tại các ICD sẽ cao hơn trị giá tính thuế hàng hóa nhập khẩu tại cửa khẩu nhập đầu tiên ở phần chênh lệch cước phí vận tải trong nội địa, trong khi đó bản chất của phần cước phí trả cho việc vận chuyển từ cửa khẩu nhập đầu tiên đến ICD đều được thực hiện bởi lao động Việt Nam và phương tiện vận tải nội địa.

Bên cạnh đó, để giảm áp lực thông quan hàng hóa tại các cảng biển như hiện nay, Nhà nước đã và đang tiến hành mở thêm những điểm thông quan nội địa nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp. Do vậy, sẽ phát sinh bất cập: hạn chế hiệu quả của các ICD, gây ùn tắc hàng hóa tại các cảng biển và tạo nên sự không bình đẳng về nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước giữa các doanh nghiệp nhập khẩu cùng mặt hàng.

Đồng bộ trong xác định trị giá tính thuế

Theo Ban biên tập dự thảo nghị định, để hạn chế bất cập nêu trên, dự thảo nghị định đưa khái niệm cửa khẩu nhập đầu tiên vào khoản 5 Điều 3: Cửa khẩu nhập đầu tiên là cửa khẩu biên giới quốc gia nơi phương tiện vận tải chuyên chở hàng hóa nhập khẩu làm thủ tục nhập cảnh. Đối với phương thức vận tải đường biển, đường không, cửa khẩu nhập đầu tiên là cảng thuộc cửa khẩu biên giới quốc gia nơi phương tiện vận chuyển hàng hóa làm thủ tục nhập cảnh.

Hầu hết các ý kiến góp ý của một số đơn vị hải quan địa phương phía Nam đều nhất trí quy định về xác định cửa khẩu nhập đầu tiên như trong dự thảo, tuy nhiên, các đại biểu cho rằng cần quy định cụ thể để thuận lợi trong việc xác định trị giá tính thuế.

Cục trưởng Hải quan Khánh Hòa Ngô Sơn cho rằng, quy định hiện hành đúng là có những bất cập, quy định tại dự thảo nghị định sẽ khắc phục được bất cập này. Tuy nhiên, ông Ngô Sơn còn băn khoăn về khái niệm cửa khẩu nhập đầu tiên. Bởi vì, theo ông Ngô Sơn, hiện nay doanh nghiệp đang gặp vướng về nội dung này, có nhiều con tàu cập cảng nơi không có cơ quan hải quan để làm một số thủ tục, trong đó có việc giao hàng, rồi lại di chuyển sang cảng khác thì có được coi là cửa khẩu đầu tiên, cần phải quy định cụ thể.

Cùng quan điểm trên, Cục trưởng Cục Hải quan Đà Nẵng Nguyễn Tiến Thọ cơ bản thống nhất với dự thảo nghị định về khái niệm cửa khẩu nhập đầu tiên, nhưng cần phải nghiên cứu thêm khi hướng dẫn thực hiện, bởi nếu cửa khẩu đầu tiên khác với cảng đích sẽ nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến thuế.

Theo Phó Tổng cục trưởng Vũ Ngọc Anh, quy định về cửa khẩu nhập chủ yếu nhằm mục đích xác định trị giá tính thuế. Ban biên tập sẽ ghi nhận các ý kiến góp ý để xem xét chỉnh lý, bổ sung cho phù hợp.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)