Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov sau cuộc họp về Syria tại Geneva ngày 14-9

Tin tức những ngày qua cho thấy,àihọccủaIrantừkết quả trận đấu giữa giới lãnh đạo Iran đang đề cập tới việc thỏa hiệp. Chứng kiến việc Nga dễ dàng xoay chuyển làm trung gian cho một giải pháp chính trị để tránh sự can thiệp của phương Tây vào Syria, Iran đang tìm ra bài học cho chính mình. Nếu Iran sẵn sàng cho một thỏa hiệp về chương trình hạt nhân của nước này thì không những có thể ngăn chặn một cuộc tấn công của Mỹ mà còn giúp giảm các biện pháp trừng phạt. Ngay cả khi Mỹ trốn tránh một thỏa thuận thì Tehran vẫn có thể sử dụng thời gian thương lượng để tăng áp lực bằng cách thúc đẩy hoặc sở hữu vũ khí hạt nhân.

Theo các nguồn tin tình báo giấu tên, tân Tổng thống Iran Hassan Rowhani chuẩn bị đề xuất một thỏa thuận bao gồm đóng cửa nhà máy làm giàu Fordo và cho phép các thanh sát viên quốc tế giám sát việc loại bỏ các máy li tâm. Trong khi đó, tân Giám đốc cơ quan năng lượng hạt nhân Iran cam kết tăng cường hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) trước khi diễn ra các cuộc đàm phán vào cuối tháng này. Theo hãng tin Fars, lãnh đạo tối cao Iran Ali Khamenei cũng tuyên bố tin tưởng vào "sự linh hoạt" của Iran. Sự linh hoạt chiến thuật này nhằm phục vụ mục tiêu chiến lược đảm bảo cho chính quyền Tehran tránh được nguy cơ của một cuộc tấn công quân sự.

Giáo sư Meri Litvak, chuyên gia nghiên cứu thuộc Khoa Lịch sử Trung Đông kiêm Giám đốc Trung tâm Liên minh Nghiên cứu Iran thuộc trường Đại học Tel Aviv cho rằng, tân Tổng thống Rowhani đang cố cải thiện quan hệ với phương Tây vì ông cần giảm bớt những áp lực về mặt kinh tế đối với nước mình. Tuy nhiên, liệu lãnh tụ Khamenei, phe bảo thủ và lực lượng Vệ binh Cộng hòa sẽ cho phép ông Rowhani đi xa đến đâu?

Giáo sư Ali Ansari, thuộc trường Đại học St.Andrews ở Scotland và là người sáng lập Viện Nghiên cứu Iran, nhận định Tổng thống Rowhani tiếp nhận chính phủ vào thời điểm Iran đối mặt với những vấn đề chính trị và kinh tế nghiêm trọng chưa từng có. Ưu tiên của ông Rowhani là "đưa nền kinh tế trở lại thời kỳ phát triển vững chắc". Trong giới hạn này, nhiệm vụ đầu tiên của ông là ngăn chặn và nếu có thể, đảo ngược các biện pháp trừng phạt áp đặt chống Iran trong vài năm qua. Giáo sư Ansari nhấn mạnh: "Giai đoạn đầu của tiến trình này là tái định hình hình ảnh của Iran ở nước ngoài. Để thành công, ông Rowhani sẽ phải có chiến lược thực chất và nghiêm túc".

Trong khi đó, thỏa thuận Mỹ-Nga về giải giáp vũ khí hóa học của Syria không phải là tin xấu đối với chiến lược Iran của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Trái với những tuyên bố thù địch, Israel không muốn tấn công Iran, dù đơn phương hay với sự giúp đỡ của Mỹ. Hành động quân sự chỉ là lựa chọn cuối cùng. Israel lo ngại về khả năng Iran sở hữu vũ khí hạt nhân sẽ làm suy yếu Israel về chiến lược cũng như có thể dẫn đến tình trạng phổ biến vũ khí hạt nhân. Để ngăn chặn mối lo ngại này, Thủ tướng Netanyahu đe dọa một cuộc tấn công nhằm vào Iran với chiêu bài do lo ngại về nguy cơ "diệt chủng người Do Thái". Trên thực tế, những động thái này của ông Netanyahu chỉ là một chiến thuật đánh lừa nhằm tạo cảm giác về một mối nguy hiểm kinh hoàng đối với đất nước này, đòi hỏi Mỹ phải bảo vệ đồng minh của mình và Israel phải bắt đầu có hành động phòng ngừa.

Có thể nói, thỏa thuận giải giáp vũ khí hóa học ở Syria có ảnh hưởng hơn sức công phá của bất kỳ quả bom nào, ngay cả khi nó không được thực hiện toàn diện.

Minh Châu

(责任编辑：Thể thao)