Ông Nghiêm Thanh Hải – Phó Vụ trưởng Vụ Đánh giá Hợp chuẩn và hợp quy.

Thưa ông,ấtnguồngốchànghoáđểbảovệdoanhnghiệpvàngườitiêudùhạng 1 pháp việc ban hành Thông tư số 02 là cần thiết như thế nào trong thời điểm hiện nay?

Ông Nghiêm Thanh Hải: Hiện nay, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa tuy chưa quy định cụ thể về thuật ngữ “truy xuất nguồn gốc” nhưng theo thông lệ quốc tế, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa là một trong những biện pháp quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa; là công cụ hỗ trợ quản lý nhà nước trong lưu thông sản phẩm, hàng hóa, chống hàng giả, hàng nhái. Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0) đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số sẽ giúp mang lại giá trị gia tăng cho doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tạo ra giá trị mới nhờ việc cung cấp cho khách hàng những trải nghiệm mới; tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình xuất khẩu sản phẩm, hàng hóa, nâng cao uy tín, thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước. Việc định danh, mã hóa và thu thập thông tin dạng máy đọc là tiền đề để có thể số hóa, trao đổi dữ liệu điện tử giữa các đơn vị trong chuỗi cung ứng và là nền tảng cho giải pháp truy xuất nguồn gốc điện tử.

Do đó, để triển khai thực hiện Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa cũng như nhận thức được lợi ích của việc truy xuất nguồn gốc trong tình hình kinh tế trong và ngoài nước thời gian qua, Bộ KH&CN đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 100/QĐ-TTg ngày 19/01/2019 phê duyệt Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc (Đề án 100), trong đó Thủ tướng Chính phủ đã giao trách nhiệm cho Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan xây dựng các văn bản, quy định pháp luật về quản lý, xử lý vi phạm trong lĩnh vực truy xuất nguồn gốc; xây dựng, vận hành và quản lý Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa quốc gia; xây dựng, phổ biến, hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan.

Triển khai Đề án 100, Bộ KH&CN đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các tổ chức, cá nhân có liên quan xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định số 13/2022/NĐ-CP ngày 21/01/2022 về sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 132/2008/NĐ-CP ngày 31/12/2008, Nghị định số 74/2018/NĐ-CP ngày 15/05/2018 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và Nghị định 86/2012/NĐ-CP ngày 19/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Đo lường (có hiệu lực thi hành từ 15/03/2022).

Nghị định số 13/2022/NĐ-CP đã giao Bộ KH&CN giúp Chính phủ quản lý nhà nước về hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; hướng dẫn nâng cao năng lực kỹ thuật cho hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa và hỗ trợ phát triển sản phẩm, hàng hóa chủ lực, phát triển kinh tế - xã hội của các bộ/ngành và địa phương; quy định hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa bảo đảm kết nối, chia sẻ dữ liệu; quản lý sử dụng mã truy vết sản phẩm, mã truy vết địa điểm và vật mang dữ liệu; quản lý tổ chức triển khai, thực hiện truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm, hàng hóa trong phạm vi, lĩnh vực được phân công quản lý. Đồng thời, Nghị định số 13/2022/NĐ-CP cũng đã quy định trách nhiệm của các bộ/ngành chủ trì, phối hợp với Bộ KH&CN quản lý tổ chức triển khai thực hiện truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm, hàng hóa trong phạm vi, lĩnh vực được phân công quản lý; ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với các bộ/ngành tổ chức triển khai thực hiện hoạt động truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tại địa phương.

Do đó, để triển khai thực hiện Nghị định số 13/2022/NĐ-CP và Quyết định số 100/QĐ-TTg. Ngày 28/03/2024, Bộ trưởng Bộ KH&CN đã ban hành Thông tư 02, có hiệu lực từ ngày 01/06/2024. Theo đó, tổ chức, cá nhân thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa sử dụng mã truy vết sản phẩm, mã truy vết địa điểm bảo đảm phù hợp với Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 13274:2020 Truy xuất nguồn gốc - Hướng dẫn định dạng các mã dùng trong truy vết do Bộ KH&CN công bố trước khi đưa vào sử dụng.

Xin ông cho biết, Thông tư 02 hướng đến những đối tượng nào và họ cần chú trọng đến những nội dung nào của Thông tư này?

Ông Nghiêm Thanh Hải: Đối tượng áp dụng của Thông tư 02 này gồm: tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ, giải pháp liên quan đến truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức, cá nhân liên quan.

Hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa của các tổ chức, cá nhân này phải bảo đảm đầy đủ quá trình truy xuất nguồn gốc theo các quy định trong tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn khu vực tương ứng với chủng loại sản phẩm, hàng hóa và được công bố phù hợp tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng. Căn cứ để công bố phù hợp dựa trên kết quả tự đánh giá của tổ chức, cá nhân hoặc kết quả chứng nhận của tổ chức chứng nhận được chỉ định theo quy định của pháp luật.

(责任编辑：Cúp C1)