Nhà hát Chèo và Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh Bắc Giang có nguồn thu từ các hoạt động dịch vụ biểu diễn theo hợp đồng chỉ khoảng 300-400 triệu đồng/năm Ảnh: TL

Nguồn thu giảm là thách thức lớn trong thực hiện mục tiêu tự chủ tài chính của các đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL) trên địa bàn.

Nguồn thu thấp và không ổn định

Ông Hà cho biết,ắcGiangLĩnhvựcvănhóakhótựchủvìnguồnthugiảkèo bóng đá nữ hôm nay nguồn thu sự nghiệp của các ĐVSNCL trên địa bàn hiện nay rất thấp. Năm 2016 có mức thu cao nhất trong các năm cũng chỉ đạt 2,4 tỷ đồng. Các nguồn thu này chủ yếu thông qua hoạt động cho thuê cơ sở vật chất, thu dàn dựng biểu diễn các chương trình nghệ thuật khối cơ quan đơn vị nhà nước. Các nguồn thu phí, thu khác rất ít.

Đơn cử như Nhà hát Chèo Bắc Giang và Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh của tỉnh thu từ các hoạt động dịch vụ biểu diễn theo hợp đồng chỉ khoảng 300-400 triệu đồng/năm. Giá hợp đồng dịch vụ thấp, chỉ đảm bảo đủ chi phí luyện tập, bồi dưỡng biểu diễn, chi phí nhiên liệu theo chế độ (khoảng 10-15 triệu đồng/đêm diễn). Thu tại Rạp chiếu phim khoảng 250 triệu đồng/năm, đã bao gồm cả thu cho thuê rạp. Nguồn thu này đang có xu hướng giảm do cơ sở vật chất hạn chế, xuống cấp, không đủ khả năng cạnh tranh với các rạp chiếu mini.

Thu sự nghiệp tại Trường Trung cấp VHTTDL cũng không khá hơn. Mỗi năm chỉ thu được khoảng 300 triệu đồng, chủ yếu từ hoạt động đào tạo các lớp tại chức. Công tác tuyển sinh học tập tập trung gặp nhiều khó khăn do đặc thù ngành nghề, thu nhập thấp, tính ổn định của nghề nghiệp không cao. Những năm gần đây, nhà trường đã bắt đầu khai thác các hợp đồng dàn dựng, biểu diễn chương trình nghệ thuật phục vụ các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh, tuy nhiên nguồn thu này không ổn định. Với các đơn vị còn lại, nguồn thu không có hoặc rất thấp.

Theo ông Hà, nguồn thu suy giảm là thách thức lớn trong thực hiện mục tiêu tự chủ tài chính của các ĐVSNCL trên địa bàn.

Bên cạnh bài toán nguồn thu thì việc đẩy mạnh xã hội hóa các ĐVSNCL lĩnh vực văn hóa trên địa bàn cũng gặp nhiều khó khăn. Theo ông Hà, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, đó là do sản phẩm dịch vụ hạn chế; các đơn vị chưa chủ động khai thác nhu cầu thị trường; năng lực cung cấp dịch vụ yếu. Với trên 500 lễ hội truyền thống, Bắc Giang có thể khai thác lợi thế, tiềm năng để phát triển du lịch, bảo tồn di sản. Tuy nhiên, các ĐVSNCL chưa quan tâm đúng mức để khai thác lợi thế này.

Cho đến nay, chưa có ĐVSNCL lĩnh vực văn hóa của Bắc Giang được xã hội hóa, mặc dù Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ về đất, thuế, tài chính. Khó khăn trong xã hội hóa cũng làm cho việc đấu thầu cung cấp dịch vụ sự nghiệp công chỉ mang tính hình thức mà không tạo ra sự cạnh tranh. Hiện tại các đơn vị trong ngành vẫn thực hiện giao chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội gắn với dự toán ngân sách.

Nhiều ý tưởng khuyến khích tăng thu sự nghiệp

Trước thực trạng hoạt động của các đơn vị trên địa bàn, Sở VHTTDL Bắc Giang đã đưa ra mục tiêu thực hiện tự chủ tài chính các ĐVSN thuộc Sở đến năm 2025. Theo đó, đối với các đơn vị Nhà hát Chèo, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh, Trường trung cấp VHTTDL sẽ trở thành đơn vị tự đảm bảo một phần chi thường xuyên.

Chi phí trong giá dịch vụ được tính đủ chi phí tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và chi phí khấu hao tài sản cố định. Năng lực hoạt động của các đơn vị này đảm bảo đáp ứng nhu cầu của thị trường địa phương về văn hóa tinh thần và yêu cầu tổ chức các sự kiện lớn của tỉnh.

Đối với các ĐVSNCL khác (Bảo tàng, Thư viện, Trung tâm HL và thi đấu TDTT, Trung tâm xúc tiến du lịch) phấn đấu mở rộng hoạt động theo hướng xã hội hóa, hình thành các sản phẩm dịch vụ cung cấp cho xã hội, từng bước phát triển nguồn thu sự nghiệp.

Sở VHTTDL Bắc Giang cũng đưa ra một số đề xuất nhằm tạo thuận lợi cho các ĐVSNCL lĩnh vực văn hóa tự chủ. Cụ thể, Sở đề nghị trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Nghị định cho lĩnh vực đặc thù, xây dựng thông tư hướng dẫn cần bám sát thực tiễn để cơ sở triển khai thực hiện có hiệu quả. Việc xây dựng các định mức kinh tế xã hội làm cơ sở áp giá dịch vụ sự nghiệp công không nên để các địa phương tự thực hiện. Các cấp, ngành trung ương cần nghiên cứu xây dựng và thống nhất cơ chế tính giá, phí dịch vụ sự nghiệp phù hợp với thực tiễn và đặc thù các lĩnh vực.

Bên cạnh đó, Sở cũng đề nghị Nhà nước nên có cơ chế khuyến khích hơn nữa đối với thu sự nghiệp. Sở đưa ra một số ý tưởng như: Không lấy nguồn làm lương từ thu sự nghiệp, hỗ trợ kinh phí cho các hoạt động tạo nguồn thu theo định mức áp trên số thu năm trước (áp dụng cho các ĐVSN có nguồn thu thấp, chưa được hưởng lợi từ cơ chế tự chủ tài chính ĐVSN)...

Ngoài ra, địa phương cần có cơ chế cụ thể hơn trong chính sách khuyến khích xã hội hóa: quy hoạch, bố trí đất cho các mô hình xã hội hóa đủ điều kiện hưởng ưu đãi; hỗ trợ trong việc thành lập; tổ chức và thực hiện đặt hàng, hợp đồng các dịch vụ sự nghiệp phi ngân sách từ các cơ quan quản lý nhà nước.

Theo Sở VHTTDL, cùng với việc sáp nhập nâng cao năng lực các ĐVSNCL, Nhà nước cần đầu tư cho ĐVSNCL theo hướng tạo nguồn thu trong tương lai, đầu tư phát triển sự nghiệp VHTTDL gắn với mục tiêu tạo công việc và thu nhập cho ĐVSNCL./.

Ngọc Dũng

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)