Cán bộ Hải quan Lạng Sơn giám sát hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa.

Để rõ hơn về thủ đoạn gian lận hoàn thuế GTGT,àicuốiChungtayđểngănchặnhiệuquảcáchànhvigianlậkqbd kèo nhà cái cũng như những thách thức và giải pháp ngăn chặn các hành vi gian lận, phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng.

PV: Xin ông cho biết những “chiêu trò” gian lận hoàn thuế GTGT đã được cơ quan hải quan phát hiện, đấu tranh thành công trong thời gian qua?

Ông Lưu Mạnh Tưởng: Trên thực tế, cơ quan hải quan đã phát hiện nhiều trường hợp lợi dụng chính sách ưu đãi về thủ tục hải quan (kiểm tra xác suất) để gian lận thương mại khi xuất khẩu hàng hóa, như: xuất khống hàng hóa; xuất ít hơn so với khai báo; xuất không đúng chủng loại so với khai báo (khai báo một loại, xuất một loại); khai báo loại có trị giá cao, xuất loại có trị giá thấp; khai báo sai tên hàng, mã hàng để lập khống hồ sơ mở tờ khai xuất khẩu, xác nhận thực xuất. Sau đó, lập khống hóa đơn chứng từ, xuất khẩu hàng hóa ít nhưng khai nhiều để hoàn thuế.

Ông Lưu Mạnh Tưởng

Đáng chú ý là gian lận hoàn thuế GTGT đối với mặt hàng nông sản đã và đang diễn ra chưa được ngăn chặn dứt điểm.

Lợi dụng việc quy định pháp luật chưa chặt chẽ, một số doanh nghiệp (DN) đã nhập khẩu hàng nông sản với tổng trị giá rất lớn, nhưng kê khai với cơ quan thuế chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với trị giá hàng nhập khẩu, dẫn đến không phát sinh thuế GTGT phải nộp hoặc nếu có thì rất ít. Bằng thủ đoạn này, các DN đã gian lận hàng tỷ đến hàng chục tỷ đồng tiền thuế GTGT. Thủ đoạn này, kéo dài nhiều năm nhưng cơ quan quản lý thuế nội địa do không có thông tin về hàng nhập khẩu, không có các bảng kê hàng hoá dịch vụ mua vào, bán ra nên không kiểm tra được.

PV: Để đấu tranh với các hành vi gian lận hoàn thuế GTGT, cơ quan hải quan đã có sự hợp tác với cơ quan thuế và cơ quan công an điều tra như thế nào, kết quả đã đạt được kết quả ra sao, thưa ông?

Ông Lưu Mạnh Tưởng: Cơ quan hải quan và cơ quan thuế thường xuyên trao đổi thông tin, ký quy chế phối hợp để cung cấp thông tin nhằm phát hiện, đấu tranh với các hành vi gian lận, chiếm đoạt tiền thuế GTGT.

Điển hình trong năm 2017 - 2018, đã phát hiện 8 công ty nhập khẩu nông sản trị giá hàng ngàn tỷ đồng được tiêu thụ nhưng không khai và tính thuế GTGT ở khâu kinh doanh thương mại. Ước tính số tiền thuế GTGT gian lận khoảng hơn 61 tỷ đồng (vụ việc được Tổng cục Hải quan báo cáo Bộ Tài chính để chuyển Tổng cục Thuế làm rõ).

Cơ quan hải quan cũng tăng cường trao đổi thông tin với cơ quan thuế nội địa, rà soát, phân loại các DN rủi ro cao về thuế, DN thường xuyên xuất khẩu sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi chưa qua chế biến, để tập trung kiểm tra hóa đơn của các DN nhằm ngăn chặn, phát hiện, xử lý kịp thời việc sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để gian lận hoàn thuế GTGT.

Đồng thời, các cục hải quan tỉnh, thành phố phối hợp với cục thuế trên địa bàn xây dựng cơ chế trao đổi thông tin liên quan đến hàng hóa xuất khẩu thuộc đối tượng được cơ quan thuế hoàn thuế GTGT định kỳ 6 tháng l lần, trong đó cung cấp các thông tin về các thủ đoạn gian lận đối với hàng hóa xuất khẩu nhằm mục đích hợp pháp hóa hồ sơ hoàn thuế GTGT, lập danh sách các DN vi phạm chuyển cục thuế để cập nhật thông tin DN vi phạm trong quá trình thực hiện hoàn thuế GTGT.

Đối với việc hợp tác với cơ quan công an, từ đầu năm 2020 đến nay, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan phối hợp với cơ quan công an đấu tranh làm rõ một đường dây nghi vấn hoàn thuế GTGT với số lượng lên tới hàng trăm tỷ đồng. Hiện tại vụ việc đang được tiến hành điều tra, xác minh làm rõ.

PV:Trên thực tế tình trạng gian lận thuế GTGT đã diễn ra phức tạp trong hàng chục năm qua do cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, xin ông cho biết quan điểm về giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh ngăn chặn gian lận hoàn thuế GTGT?

Ông Lưu Mạnh Tưởng: Theo tôi để ngăn chặn triệt để vấn nạn gian lận hoàn thuế GTGT, cần sự “chung tay” của các cơ quan chức năng trên cơ sở thực hiện giải pháp đồng bộ trong quản lý DN, bắt đầu từ khâu cấp phép.

Cụ thể, cần quản lý chặt chẽ đối với lĩnh vực cấp phép hoạt động của DN, trong đó sớm xây dựng và vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu thông tin về DN giữa cơ quan thuế, hải quan và kế hoạch đầu tư để theo dõi, quản lý DN.

Cơ quan thuế cũng cần quản lý tốt hoạt động in ấn, phát hành hóa đơn GTGT của DN, không để xảy ra tình trạng mua bán hóa đơn bất hợp pháp nhằm hợp thức hóa cho hàng hóa vi phạm để trục lợi.

Trong công tác phối hợp, cơ quan hải quan - thuế tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra liên ngành, công tác kiểm tra sau thông quan đối với DN có hoạt động xuất khẩu hoàn thuế GTGT. Tăng tỷ lệ kiểm tra thực tế hàng xuất khẩu, giám sát chặt chẽ hàng hóa đã làm thủ tục cho đến khi thực xuất đối với các DN xuất khẩu hoàn thuế GTGT.

Về phía cơ quan hải quan, Tổng cục Hải quan tiếp tục chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố, tăng cường công tác phối hợp, trao đổi thông tin với các cơ quan chức năng như thuế, công an, bộ đội biên phòng, quản lý thị trường, kế hoạch đầu tư… để điều tra xác minh, đấu tranh, xử lý nhanh chóng, kịp thời các vụ việc vi phạm hoàn thuế GTGT lớn, phức tạp, liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố.

PV: Xin cảm ơn ông!

Hải Linh (thực hiện)

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)