Vận chuyển luôn thông suốt

Từ đầu năm 2020 do tác động của dịch Covid-19,áthuylợithếlớnchohàngxuấtkhẩutừvậntảiđườngsắkeonhac phía Chính phủ Trung Quốc thực hiện chính sách “zero covid” với các biện pháp phòng chống dịch Covid-19 chặt chẽ dẫn đến việc lưu thông hàng hóa, phương tiện, con người qua khu vực biên giới phía Bắc gặp khó khăn. Hàng nghìn phương tiện vận tải chở hàng hóa xuất nhập khẩu bị ùn ứ, ách tắc tại các khu vực biên giới phía cả hai nước gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp.

Hiện tại, khi hoạt động kinh tế - xã hội đã trở lại trạng thái bình thường thì việc lưu thông hàng hóa ở biên giới phía Bắc vẫn còn nguyên những khó khăn đó. Số lượng cửa khẩu được mở cửa giao thương hàng hóa hạn chế. Lượng hàng hóa thông quan qua các cửa khẩu theo hình thức phòng dịch khá nghiêm ngặt và thường rơi vào trạng thái bị động theo thông báo của cơ quan chức năng Trung Quốc mặc dù các biện pháp tạo thuận lợi thương mại, triển khai vùng xanh, vùng đệm tại các cửa khẩu đã được các địa phương triển khai.

Công chức Chi cục Hải quan ga đường sắt quốc tế Đồng Đăng kiểm tra tàu hàng. Ảnh: Hồng Vân

Trước tình hình nêu trên, Chính phủ và các bộ, ngành đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy thông quan hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa nông sản. Tuy nhiên, các giải pháp đã triển khai chưa thực sự tháo gỡ được khó khăn vì yếu tố khách quan.

Trong bối cảnh đó, câu chuyện tăng cường xuất khẩu hàng hóa, đặc biệt là nông sản chính ngạch qua các tuyến đường sắt đã được Tổng cục Hải quan đặt ra như một giải pháp dài hơi. Đường sắt có lợi thế vận chuyển luôn thông suốt, ít bị ảnh hưởng của dịch bệnh, cước phí vận chuyển thấp hơn so với các loại hình vận chuyển khác. Về lâu dài vận tải hàng hóa bằng đường sắt có lợi thế rất lớn khi có sự đồng bộ về tiêu chuẩn hạ tầng chung.

Đồng bộ cơ sở hạ tầng

Từ tháng 4/2022 đến nay, lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã có nhiều cuộc khảo sát tại các ga đường sắt trọng điểm, để nhìn nhận rõ hơn thực trạng từ cơ sở hạ tầng đến việc thực hiện thủ tục hải quan ở các “cửa khẩu đặc biệt” này. Xét về tổng thể, ngành Hải quan đã thực hiện thủ tục hải quan điện tử (VNACCS/VCIS) và trang bị điều kiện, cơ sở vật chất, trang thiết bị, bố trí nhân lực đầy đủ để đảm bảo thực hiện thủ tục hải quan thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu đường sắt được nhanh chóng, thuận tiện, đảm bảo việc kiểm tra giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Tuy nhiên, năng lực vận chuyển, bốc xếp hàng hóa và cơ sở hạ tầng tại ga chưa đáp ứng được xu hướng tăng lên của vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường sắt. Do đó, cần đầu tư cơ sở hạ tầng ngành đường sắt để đủ năng lực đáp ứng được nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đang tăng lên của thị trường; tận dụng được lợi thế luôn thông suốt, ít bị tác động của dịch bệnh, góp phần giảm chi phí logistics, tăng lưu thông hàng hóa của hình thức vận tải bằng đường sắt liên vận quốc tế.

Hiện nay, đường sắt Việt Nam có 3 ga liên vận quốc tế vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu gồm: ga Lào Cai, ga Yên Viên, ga Đồng Đăng, trong đó ga Lào Cai và ga Đồng Đăng là ga liên vận quốc tế ở biên giới đảm nhận việc giao tiếp hàng hóa, phương tiện xuất nhập bằng đường sắt giữa Việt Nam - Trung Quốc và ngược lại. Vừa qua, Bộ Tài chính và Bộ Giao thông vận tải cũng đã đi đến thống nhất việc đề xuất ga Kép – Bắc Giang trở thành ga liên vận quốc tế. Theo Bộ Tài chính, việc bổ sung ga Kép là ga liên vận quốc tế tạo thuận lợi cho việc hình thành một đầu mối trung chuyển hàng hóa cho khu vực tỉnh Bắc Giang và các tỉnh phụ cận, giúp hạ thấp chi phí logistics, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Ngày 6/10, tại Lạng Sơn, đoàn công tác của Cục Hải quan Bắc Ninh đã có chuyến khảo sát tại ga đường sắt liên vận quốc tế Đồng Đăng và làm việc với Cục Hải quan Lạng Sơn để tiến tới triển khai công tác quản lý hải quan khi ga Kép, Bắc Giang nâng cấp thành ga liên vận quốc tế. Đó là những hành động thực tế của ngành Hải quan để hiện thực hóa giải pháp tăng cường xuất khẩu hàng hóa qua đường sắt nhằm tận dụng tối đa lợi thế của loại hình vận chuyển này trong thời gian tới.

Để đảm bảo phát triển hiệu quả việc vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu trên tuyến vận tải đường sắt, bên cạnh việc nâng cấp ga Kép, Bộ Tài chính đã có công văn gửi Bộ Giao thông Vận tải đề nghị nhanh chóng đầu tư đồng bộ trong việc nâng cấp, đầu tư cơ sở hạ tầng tại nhà ga, bến bãi tại ga liên vận quốc tế Đồng Đăng, ga liên vận quốc tế Lào Cai và ga liên vận quốc tế Yên Viên. Đồng thời, đẩy mạnh việc xã hội hóa hoạt động kinh doanh vận tải đường sắt, cho phép nhiều doanh nghiệp khai thác vận tải đường sắt để tăng tính cạnh tranh và tăng năng suất, hiệu quả.

Về phía Bộ Tài chính, sẽ phối hợp với các bộ, ngành có liên quan để tổ chức bộ máy, bố trí lực lượng làm thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu và nâng cao hiệu quả khai thác, thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu và phương tiện vận tải xuất nhập cảnh tại các ga liên vận quốc tế theo quy định của pháp luật. Qua đó hạn chế rủi ro, đảm bảo hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, giải quyết ùn tắc tại các cửa khẩu đường bộ trong bối cảnh dịch bệnh và phía Trung Quốc vẫn đóng cửa biên giới.

(责任编辑：Thể thao)