Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cơ thể, chịu trách nhiệm cho việc thanh lọc chất độc, chuyển hóa dưỡng chất và điều hòa nhiều chức năng sinh lý.

Tuy nhiên, lối sống hiện đại với chế độ ăn uống không lành mạnh đang gây ra áp lực lớn lên gan, dẫn đến các vấn đề về sức khỏenhư gan nhiễm mỡ, xơ gan, và ung thư gan.

Đáng chú ý có ba loại thực phẩm mà càng ăn nhiều, gan càng bị tổn hại:

Đồ ăn nhanh và thực phẩm chiên rán

Thực phẩm chiên rán và đồ ăn nhanh là những loại thực phẩm phổ biến trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, chúng chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa (trans fat), đây là những tác nhân gây hại trực tiếp đến gan.

Một nghiên cứu được công bố trên Journal of Hepatologyđã chỉ ra rằng, tiêu thụ một lượng lớn chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có liên quan mật thiết đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Các chất béo này làm tăng lượng mỡ tích tụ trong gan, làm suy giảm chức năng gan và gây viêm gan. Khi tình trạng này kéo dài, nó có thể dẫn đến xơ ganhoặc thậm chí ung thư gan.

Ngoài ra, đồ ăn nhanh cũng thường chứa nhiều muối và đường, làm tăng huyết áp và gây hại cho hệ tiêu hóa, đồng thời gia tăng áp lực cho gan khi phải xử lý các chất độc tích tụ từ chế độ ăn uống không lành mạnh.

Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện

Đường tinh luyện, đặc biệt là fructose, là một thành phần chính trong nhiều loại đồ uống có ga, nước ép trái cây công nghiệp và các loại bánh kẹo. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ một lượng lớn fructose có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ và các vấn đề khác liên quan đến gan.

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Hepatology, fructose không được gan xử lý một cách bình thường như glucose. Thay vào đó, fructose được chuyển hóa trực tiếp thành chất béo trong gan, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.

Việc tiêu thụ nhiều fructose trong thời gian dài còn gây ra viêm gan mãn tính, thúc đẩy quá trình xơ gan.

Ngoài việc ảnh hưởng đến gan, đường tinh luyện cũng làm tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2, hai yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến các bệnh lý về gan.

Thực phẩm bị mốc

Thực phẩm bị mốc, đặc biệt là các loại hạt như: đậu phộng, ngô, và gạo, có thể chứa aflatoxin, một loại độc tố sinh ra từ nấm mốc Aspergillus flavus. Aflatoxin là một chất gây ung thư ganmạnh mẽ và có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng đến gan khi bị tích tụ trong cơ thể.

Một nghiên cứu do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tiến hành vào năm 2016 đã chỉ ra rằng, aflatoxin là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư gan, đặc biệt là ở các khu vực có mức tiêu thụ cao thực phẩm bị nhiễm nấm mốc.

Khi ăn phải thực phẩm có chứa aflatoxin, độc tố này sẽ gây hại trực tiếp cho các tế bào gan, gây viêm và dẫn đến các tổn thương không thể hồi phục. Về lâu dài, việc tiêu thụ thực phẩm bị mốc có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

Ngoài ra, nghiên cứu còn chỉ ra rằng aflatoxin không chỉ gây hại đến gan mà còn có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, làm suy yếu khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng khác của cơ thể. Điều này càng làm tăng nguy cơ bệnh lý liên quan đến gan.

Để hạn chế rủi ro từ aflatoxin, người tiêu dùng cần chú ý đến việc bảo quản thực phẩm đúng cách, đặc biệt là các loại hạt và ngũ cốc. Đồng thời, nên tránh ăn các loại thực phẩm có dấu hiệu bị mốc dù chỉ là ở một phần nhỏ, vì aflatoxin có thể lây lan nhanh chóng qua thực phẩm.