Hiện nay 90% nghiệp vụ trong hệ thống quản lý tài chính đã được ứng dụng CNTT nhưng các CSDL đi kèm mỗi ứng dụng chưa kết nối tốt để tạo điều kiện tốt cho việc khai thác. Trong bối cảnh đó,âydựngcơsởdữliệukinhtếvĩmôthông tin trận đấu việc xây dựng CSDL phục vụ công tác phân tích, dự báo và hoạch định chính sách, chiến lược tài chính cần đáp ứng được những yêu cầu gì, thưa ông?

Theo tôi, trước hết, tổ chức công tác thông tin dữ liệu về tài chính phải đáp ứng và phục vụ 3 loại hoạt động của Nhà nước là: Hoạch định, điều chỉnh chính sách; quản lý, điều hành theo đường lối, chính sách đã đề ra; phân tích, dự báo, đánh giá các kết quả đã thực hiện để chuẩn bị cho tương lai. Muốn làm được điều đó, cần thiết phải sắp xếp, tổ chức, phân loại các thông tin và dữ liệu đó trên cơ sở các đòi hỏi của người sử dụng và đảm bảo tính quy luật của các thông tin và dữ liệu đã được đưa vào hệ thống. Hệ thống thông tin ấy mới là hữu dụng!

Hơn thế nữa, hệ thống các dữ liệu, thông tin được tập hợp và nghiên cứu phải đảm bảo tính thống nhất cả về nội dung, khái niệm; về nguồn; về các tiêu chuẩn kỹ thuật CNTT và kinh tế giúp cho các khâu từ thu thập thông tin đến khai thác, các thông tin và dữ liệu có thể sắp xếp, so sánh được với nhau.

Theo nguyên lý thống kê, tôi có thể chia toàn bộ quá trình của công tác thống kê thành 3 giai đoạn cơ bản: Thu thập; xử lý; phân tích đánh giá, nhận xét. Mỗi giai đoạn đều cần xây dựng quy trình chuẩn. Đây là yêu cầu nhằm giúp cho việc ứng dụng CNTT thuận tiện. CSDL cần là nơi tập hợp toàn bộ mọi dữ liệu, thông tin phục vụ các yêu cầu nghiên cứu, xem xét trên hệ dữ liệu, thông tin đó. Mọi hoạt động về phân tích xem xét, đánh giá,... cần dựa trên nền tảng hệ thông tin và dữ liệu đã được sàng lọc và sắp xếp đó, mới tạo nên được tính thống nhất để sử dụng thống nhất.

Vậy theo ông, để có thể thực hiện được các yêu cầu trên, khi xây dựng CSDL, ngành Tài chính sẽ phải lưu ý những điểm nào?

Một điểm hết sức quan trọng là khảo sát nhu cầu thông tin. Để tránh trở thành các dữ liệu “chết”, các CSDL cần được xây dựng trên cơ sở các yêu cầu của các hoạt động nghiên cứu phân tích thường xuyên theo các mục tiêu đánh giá hệ thống chính sách tài khoá, phục vụ không chỉ các cơ quan tài chính mà cả các cơ quan liên quan khi có nhu cầu; đáp ứng các yêu cầu của công tác quản lý hàng ngày của các cơ quan tài chính; đáp ứng các yêu cầu của công tác nghiên cứu hoạch định các chính sách tài chính, kể cả ngắn cũng như dài hạn.

Về mặt nghiệp vụ chuyên môn, điều đương nhiên là muốn phân tích dự báo một vấn đề nào đó, hệ thống thông tin dữ liệu phải đảm bảo theo dõi các chỉ tiêu thông tin dữ liệu một cách thường xuyên và linh hoạt. Cũng có nghĩa là phải tạo được một hệ thống CSDL mạnh, đáp ứng nhu cầu tìm kiếm nhiều chiều để thực hiện các so sánh phân tích đa dạng của người sử dụng.

Đặc biệt, khi xu thế sử dụng các thiết bị đầu cuối (thiết bị di động) để truy cập, chia sẻ thông tin… trở thành nhu cầu tất yếu và cần thiết, vấn đề được đặt ra là cần xác định một bộ các tiêu chuẩn kỹ thuật CNTT, cần có những quy chuẩn thống nhất để các loại thiết bị này có thể truy cập và trao đổi thông tin với nhau… để có thể tạo ra đáp ứng chung đối với mọi loại hình phương tiện và các loại phần mềm ấy.

Một điểm quan trọng nữa, vấn đề an toàn, an ninh thông tin, bởi một khi thông tin bị bóp méo, sẽ làm sai lệch các quyết định cuối cùng, gây tổn hại rất lớn đối với nền kinh tế. Trong tình hình phát triển của CNTT như hiện nay, thiết kế tổng thể cần phải có những tính toán tương xứng ở cả 3 nội dung cần quan tâm là bảo mật (chống virus, gián điệp, hacker…), dự phòng sự cố (tai hoạ thiên nhiên; mất điện; máy lưu trữ thông tin hỏng…), an ninh thông tin (quy trình và giải pháp để bảo mật thông tin dữ liệu, chống thông tin giả, rò rỉ thông tin...). Vấn đề là ở chỗ phải tạo thành ý thức thường xuyên từ khâu cung cấp đến khâu khai thác và công bố thông tin.

Về kỹ thuật, do cách tổ chức khai thác lâu nay là cho người khai thác sử dụng ngay trong môi trường chứa thông tin của CSDL, nên sau một thời gian, hầu hết dung lượng các máy chủ không còn nhiều chỗ cho người khai thác sau, dẫn đến ách tắc. Vì thế cần tổ chức và xây dựng môi trường khai thác riêng, hạn chế tối đa việc khai thác trực tiếp trên môi trường máy chủ ghi các dữ liệu của các CSDL.

Ngành Hải quan đang áp dụng CNTT trên tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ. Ảnh: T.B

Với khá nhiều yêu cầu, khá nhiều nhiệm vụ, quá trình xây dựng hệ thống CSDL phục vụ công tác phân tích, dự báo và hoạch định chính sách, chiến lược tài chính sẽ còn phải đối mặt với nhiều thách thức. Công việc này sẽ khả thi hơn trong điều kiện nào, thưa ông?

Trong hình dung của chúng tôi, vấn đề đầu tiên được đặt ra là hệ thống tổ chức và hoạt động về phân tích, dự báo nền tài chính quốc gia trong giai đoạn tới cần được xác định thống nhất, rõ ràng, để từ đó có thể mô hình hoá được. Đây là bài toán không phải chỉ được quan tâm bởi chính hệ thống phân tích dự báo nền tài chính quốc gia mà ngay cả những người làm CNTT cũng phải quan tâm, vì nó sẽ là cơ sở để hiểu và thực hiện mô tả tổng quan từ các dòng thông tin, đến các nhu cầu ứng dụng CNTT.

Hệ thống các chỉ tiêu được xác lập cho cả nền kinh tế quốc dân hay trong một phạm vi ngành nào đó sẽ là một trong những căn cứ rất cơ bản để đáp ứng các yêu cầu của công tác hoạch định chính sách, điều hành và quản lý. Với một hệ thống các chỉ tiêu báo cáo thông tin được xác lập chính xác và đầy đủ, khi sử dụng các dữ liệu mà nó nêu lên, sẽ chỉ ra được tính quy luật của sự kiện được nghiên cứu; dự đoán được triển vọng và tạo điều kiện cho các nhà hoạch định chính sách điều chỉnh được chính sách hay đề ra các giải pháp khắc phục những yếu kém; tăng khả năng cho các nhà quản lý phát hiện, phát huy và động viên được các nguồn tài lực của đất nước, cũng như hỗ trợ cho các nhà thanh tra, kiểm tra có căn cứ đối chiếu phát hiện những khiếm khuyết hay chứng minh những hợp lý khi cần thiết. Lưu trữ một hệ thống thông tin theo các chỉ tiêu tốt, sẽ hữu ích cho ngay cả người làm công tác lưu trữ thông tin bởi tính hợp lý và tiết kiệm độ lớn mảng thông tin cần đưa vào kho dữ liệu, tăng khả năng khai thác và xử lý thông tin phục vụ theo mọi nhu cầu.

Xin cảm ơn ông!

Hồng Vân(thực hiện)

(责任编辑：Thể thao)