8 năm cơ quan thẩm quyền đã phê duyệt phương án sắp xếp của 123.413 cơ sở với tổng diện tích là 1.965,7 triệu m2 đất và 115 triệu m2 nhà. Ảnh TL minh họa

8 năm xử lý hàng trăm ngàn cơ sở nhà, đất

Báo cáo từ Cục Quản lý công sản (QLCS- Bộ Tài chính) cho biết, thực hiện các cơ chế xử lý, sắp xếp lại nhà đất thuộc sở hữu nhà nước và thực hiện cơ chế tài chính khi di dời các cơ sở gây ô nhiễm môi trường, cơ sở tập trung đông người trong đô thị, đã cơ bản đạt được mục tiêu đặt ra.

Tính đến thời điểm này, các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện báo cáo kê khai và đề xuất phương án xử lý đối với 154.681 cơ sở nhà đất. Cơ quan có thẩm quyền đã phê duyệt phương án sắp xếp của 123.413 cơ sở với tổng diện tích là 1.965,7 triệu m2 đất và 115 triệu m2 nhà. Trong đó, giữ lại tiếp tục sử dụng 1.856,2 triệu m2 đất và 108,3 triệu m2 nhà; bán chuyển nhượng gần 6,3 triệu m2 đất; thu hồi trên 9 triệu m2 đất; chuyển mục đích sử dụng đất trên 3,3 triệu m2.

Việc sắp xếp lại, xử lý đã góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp trong việc quản lý, sử dụng nhà, đất hiệu quả, tiết kiệm và đúng mục đích. Quá trình này cũng tạo quỹ đất để xây dựng các công trình công cộng; đầu tư, phát triển các dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại, khách sạn, dịch vụ... góp phần chỉnh trang đô thị mang lại hiệu quả kinh tế xã hội và tạo nguồn thu cho NSNN.

Đồng thời, qua việc sắp xếp lại đã giúp khai thác được nguồn lực tài chính từ đất đai cho đầu tư hiện đại hóa công sở tại các cơ quan, đơn vị; đầu tư mở rộng các cơ sở sản xuất kinh doanh, tăng cường năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp.

Tổng số tiền thu được từ bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất của các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty nhà nước và các địa phương (chưa tính các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang) trên phạm vi cả nước là trên 35 ngàn tỷ đồng.

Theo báo cáo chưa đầy đủ của 22 bộ, ngành trung ương, 9 tập đoàn, tổng công ty và 36 địa phương, đến nay đã di dời được 266 cơ sở với tổng diện tích khoảng 770.377 m2 và 96.609 m2 diện tích sàn sử dụng.

Tổng số tiền thu được từ xử lý nhà đất tại vị trí cũ khi thực hiện di dời là 254.895 tỷ đồng.

Sẽ có cơ chế khuyến khích tự sắp xếp

Theo Cục QLCS, các chính sách về sắp xếp nhà, đất (bao gồm cả nhà, đất thuộc đối tượng phải di dời do ô nhiễm, quy hoạch) hiện đang được quy định ở nhiều văn bản (Quyết định số 09/2007, Quyết định số 140/2008, Quyết định số 71/2014 và Quyết định số 86/2010 của Thủ tướng Chính phủ) nên trong quá trình thực hiện, khó theo dõi và thực hiện.

Bên cạnh đó, cơ chế, chính sách còn một số điểm chưa phù hợp với thực tế, cũng như, một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác sắp xếp, nhà đất nên thực hiện chưa quyết liệt.

Nhưng có lẽ nguyên nhân sâu xa chính là ở chỗ các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan, đơn vị trực tiếp sử dụng nhà, đất chưa quán triệt mục tiêu sắp xếp, nhà đất như: chưa nghiêm túc chấp hành chấm dứt việc cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết không đúng quy định; còn tâm lý cố giữ nhà, đất đang quản lý, sử dụng (một số đơn vị đã được nhà nước đầu tư xây dựng mới nhưng sau khi chuyển về trụ sở mới vẫn không bàn giao lại trụ sở cũ cho nhà nước)...

Để khắc phục tình trạng này, Bộ Tài chính đã đưa ra định hướng cho thời gian tới. Cụ thể là:

Thông qua cơ chế sắp xếp nhà, đất để khắc phục tình trạng sử dụng sai quy định, lãng phí nguồn lực của nhà nước; xử lý nghiêm minh và triệt để các trường hợp sử dụng sai quy định (cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết, bố trí là nhà ở, lấn chiếm…).

Đối với nhà, đất sử dụng không hiệu quả, sai quy định, Nhà nước thu hồi giao cho tổ chức khác sử dụng để tạo nguồn lực từ quỹ nhà, đất nhằm phát triển kinh tế xã hội.

Thông qua cơ chế khuyến khích việc tự sắp xếp diện tích sử dụng trụ sở làm việc, cơ sở sản xuất kinh doanh, tạo quỹ đất dôi dư để bán, chuyển nhượng, chuyển mục đích hình thành nguồn tài chính cho đầu tư hiện đại hóa công cở, cơ sở hoạt động sự nghiệp và di dời các cơ sở gây ô nhiễm, tập trung đông người không phù hợp quy hoạch; hạn chế và giảm gánh nặng cân đối NSNN.

Ngoài ra, sẽ điều tiết một cách hợp lý nguồn thu từ nhà, đất của các cấp ngân sách, tạo nguồn tài chính hỗ trợ việc di dời các hộ gia đình ở đan xen trong trụ sở làm việc, cơ sở sản xuất kinh doanh do lịch sử để lại và nguồn tài chính hỗ trợ các địa phương xây dựng cơ sở hạ tầng…

Sau cùng, sẽ rà soát chặt chẽ quỹ nhà đất của các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước để đảm bảo trong quá trình cổ phần hóa, chuyển nhượng vốn không thất thoát tài sản nhà nước./.

Vân Hà

(责任编辑：World Cup)