DNNVV cần một hệ thống chính sách hỗ trợ đồng bộ. Ảnh: TRẦN VIỆT.

Một hệ thống giải pháp toàn diện cho DN

Theo báo cáo của Cục Phát triển DN, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 5 năm qua có 380.000 DNNVV được thành lập, vượt cao so với mục tiêu là 350.000 DN. Như vậy, đến nay cả nước có 535.000 DNNVV hoạt động, thu hút hơn 5 triệu việc làm và đóng góp gần 50% vào tốc độ tăng trưởng kinh tế quốc gia hàng năm. Tuy nhiên, tỉ trọng vốn đầu tư của DNNVV so với DN quy mô lớn (gồm cả DN Nhà nước) lại biến đổi rất mạnh qua từng năm. Theo Cục Phát triển DN, xu hướng này cho thấy việc đầu tư của khu vực DNNVV không ổn định và không dài hạn.

Trong thời gian qua, Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây dựng nhiều chính sách tạo điều kiện thông thoáng để phát triển DN trong đó có DNNVV. Tuy nhiên, nhiều chương trình hỗ trợ chưa được đánh giá kết quả, tiến độ thực hiện một số chương trình diễn ra chậm, nội dung hỗ trợ chưa sát yêu cầu thực tiễn, thiếu sự liên kết, phối hợp giữa các cấp, ngành. Điều này đòi hỏi cần thiết phải có một văn bản cấp luật hỗ trợ hoạt động cho khối DN này phát triển.

Theo bà Bùi Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển DN, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mục tiêu của Luật Hỗ trợ DNNVV là đưa ra hệ thống giải pháp toàn diện thông qua thiết lập nguyên tắc, chính sách, chương trình nhằm hỗ trợ DNNVV phát triển sáng tạo, độc lập và xác định rõ trách nhiệm của Trung ương, địa phương trong việc hỗ trợ DNNVV để góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc gia và nâng cao chất lượng cuộc sống. Các chính sách, chương trình hỗ trợ DNNVV được thực hiện theo hướng có trọng tâm, trọng điểm nhằm hỗ trợ DNNVV phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia được vào chuỗi giá trị toàn cầu. Dự thảo Luật tập trung vào các giải pháp hỗ trợ DN như hỗ trợ DN đổi mới, sáng tạo trong kinh doanh, hỗ trợ tài chính và thuế, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa do DNNVV sản xuất...

Cần hỗ trợ như thế nào?

Theo phân tích của bà Phạm Thị Thu Hằng, Tổng thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, khi xây dựng chính sách cho DNNVV cần lưu ý về đặc thù của khối DN này. Bà Hằng phân tích, ví dụ như trong công tác đào tạo, đào tạo cho DNNVV khác với các DN lớn bởi quy mô nhân sự khác nhau. Trong việc tiếp cận vốn cũng như vậy. Trong khi đó, sản phẩm của các đơn vị cung cấp các dịch vụ kinh doanh, cũng như sản phẩm tín dụng, thậm chí kể cả khu công nghiệp dành cho DNNVV vẫn chưa tính đến đặc thù này. Theo vị Tổng thư ký VCCI, ở Trung Quốc có khu công nghiệp được gọi là “mì ăn liền”, tức là DN chỉ mang máy móc vào là sản xuất được ngay. Còn nếu bắt các DNNVV đi làm tất cả thủ tục như DN lớn, từ lúc xin đất cho đến xây dựng nhà xưởng, xử lý môi trường…, DN không thể làm được. Như vậy, chính sách hỗ trợ phải tính đến quy mô nhỏ của DN khi tiếp cận những dịch vụ này.

Từ thực tiễn hoạt động hỗ trợ DNNVV của một tỉnh được đánh giá là có nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực, ông Nguyễn Phương Bắc, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bắc Ninh cho biết, Bắc Ninh có khoảng 7.200 DN đăng ký hoạt động, trong đó phần lớn là DNNVV. Để hỗ trợ DNNVV tiếp cận vốn, tỉnh có chủ trương thành lập các quỹ bảo lãnh tín dụng DNNVV, chú trọng hỗ trợ lãi suất sau đầu tư, ngoài ra còn có các chương trình kết nối giữa ngân hàng và DN, ưu tiên hỗ trợ các DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Để phát triển nguồn nhân lực, Bắc Ninh tập trung trợ giúp DN đào tạo khởi sự, quản trị DN. Cụ thể, hỗ trợ DN đào tạo lao động, đặc biệt còn hỗ trợ đào tạo giám đốc điều hành cho DN là thành viên Hiệp hội DNNVV, hỗ trợ truyền nghề, kinh phí nghệ nhân thợ giỏi ở làng nghề… Ngoài ra tỉnh còn hỗ trợ DN đổi mới công nghệ thông qua các chương trình khuyến công, tiết kiệm năng lượng và sản xuất sạch hơn. Trong cải cách thủ tục hành chính, tất cả các quy định trình tự thủ tục đầu tư đều minh bạch, rút ngắn thủ tục thông qua quy trình thụ lý song song nhiều thủ tục.

Câu chuyện của Bắc Ninh là điển hình cho công tác hỗ trợ DNNVV. Đó chính là trong quan niệm cách thức hỗ trợ DNNVV. Trong khi ý kiến của các DN thiên về hỗ trợ vốn, tín dụng dạng dưới chuẩn, dễ vay, quan niệm từ phía Nhà nước là hạn chế hỗ trợ tài chính trực tiếp cho DN mà hỗ trợ thông qua cải thiện môi trường kinh doanh… Do đó, theo ông Bắc, để tổ chức hỗ trợ DNNVV tốt nhất, trước hết là quan điểm về hỗ trợ DN phù hợp thông lệ quốc tế. Sự hỗ trợ phải nhằm nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của DN. Bên cạnh đó, hiện nay kết cấu hành chính và pháp lý cũng chưa hình thành mạng lưới hỗ trợ DN chuyên nghiệp và thị trường hỗ trợ nhu cầu cơ bản của DNNVV còn hạn chế, nhất là ở các tỉnh. “Do vậy, hỗ trợ DNNVV phải hướng tới hình thành dịch vụ hỗ trợ kinh doanh chuyên nghiệp, chất lượng, tác động trực tiếp nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo ra thị trường mua sắm công minh bạch và tạo điều kiện cho DNNVV tiếp cận bình đẳng. Có như vậy khu vực DNNVV mới phát huy hết tiềm năng để đảm bảo hội nhập và phát triển bền vững” - ông Bắc nói.

(责任编辑：Cúp C1)