Sau hơn 30 năm thu hút vốn FDI,Độnglựcmớiđểthuhútdòngvốnchấtlượnghơsoi kèo nhà cái ngoại hạng anh Việt Nam đã thu hút được hơn 351 tỷ USD, với khoảng 25.000 DN FDI đang hoạt động.

Nghị quyết sẽ vạch đường cho một thập niên mới trong thu hút vốn ngoại, đồng thời, tạo nên động lực để dòng vốn FDI chảy mạnh mẽ và đúng hướng hơn.

Chú trọng chất lượng FDI

Ngày 20/8/2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành Nghị quyết số 50-NQ/TW về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030. Theo đó, Nghị quyết đã đặt ra những mục tiêu rất cụ thể cả về số lượng và chất lượng. Trước hết về số lượng, cả nước phấn đấu đạt tổng mức vốn đăng ký giai đoạn 2021 - 2025 đạt 30 - 40 tỷ USD/năm; giai đoạn 2026 - 2030 đạt 40 - 50 tỷ USD/năm. Vốn thực hiện giai đoạn 2021 - 2025 đạt 20 - 30 tỷ USD/năm; giai đoạn 2026 - 2030 đạt 30 - 40 tỷ USD/năm.

Bên cạnh mục tiêu về số lượng, mục tiêu về chất lượng cũng được xác định rất rõ. Cụ thể, tỷ lệ doanh nghiệp (DN) sử dụng công nghệ tiên tiến, quản trị hiện đại, bảo vệ môi trường, hướng đến công nghệ cao tăng 50% vào năm 2025 và 100% vào năm 2030 so với năm 2018. Tỷ lệ nội địa hóa tăng từ 20 - 25% hiện nay, lên mức 30% vào năm 2025 và 40% vào năm 2030. Tỷ trọng lao động qua đào tạo trong cơ cấu sử dụng lao động từ 56% năm 2017 lên 70% vào năm 2025 và 80% vào năm 2030.

Ông Nguyễn Mại – Chủ tịch Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài cho rằng, sau hơn 30 năm thu hút vốn FDI, Việt Nam đã thu hút được hơn 351 tỷ USD, với khoảng 25.000 DN FDI đang hoạt động, đóng góp khoảng 22 – 23% tổng vốn đầu tư toàn xã hội… đây là những kết quả đáng khích lệ trong hoạt động thu hút FDI. Tuy nhiên, sau 30 năm, cần có những điều chỉnh trong thu hút dòng vốn này để đảm bảo thực chất hơn, lợi ích của nhà đầu tư (NĐT) đồng hành với lợi ích chung cùng đóng góp nhiều hơn vào sự phát triển đất nước. Bởi vậy, bên cạnh mục tiêu về số lượng, Nghị quyết của Bộ Chính trị đặc biệt coi trọng chất lượng trong thu hút FDI, lựa chọn NĐT, dự án đầu tư hiệu quả, chất lượng để nâng cao hiệu quả dòng vốn FDI trong thời gian tới. “Chúng ta đang đặt mục tiêu chuyển đổi mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu kinh tế hiện đại, đặc biệt là hướng đến chuyển sang mô hình kinh tế số trong bối cảnh phát triển cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0)… thì định hướng thu hút FDI cũng phải chuyển đổi theo hướng mô hình tăng trưởng mới. Do đó, Nghị quyết của Bộ Chính trị đã chỉ rõ trong thời gian tới, Việt Nam chú trọng thu hút những dự án công nghệ cao, công nghệ tương lai, thân thiện môi trường – tức là những dự án cần để Việt Nam tham gia CMCN 4.0. Bởi, bước thành công lên “con tàu” CMCN 4.0 là cơ hội vàng để chúng ta thực hiện khát vọng hùng cường của dân tộc, thúc đẩy nền kinh tế đất nước tăng trưởng nhanh, bền vững và theo hướng hiện đại, bắt kịp trình độ phát triển của các nước tiên tiến trên thế giới” – ông Mại chia sẻ.

Hoàn thiện thể chế, tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi

Ông Vũ Đại Thắng – Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, trước đây, lợi thế trong thu hút FDI của Việt Nam chủ yếu dựa vào nguồn nhân công giá rẻ, những điều kiện về tài nguyên, đất đai…, tuy nhiên, hiện nay những lợi thế trên đã bắt đầu tới hạn. Thêm vào đó, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng như hiện nay, các nước đều cạnh tranh gay gắt trong thu hút nguồn lực FDI, vì vậy, để hấp dẫn các NĐT nước ngoài, không có cách nào khác là Việt Nam sẽ phải cạnh tranh bằng thể chế thông thoáng, bằng môi trường kinh doanh thuận lợi. Đó cũng là lý do mà Nghị quyết đầu tiên của Bộ Chính trị về FDI tập trung rất nhiều vào phần thể chế, theo hướng hoàn thiện thể chế, chính sách chung về đầu tư nước ngoài và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư nước ngoài, để đảm bảo chúng ta có môi trường kinh doanh thuận lợi, thông thoáng, tạo điều kiện hỗ trợ tốt nhất cho các NĐT ngoại. Đặc biệt, Nghị quyết của Bộ Chính trị nhấn mạnh việc xây dựng thể chế, chính sách ưu đãi vượt trội, cạnh tranh quốc tế để thu hút các dự án lớn, dự án công nghệ cao, thu hút các tập đoàn đa quốc gia đầu tư, đặt trụ sở và thành lập các trung tâm nghiên cứu - phát triển, trung tâm đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, góp phần tăng liên kết giữa đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước...

Cùng với việc tạo lập môi trường thông thoáng, thuận lợi cho NĐT, Nghị quyết của Bộ Chính trị cũng đề ra nhiều chính sách nhằm bảo vệ NĐT. Cụ thể như, xây dựng cơ chế phòng ngừa và giải quyết vướng mắc, khiếu nại, khiếu kiện của NĐT; nâng cao chất lượng, hiệu quả các thiết chế giải quyết tranh chấp và thực thi; nâng cao hơn nữa trách nhiệm của Chính phủ trong việc bảo vệ NĐT khi họ thực hiện các dự án vào Việt Nam… Đây là những yếu tố quan trọng để gia tăng thu hút FDI cũng như nâng cao hiệu quả của đầu tư nước ngoài trong thời gian tới.

“Nghị quyết số 50 của Bộ Chính trị về thu hút vốn FDI được ban hành với những chỉ đạo cụ thể nhằm ngăn chặn các dự án FDI xấu, hạn chế NĐT làm ăn chộp giật, để dành nhiều cơ hội cho các NĐT nghiêm túc, bài bản, cũng như tạo lập một môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, lành mạnh hơn. Để thực thi hiệu quả Nghị quyết được ban hành, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần sớm có chương trình hành động, sớm thể chế hóa định hướng chính sách quan trọng mà Bộ Chính trị đã chỉ ra” – chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong chia sẻ.

Hà Thị Hương Lan

(责任编辑：Cúp C1)