Tháng 12 năm ngoái, hot TikToker Tun Phạm (tên thật Phạm Đức Huy) ra mắt cuốn sáchVì cậu là bạn nhỏ của tớ. 

Cuốn sách do Công ty TNHH Văn hóa và Truyền thông Skybooks Việt Nam (gọi tắt là Công ty Skybooks) và Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam liên kết xuất bản vào tháng 11/2023.

Vì cậu là bạn nhỏ của tớ thuộc nhãn sách "Glow Book - Hành trình tỏa sáng" của Skybooks, hướng tới đối tượng bạn đọc trẻ, người viết trẻ.

Gần đây, cuốn sách gây tranh cãi trên mạng xã hội vì sử dụng thơ trái phép và bị tố coi thường phụ nữ. 

Sử dụng trái phép 6 bài thơ

Cuối tháng 1, nhiều người dùng mạng đăng tải bài viết tố sách của Tun Phạm sử dụng trái phép 6 bài thơ của tác giả Lam. Những bài thơ này được trích đăng trong phần Thư bạn đọc của cuốn sách Vì cậu là bạn nhỏ của tớ.

Ngay khi xảy ra sự việc, Glow Books đã đăng tải lời xin lỗi, cho biết nội dung Thư bạn đọctập hợp thư tay mà người hâm mộ gửi tặng Tun Phạm. 

"Rất không may, một số nội dung được lựa chọn để đăng tải trong phần Thư bạn đọc lại là sáng tác của tác giả Lam, cụ thể ở #1, #2, #6, #7, #8, #9.

Do đây là phần thư của bạn đọc gửi nên đội ngũ sản xuất đã không quá kỹ lưỡng trong việc tra soát nội dung. Dẫn tới việc đã có trích dẫn của tác giả Lam ở trong sách mà không có nguồn rõ ràng", trích thông cáo.

Glow Books sau đó gửi lời xin lỗi đến tác giả Lam và độc giả của Lam. Trong những bản in tiếp theo của Vì cậu là bạn nhỏ của tớ, đơn vị này cho hay sẽ thay thế những đoạn trích dẫn trùng lặp bằng các lá thư khác từ bạn đọc.

Nhiều độc giả cho rằng cách giải quyết của Glow Books chưa thực sự thỏa đáng và rõ ràng. 

"Tôi thắc mắc tại sao đến 6 bài thơ mà lại không biết là của tác giả khác, cụ thể là Lam. Vấn đề về bản quyền, chất xám rất quan trọng, sách cũng đã bán ra với số lượng lớn thì cách giải quyết thế nào cho hợp lý?", độc giả Ngạn Hy nêu quan điểm. 

"Công ty sách đưa ra lời xin lỗi chưa hợp lý, ít nhất nên có hướng giải quyết chính đáng đền bù cho 6 bài thơ của tác giả Lam", độc giả Thu Ngân bình luận.

Nội dung sách coi thường phụ nữ?

Gần đây, một người dùng mạng đã chụp ảnh đoạn đầu của chương Phụ nữ thành công họ làm gì? trong cuốn sách Vì cậu là bạn nhỏ của tớ. 

Trong sách, Tun Phạm đưa ra lời dẫn dắt: "Có thể nói, phụ nữ là món quà vô cùng tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng cho đàn ông"; "Tuy nhiên, cũng có khi những điểm rất đẹp đó của người phụ nữ đi quá giới hạn, trở thành gánh nặng và rào cản của những người xung quanh.".

Nhiều độc giả cho rằng những câu văn trên thể hiện góc nhìn xúc phạm, hạ thấp phụ nữ.

Theo họ, phụ nữ sẽ không bao giờ là món quà của đàn ông, phụ nữ là bản thân họ, phụ nữ độc lập, tự do, không bao giờ và sẽ không bao giờ là một thứ để đàn ông tiêu khiển hay vật hóa. 

Tiến sĩ tâm lý học Khuất Thu Hồng, chuyên gia nghiên cứu về giới tính, tình dục, sức khỏe tình dục và HIV/AIDS, cho biết một trang sách không nói lên nội dung của cả một cuốn sách, nhưng một câu văn có thể làm mất giá trị của cuốn sách nếu đó là quan điểm xuyên suốt của tác giả.

Theo bà, phụ nữ hiện nay độc lập, tự chủ và chủ động. Rất nhiều phụ nữ tài giỏi, sánh ngang với đàn ông trong việc đóng góp vào phát triển kinh tế của gia đình và quốc gia. Phụ nữ càng chưa bao giờ "trở thành gánh nặng và rào cản của những người xung quanh".

Chuyên gia cho hay Tun Phạm là người có sức ảnh hưởng trong giới trẻ thì từng câu chữ phải thận trọng, để không biến một cuốn sách với ý định tốt trở thành một thứ xúc phạm, hạ thấp phụ nữ.

Trả lời phóng viên Dân trí, bà Khúc Thị Hoa Phượng - Giám đốc, Tổng biên tập NXB Phụ nữ Việt Nam - cho biết cách diễn đạt "phụ nữ là món quà vô cùng tuyệt vời mà tạo hóa đã ban tặng cho đàn ông"… dễ gây hiểu lầm về "định kiến giới" hoặc "hạ thấp phụ nữ".

"Với tư cách là đại diện của NXB Phụ nữ Việt Nam, tôi nhận thấy tác giả, Công ty Skybooks và NXB đã sơ suất trong khâu biên tập và đọc duyệt nên đã để sót câu văn dễ gây hiểu lầm nếu tách câu văn ra khỏi văn cảnh", bà Phượng nói.

Tổng biên tập NXB Phụ nữ Việt Nam cho hay nếu đọc đầy đủ bài viết, người đọc có thể nắm bắt được thông điệp toàn cảnh là sự chia sẻ kinh nghiệm để phụ nữ đạt được thành công, sống hạnh phúc (điều mà người viết đã "tổng kết" được từ lời khuyên của những người phụ nữ thành công đi trước).

Bà Phượng thừa nhận đây là sơ suất mà bản thân tác giả, Công ty Skybooks và NXB cần nghiêm túc rút kinh nghiệm và tránh lặp lại trong các lần xuất bản sau.

Phóng viên Dân trí cũng liên hệ với Công ty Skybooks nhưng chưa nhận được phản hồi.