Công chức Chi cục Hải quan Phú Thọ (Cục Hải quan Hà Nội) kiểm tra hàng hóa XNK. Ảnh: Q.HÙNG

Vẫn chậm

Ngay từ tháng 3-2006,âydựngDanhmụchànghóaquảnlýchuyênngànhCầnsựquantâmđúngmứmã kèo nhà cái Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành rà soát, chuẩn hóa danh mục hàng hóa có yêu cầu quản lý chuyên ngành theo Nghị định 12/2006/NĐ-CP và mới đây là Nghị định 187/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế và các hoạt động đại lý mua, bán, gia công và quá cảnh hàng hóa với nước ngoài. Song, theo Tổng cục Hải quan việc triển khai lâu nay vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Đó là: nhiều bộ, ngành chưa có sự quan tâm đúng mức tới công tác xây dựng, ban hành Danh mục; tồn tại tình trạng chậm công bố các Danh mục gây khó khăn cho cơ quan Hải quan và DN trong quá trình làm thủ tục hải quan; nhiều Danh mục được ban hành nhưng không kèm theo mã HS của hàng hóa, gây nhầm lẫn khi thực hiện tại các cửa khẩu, dẫn tới chậm thông quan, thậm chí gây ra khiếu kiện kéo dài…

Cụ thể, năm 2011 khi Danh mục Biểu thuế được ban hành kèm theo Thông tư 156/2011/TT-BTC và 157/2011/TT-BTC dựa trên HS 2012 được Tổ chức Hải quan thế giới ban hành, toàn bộ các dòng thuế đã được chuyển đổi từ 10 chữ số xuống 8 chữ số. Tổng cục Hải quan đã phối hợp với các bộ chuyên ngành chuẩn hóa 83 danh mục chuyên ngành ban hành kèm 72 văn bản. Tuy nhiên, đến tháng 6-2013 chỉ có 9 trên tổng số 72 văn bản được các bộ, ngành công bố ban hành. Đối với Biểu thuế năm 2013, đến hết tháng 7-2013, Tổng cục Hải quan chủ động, phối hợp với các bộ, ngành chuẩn hóa mã số HS được 133 danh mục chuyên ngành được ban hành kèm 88 văn bản. Đối với những văn bản không có danh mục kèm theo song có quy định tên hàng, có điều chỉnh đối với hoạt động XNK vẫn được Tổng cục Hải quan tiến hành rà soát mã số HS.

Gần đây nhất, ngày 15-11-2013, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 164/2013/TT-BTC ban hành Biểu thuế XK, Biểu thuế NK ưu đãi theo danh mục mặt hàng chịu thuế có hiệu lực từ 1-1-2014, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với bộ, ngành thực hiện việc rà soát mã số HS cho 96 Danh mục hàng hóa XNK quản lý chuyên ngành theo Danh mục hàng hóa XNK Việt Nam và Biểu thuế XK, Biểu thuế NK hiện hành.

Việc các bộ, ngành ban hành Danh mục hàng hóa quản lý chuyên ngành theo mã số HS giúp cơ quan Hải quan và các tổ chức, cá nhân có liên quan đến hoạt động XNK thực hiện dễ dàng, thuận lợi hơn khi áp dụng chính sách mặt hàng và áp mã hàng hóa XNK; tạo thống nhất giữa DN và Hải quan trong việc xác định mặt hàng và áp mã thuế đối với hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành, góp phần giúp thông quan hàng hóa nhanh chóng. Đồng thời Danh mục cũng giúp các bộ, ngành quản lý hàng hóa chặt chẽ; giúp công tác kê khai, kiểm tra mã số thuế và áp dụng các chính sách quản lý chuyên ngành được thực hiện nhanh chóng, chính xác và cung cấp dữ liệu về hàng hóa XNK có điều kiện cho công tác quản lý hiện đại hóa, phục vụ hiệu quả cho thông quan điện tử.

Tuy nhiên, theo Tổng cục Hải quan quá trình rà soát cho thấy vẫn còn nhiều Danh mục quản lý chuyên ngành được các bộ, ngành công bố chưa phù hợp với Danh mục hàng hóa XNK của Việt Nam và Biểu thuế hiện hành. Chính vì vậy, để kịp thời triển khai Điều 8, Nghị định 187/2013/NĐ-CP, Bộ Tài chính đã đề nghị các bộ, ngành phối hợp tiếp tục rà soát chuẩn hóa, mã hóa những Danh mục quản lý chuyên ngành để công bố ban hành Danh mục kèm mã số HS theo Biểu thuế hiện hành. Đối với Danh mục quản lý chuyên ngành đã và đang được xây dựng theo quy định tại Nghị định 187/2013/NĐ-CP, Bộ Tài chính cũng đề nghị các Bộ chủ động xây dựng danh mục và phối hợp với Tổng cục Hải quan để thống nhất và công bố Danh mục hàng hóa XNK quản lý chuyên ngành kèm mã số HS theo Danh mục hàng hóa XNK Việt Nam và Biểu thuế XK, NK.

Tăng tốc đáp ứng yêu cầu hiện đại

Việc rà soát, chuẩn hóa Danh mục hàng hóa quản lý chuyên ngành theo Biểu thuế có ý nghĩa quan trọng với DN và cơ quan quản lý khi tới đây ngành Hải quan triển khai hệ thống VNACCS/VCIS. Đây là nguồn dữ liệu quan trọng phục vụ cho hệ thống VNACCS/VCIS, hỗ trợ cho cơ quan Hải quan và DN trong quá trình làm thủ tục hải quan, phục vụ xây dựng tiêu chí phân luồng. Đây cũng là nguồn cơ sở dữ liệu quan trọng để hệ thống VNACCS/VCIS xác định được một mặt hàng có mã HS thuộc Danh mục quản lý chuyên ngành nào để từ đó nếu DN không khai thông tin giấy phép thì hệ thống sẽ tự động chuyển luồng hoặc chỉ dẫn kiểm tra. Cụ thể, đối với một mặt hàng có mã HS thuộc Danh mục quản lý chuyên ngành nếu không khai thông tin giấy phép hệ thống sẽ tự động chuyển luồng Vàng và chỉ dẫn kiểm tra giấy phép cụ thể đối với cán bộ xử lý. Đối với mặt hàng có mã HS thuộc Danh mục quản lý chuyên ngành và trong thông tin khai báo đã đầy đủ chỉ tiêu mã văn bản pháp quy và số giấy phép. Khi hệ thống kiểm tra xác nhận thông tin về giấy phép sẽ phân luồng Xanh.

Hiện nay, Cục Giám sát quản lý về hải quan (TCHQ) đang tiếp tục hoàn thiện việc chuẩn hóa chính sách mặt hàng quản lý hàng hóa XNK phục vụ hệ thống VNACCS/VCIS. Trong đó, cơ chế phân luồng dựa vào chính sách quản lý trên hệ thống VNACCS/VCIS sẽ được xây dựng dựa việc mã hóa chính sách mặt hàng.

Ngọc Linh

(责任编辑：Thể thao)