Ngày 15-6-1815,ậnchiếlich da bong ngoai hang anh quân Pháp vượt biên giới đánh phá các tiền đồn của liên quân. Hôm sau, Napoleon I tiến công Quatre Bras gần Xombreffe tiêu diệt hơn 4.500 quân Anh tại đây. Cùng lúc, một cánh quân khác của Pháp đã đánh lui đạo quân Phổ tại Ligny và bắt làm tù binh hơn 20.000 người. Ngày 17-6 cùng năm, quân Pháp truy kích quân Phổ đến vị trí Waterloo. Tại đây, quân Pháp có khoảng 69.000 người, cùng 250 khẩu pháo, còn liên quân có 67.000 lính và 150 khẩu pháo. Sau đó, liên quân được Phổ, Hà Lan tăng viện thêm 48.000 lính... nâng tổng số quân tại đây lên 118.000 người. 18 giờ ngày 17-6-1815, chỉ huy các quân đoàn của liên quân họp bàn và chọn Waterloo làm nơi quyết chiến chống Pháp. Cùng lúc này, Napoleon I cũng đã định liệu tình hình và chuẩn bị kế hoạch đối phó. Ngày 18-6-1815, Napoleon I cho một sư đoàn tấn công vào Hougoumont, cổng phía Bắc Waterloo để thu hút quân dự bị đối phương và cho pháo binh bắn vào trung tâm liên quân. Trong buổi sáng, kỵ binh Pháp tổ chức gần chục đợt tấn công vào quân Anh tại La Sainte Haye và Hougoumont nhưng không thành công. Tại đây, người Anh chủ trương phòng vệ chiến lược và đã thành công trong việc đánh bật các đội hình tiến công của Pháp. Vì vậy, Napoleon I đưa thêm 14.000 binh sĩ đến trợ chiến và cổng phía Bắc Hougoumont trở thành chiến trường đẫm máu nhất tại Waterloo.

Tối cùng ngày, Pháp huy động 6.500 bộ binh tổ chức một cuộc tấn công và chiếm được La Haye Sainte. Ngay lập tức quân Phổ nhảy vào tham chiến cùng quân Anh. Đến 19 giờ cùng ngày, Phổ đã đánh lui quân Pháp ở trung tâm La Haye Sainte, Napoleon I tung đội dự bị 3.000 người cuối cùng của mình vào trận chiến. Thế nhưng, liên quân đã đồng loạt tổng phản công trên toàn chiến trường buộc quân Pháp tháo chạy khỏi các vị trí chiến đấu. Đến 23 giờ ngày 18-6-1815, quân Pháp hoàn toàn vỡ trận, Napoleon I lên ngựa chạy về Paris và thoái vị sau đó ít ngày. Liên quân truy đuổi và bắt sống 2.000 tù binh gồm nhiều tướng lĩnh cao cấp của Pháp. Ngày 3-7-1815, quân đội các nước liên minh tiến vào thủ đô nước Pháp, bắt ép Napoleon I ra lưu đày ở đảo Saint Helena cho đến khi chết (năm 1821).

Các nhà nghiên cứu lịch sử đánh giá thất bại tại Waterloo đã chấm dứt thời kỳ cai trị của Napoleon I và định đoạt hoàn toàn số phận của nước Pháp. Các sử gia xếp trận Waterloo là một trong 15 trận chiến có ý nghĩa quan trọng nhất trong lịch sử nhân loại kể từ thời trận Marathon đến năm 1815. Với chiến thắng tại Waterloo, nước Anh đã vươn lên thành một trong những cường quốc của thế giới và cùng Nga, Phổ chi phối châu Âu trong thời gian dài. Đặc biệt, nhờ chiến thắng tại Waterloo, Vương quốc Phổ hoàn tất công cuộc nhất thống nước Đức thành một quân gia hùng mạnh.

T.P

(Trích các sự kiện nổi bật trên thế giới)

(责任编辑：World Cup)