Ngành ngân hàng đã có một năm với nhiền tiến bộ trong công tác điều hành. Ảnh: Hữu Linh.

Nới lỏng chính sách

Có thể nói, trong năm 2016, sự “đột phá” lớn nhất của ngành ngân hàng là việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thay đổi cách tính và điều hành tỷ giá bằng tỷ giá trung tâm. Với phương thức này, tỷ giá được điều chỉnh tăng – giảm từng ngày theo biến động của thị trường thế giới thông qua “giỏ” 5 đồng tiền chủ chốt, thay cho việc điều chỉnh tỷ giá cố định lên xuống 1-2% như những năm trước đây. Với cách điều hành linh hoạt, diễn biến tỷ giá trong năm tương đối ổn định. Thời điểm cuối năm, đồng USD trong nước tăng do tác động của những biến động chính trị và FED tăng lãi suất lên 0,75%, khiến thị trường dậy sóng. Nhưng NHNN vẫn khẳng định, về cơ bản cung cầu ngoại tệ trong nước không có yếu tố đột biến, thanh khoản tốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng kịp thời và đầy đủ.

Tỷ giá ổn định không chỉ đảm bảo mục tiêu chống đô-la hóa, giảm đầu cơ ngoại tệ, mà còn giúp NHNN dự trữ được một lượng ngoại hối lớn nhất từ trước tới nay, lên tới hơn 40 tỷ USD, giảm chi phí đi vay trên thị trường quốc tế.

Bên cạnh vấn đề tỷ giá, năm qua, lãi suất cũng có được sự ổn định, thậm chí là giảm khoảng 0,3-0,5%. Điều này có được là nhờ NHNN khuyến khích các ngân hàng thương mại thực hiện nhiều biện pháp cân đối giữa nguồn vốn và sử dụng vốn duy trì ổn định lãi suất huy động, tiết giảm chi phí hoạt động, nâng cao hiệu quả kinh doanh để có điều kiện giảm lãi suất cho vay, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Hiện lãi suất cho vay đã về mức 6-9% với doanh nghiệp thuộc diện ưu tiên hoặc có hồ sơ vay vốn tốt. Vì thế, tính đến cuối tháng 11, tín dụng tăng 14,57% so với cuối năm 2015, trong đó tín dụng bằng VND tăng 15,81%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 3,49%.

Điểm đáng lưu ý nữa là NHNN đã tiếp thu và bãi bỏ hàng loạt “giấy phép con” và những quy định không phù hợp với thị trường. Ví dụ như Thông tư 06/2016/TT-NHNN sửa đổi một số điều khoản của Thông tư 36/2014/TT-NHNN về giới hạn, bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng đã giúp giảm bớt sức ép thanh khoản, đưa ra lộ trình hợp lý cho các ngân hàng thương mại. Hay mới đây nhất, NHNN một lần nữa “nới lỏng” quy định cho vay ngoại tệ đối với DN đến hết năm 2017 nhằm hỗ trợ các DN trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn…

Áp lực còn nhiều

Một chuyên gia về ngân hàng cho rằng, năm 2016, ngành Ngân hàng vẫn còn một số vấn đề chưa làm tốt như: Nợ xấu xử lý chậm, các ngân hàng yếu chưa có nhiều tiến triển, doanh nghiệp và ngân hàng chưa gặp được nhau…

“Nút thắt” gỡ mãi chưa xong của ngành ngân hàng nhiều năm nay là vấn đề nợ xấu, là việc giải quyết tài sản đảm bảo để khối nợ xấu tồn đọng được giảm bớt. Theo số liệu của NHNN, tỷ lệ nợ xấu hiện là 2,58% bao gồm cả tài sản ngoại bảng và tại Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng (VAMC). Con số này dù đã dưới tiêu chuẩn 3% mà đề án cơ cấu lại hệ thống ngân hàng đề ra, nhưng không ít câu hỏi con số thực của tỷ lệ này được đặt ra, và lo sợ rằng đến một lúc nào đó số nợ xấu sẽ “bục ra” nếu không có cách giải quyết triệt để.

Về vấn đề này, TS. Nguyễn Tú Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) cho biết, đúng là nợ xấu trong kho vẫn còn và ngành ngân hàng phải xử lý trong bối cảnh nguồn lực để xử lý đang bị giới hạn rất nhiều. Nhưng cái được là nợ xấu không phải đưa vào VAMC rồi để đấy mà 55,5% tổng số đã được xử lý bằng nguồn vốn dự phòng, phát mãi tài sản, khách hàng tự trả…

Bước sang năm 2017, mặc dù kinh tế dự báo vẫn còn khó khăn cùng nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc điều hành hệ thống ngân hàng, nhưng NHNN vẫn cam kết giữ ổn định thị trường, kiểm soát tốt các mục tiêu được đề ra. Đặc biệt, trong vấn đề cơ cấu lại hệ thống, nhiều giải pháp mới đã được lãnh đạo NHNN và Chính phủ đề xuất, tiêu biểu như tìm kiếm thêm nguồn lực, kêu gọi các nhà đầu tư nước ngoài cùng tham gia vào quá trình cơ cấu lại và xử lý nợ xấu, bán lại một số ngân hàng yếu kém cho các tổ chức nước ngoài... Những cách thức này tạo kỳ vọng sẽ tạo được những thay đổi đột phá cho sự phát triển của ngành ngân hàng trong năm tới, nhưng sự cẩn trọng và tính toán hợp lý để phù hợp với hoàn cảnh kinh tế trong nước là điều cần thiết và là trách nhiệm của các cơ quan quản lý.

(责任编辑：Cúp C1)