Mức lạm phát thấp so với cùng kỳ của tháng đầu năm 2019 sẽ có tác động tích cực đến lạm phát cùng kỳ của tất cả các tháng trong năm, cũng như lạm phát trung bình cả năm 2019. Ảnh: Nguyễn Hiền.

Đây là nhận định được nhiều chuyên gia tán thành tại hội thảo: “Diễn biến của thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2018 và dự báo năm 2019", diễn ra sáng 3/1 tại Hà Nội.

Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2018 tăng 3,45%

Ông Nguyễn Bá Minh, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài chính - Học viện Tài chính thông tin, kinh tế thế giới năm 2018 diễn ra với biểu hiện tăng trưởng chậm lại so với năm 2017 và còn nhiều yếu tố bất ổn, khó lường. Mặc dù kinh tế Việt Nam năm 2018 gặp những thuận lợi từ kết quả phát triển tích cực trong năm 2017 nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn như: thuế nhập khẩu một số mặt hàng chủ yếu của Việt Nam vào Mỹ tăng cao; giải ngân vốn đầu tư công đạt thấp,…

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, GDP năm 2018 tăng 7,08% so với năm 2017, là mức tăng cao nhất trong giai đoạn từ năm 2011 – 2018. Trong mức tăng chung của toàn nền kinh tế, khu vực nông, lâm và thủy sản tăng 3,76% (đóng góp 8,7% vào mức tăng trưởng chung), khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,85% (đóng góp tới 48,6%); khu vực dịch vụ tăng 7,03% (đóng góp 42,7%).

Theo ông Minh, tăng trưởng GDP năm 2018 có điểm đáng chú ý là khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản đạt mức tăng trưởng cao nhất trong giai đoạn 2012 – 2018, khẳng định xu thế chuyển đổi cơ cấu ngành đã phát huy hiệu quả. Mặt khác, giá bán sản phẩm ổn định cùng với thị trường xuất khẩu được mở rộng là động lực chính thúc đẩy sản xuất của khu vực này, ngành công nghiệp chế tạo, chế biến tiếp tục khẳng định là điểm sáng và là động lực chính của tăng trưởng với mức tăng 12,98%,…

Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2018 tăng 3,45% so với mức bình quân năm 2017, thấp hơn mục tiêu Quốc hội đề ra là tăng khoảng 4%. Đánh giá về công tác kiểm soát lạm phát trong năm qua, PGS.TS Ngô Trí Long, Chuyên gia Kinh tế cho rằng, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) năm 2018 so với năm 2017 tăng 1,48%. Như vậy, mục tiêu kiểm soát lạm phát, giữ CPI bình quân năm 2018 dưới 4% đã đạt được trong bối cảnh điều chỉnh được gần hết giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý đặt ra trong năm 2018.

“Năm 2018, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, điều này phản ánh biến động giá chủ yếu từ việc tăng giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu và yếu tố điều hành giá cả qua việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục”, PGS. Ngô Trí Long phân tích.

Cũng theo đánh giá của PGS. Ngô Trí Long, trong năm 2018, tỷ giá chịu áp lực chủ yếu từ hàng loạt yếu tố bất lợi từ thị trường quốc tế như đồng USD tăng giá trên thị trường quốc tế trước sự kỳ vọng về lộ trình tăng lãi suất của FED. Căng thẳng thương mại toàn cầu diễn biến phức tạp, đồng Yên Nhật mất giá mạnh. Một số đồng tiền của quốc gia mới nổi mất giá mạnh đã tác động mạnh đến tâm lý thị trường. Tuy nhiên đến cuối năm 2018, tỷ giá Việt Nam vẫn duy trì xu hướng ổn định, dao động trong biên độ 3%.

Nhiều yếu tố tác động đến lạm phát 2019

Nói về lạm phát của năm 2019, theo TS. Nguyễn Đức Độ, Viện Kinh tế Tài chính, Học Viện Tài chính, trên thực tế, việc kiềm chế lạm phát trong năm 2019 là do giá dầu giảm mạnh trong 2 tháng qua, từ mức trên 70 USD/thùng xuống còn dưới 50 USD/ thùng. Với việc giá dầu giảm mạnh, lạm phát tháng 12/2018 chỉ còn ở mức 2,98%, giảm mạnh so với mức 3,89% trong năm trước, giảm mạnh so với mức 3,98% trong tháng 10/2018.

TS. Nguyễn Đức Độ cho rằng, đây là điều kiện rất thuận lợi cho việc đảm bảo kiềm chế lạm phát dưới 4% trong năm 2019. Bởi mức khởi điểm của lạm phát trong tháng đầu năm tới nhiều khả năng cũng sẽ ở mức dưới 3% sau khi Liên Bộ Công Thương – Tài chính quyết định điều chỉnh giảm giá xăng dầu khoảng 500 đồng/lít. Mức lạm phát thấp so với cùng kỳ của tháng đầu năm 2019 sẽ có tác động tích cực đến lạm phát cùng kỳ của tất cả các tháng trong năm, cũng như lạm phát trung bình cả năm 2019.

Theo ông Độ, ngoài yếu tố giá dầu giảm còn nhiều yếu tố khác giúp kiềm chế lạm phát như: giá thịt lợi năm 2019 nhiều khả năng sẽ không tăng; áp lực đối với tỷ giá trong năm 2019 được dự báo sẽ thấp hơn so với năm 2018, bởi kinh tế Mỹ được dự báo sẽ tăng trưởng chậm lại và lộ trình tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng đang ở trong giai đoạn cuối, dẫn đến nhu cầu đối với đồng USD sẽ không tăng mạnh như trước. Một yếu tố tích cực nữa là những căng thẳng Mỹ - Trung đang có chiều hướng dịu bớt.

Đánh giá về những yếu tố bất lợi đối với việc kiềm chế lạm phát năm 2019, TS. Lê Quốc Phương, Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại, Bộ Công Thương cho rằng, giá hàng hóa thế giới năm 2019 được dự báo có thể tăng và việc FED dự định sẽ tăng tiếp lãi suất ít nhất 2 lần trong năm 2019. Từ đó, đồng USD sẽ tăng giá tạo sức ép lên tỷ giá và gây sức ép lên lạm phát.

Về các yếu tố trong nước, mục tiêu tăng trưởng GDP tương đối cao, trong khi mô hình tăng trưởng theo chiều rộng chưa đổi mới căn bản cũng là nguyên nhân tạo sức ép lên lạm phát. Bên cạnh đó, việc một số địa phương tiếp tục tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục theo lộ trình; giá điện được duy trì ở mức tương đối thấp khá lâu cũng có thể tăng, thuế đánh vào xăng dầu tăng kịch trần là những yếu tố gây tăng lạm phát.

Tuy nhiên, theo vị chuyên gia này, Việt Nam cũng có rất nhiều thuận lợi để kiềm chế lạm phát. Theo đó, CPI các năm gần đây đều thấp dưới 4%, lạm phát cơ bản các năm gần đây cũng đạt thấp dưới 2%; cung hàng hóa tương đối dồi dào; kinh tế vĩ mô ổn định,...

Ông Phương cho rằng, với những yếu tố thuận lợi, nếu triển khai thực hiện tốt các giải pháp thì hoàn toàn có thể đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4% năm 2019.

(责任编辑：Nhà cái uy tín)