Đến nay,ừvụCàMauBạcLiêuCầnchấnchỉnhkỷcươngkỷluậttàichínhngânsálịch thi đấu bundesliga 2023 Bộ Tài chính chưa nhận được văn bản của địa phương nào đề nghị ứng chi từ NSTW. ảnh minh họa

Từ sự việc này, phóng viên TBTCVN đã có cuộc trao đổi với ông Võ Thành Hưng, Vụ trưởng Vụ Ngân sách nhà nước (Bộ Tài chính) về vấn đề kỷ luật, kỷ cương tài chính ngân sách hiện nay.

PV:Thưa ông, thông tin hai đơn vị là thành phố Cà Mau và thành ủy Bạc Liêu hết tiền hoạt động. Và thực tế là hàng năm các địa phương đều thực hiện làm dự toán cả năm rất cụ thể, vậy theo ông, nguyên nhân tình trạng này là do đâu?

Ông Võ Thành Hưng:Thông thường, nguồn để cân đối vào dự toán chi của mỗi cơ quan, đơn vị bao gồm các nguồn thu theo phân cấp hoặc được để lại chi theo chế độ quy định (nếu có) và nguồn ngân sách nhà nước bổ sung.

Khi phân bổ và sử dụng dự toán ngân sách được giao, các cơ quan đơn vị phải đảm bảo trong phạm vi tổng mức dự toán chi đã được giao và các nhiệm vụ chi lớn (đầu tư, thường xuyên).

Đối với chi thường xuyên, khi phân bổ dự toán, trước hết cơ quan, đơn vị phải dành đảm bảo các khoản chi “cứng”, mang tính bắt buộc, như chi lương và các chế độ chính sách khác cho con người; tiếp đến là đảm bảo chi cho các nhà cung cấp hàng hóa, dịch vụ mà đơn vị đã cam kết như tiền điện, nước, văn phòng phẩm…, còn lại mới dành cho các khoản chi khác theo thứ tự ưu tiên trong phạm vi dự toán có thể cân đối được.

Nói như vậy, việc cơ quan, đơn vị để xảy ra tình trạng cuối năm không còn tiền để chi lương có thể do nguồn thu (nếu có) thực tế không đạt dự toán đầu năm hoặc việc quản lý chi tiêu không hợp lý hoặc do cả hai lý do này.

Dù trong trường hợp nào, cơ quan Kho bạc cũng sẽ chỉ cho phép cơ quan, đơn vị được thanh toán trong phạm vi nguồn được cân đối vào dự toán chi của cơ quan, đơn vị đó; nếu vượt quá đều không được thanh toán.

PV:Phải chăng do kỷ luật kỷ cương trong quản lý chi tiêu ngân sách còn nhiều sơ hở, lỏng lẻo nên mới dẫn đến tình trạng ngân khố trống rỗng. Liệu đây có phải là trường hợp cá biệt, bởi dư luận rất lo lắng không rõ tới đây có còn tình trạng địa phương, đơn vị nào như vậy mà chưa công khai hay không, thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng:Như đã nói, việc ngân sách khó khăn có thể do nguyên ngân thu không đạt dự toán hoặc do chi tiêu vượt dự toán hoặc do cả hai.

Đối với trường hợp khả năng đánh giá thu không đạt dự toán, ngay từ đầu năm Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị 06/CT-TTg, Bộ Tài chính cũng đã có các văn bản hướng dẫn, theo đó các bộ, cơ quan trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải hướng dẫn cho các cơ quan, đơn vị cấp dưới tự sắp xếp lại các nhiệm vụ chi, tiết kiệm triệt để chi tiêu, sử dụng các nguồn lực hợp pháp của mình (nếu có) để xử lý.

Trường hợp sau khi đã xử lý như hướng dẫn mà ngân sách cấp tỉnh còn khó khăn, thì báo cáo Bộ Tài chính để xem xét ứng chi cho địa phương xử lý, đảm bảo không để nợ lương và các khoản chi khác cho con người theo chế độ.

Tuy nhiên, đến nay, Bộ Tài chính chưa nhận được văn bản của địa phương nào đề nghị ứng chi từ ngân sách trung ương.

Đối với các trường hợp không có thu hoặc có thu, nhưng ước đạt và vượt dự toán, nhưng vẫn xảy ra tình trạng chi tiêu thiếu, nợ nần ngân sách, thì chắc chắn là do kỷ luật kỷ cương tài chính chưa nghiêm.

Quan điểm của Bộ Tài chính đối với những trường hợp này là phải xử lý nghiêm, đảm bảo kỷ luật, kỷ cương tài chính.

PV:Thưa ông, có khi nào những địa phương, đơn vị trên không hẳn đã hết tiền, mà thực tế họ vẫn còn nguồn ngân sách bổ sung từ dự phòng ngân sách của cấp trên, nhưng chưa nhận được để chi tiêu?

Để xảy ra tình trạng không có tiền tiêu trong dự toán, trước hết là tập thể, cá nhân, thủ trưởng đơn vị cơ quan sử dụng ngân sách- người quyết định việc sử dụng ngân sách, tiếp đến là cơ quan quản lý cấp trên, cơ quan tài chính trực tiếp phụ trách đơn vị sử dụng ngân sách đó phải chịu trách nhiệm.   Ông Võ Thành Hưng

Ông Võ Thành Hưng:Về nguyên tắc, các cơ quan đơn vị phải tự sắp xếp, bố trí để đảm bảo thực hiện các nhiệm vụ chính trị trong phạm vi dự toán được giao, trừ trường hợp trong năm phát sinh nhiệm vụ mới, chưa lường hết được khi xây dựng dự toán, và không thể tự thu xếp trong dự toán chi đã giao, thì đơn vị này có thể đề xuất để bổ sung dự toán cho đơn vị từ nguồn dự phòng (nếu có).

Mặc dù vậy, cho dù thế nào, thì đơn vị này cũng chỉ được chi trong phạm vi dự toán, bao gồm cả các khoản bổ sung trong năm nếu có.

Đối với trường hợp cụ thể của thành phố Cà Mau, đó là một đơn vị cấp ngân sách có nguồn ngân sách thu từ thuế, phí theo phân cấp.

Tại thời điểm này mới là tháng 12, thì họ vẫn còn 1 tháng thu ngân sách, do đó, trong chi tiêu cuối năm, ngoài dự toán còn lại vẫn còn nguồn thu bổ sung.

Trong trường hợp nguồn thu đó trải dài cả tháng, nguồn chi lại phát sinh từ đầu tháng (lương), như vậy đây chỉ có thể là thiếu hụt tạm thời về mặt ngân quỹ.

Ngoài nguồn thu, đơn vị còn có dự phòng, dự trữ của thành phố và các nguồn tài chính khác của địa phương.

Trong trường hợp sử dụng hết các nguồn tài chính đó mà ngân quỹ vẫn còn thiếu, có thể đề nghị cấp tỉnh- cụ thể UBND tỉnh Cà Mau tạm ứng, cho mượn nguồn để chi tiêu. Khi có nguồn thu trở về đơn vị sẽ thực hiện trả lại.

PV:Từ sự việc các địa phương trên, phải chăng đây cũng là bài học trong quản lý chi tiêu ngân sách không chỉ ở cấp tỉnh, huyện, xã mà còn là bài học đối với cả cấp bộ, ngành, trung ương… để chúng ta chấn chỉnh lại kỷ cương, kỷ luật tài chính ngân sách, thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng: Đối với các bộ, ngành, cơ quan trung ương khi thực hiện dự toán đều phải gửi cho cơ quan Bộ Tài chính để thẩm định.

Chắc chắn trong quá trình thẩm định, phân bổ Bộ Tài chính đều đảm bảo trong dự toán.

Còn trong thực tế, có thể có hiện tượng thủ trưởng cơ quan, đơn vị có cam kết chi ngoài dự toán đối với các nhà thầu, nhà cung cấp…

Quan điểm của Bộ Tài chính là phải đảm bảo nghiêm kỷ luật tài chính và thực tế các cam kết vượt dự toán chắc chắn cũng không được Kho bạc Nhà nước chấp thuận thanh toán.

Tôi cho rằng, kỷ luật kỷ cương ở khối các cơ quan trung ương là tương đối tốt. Có chăng, một số cơ quan đơn vị sự nghiệp tự chủ có nguồn thu lớn, có thể có cam kết với các nhà cung cấp… và trong một số trường hợp có thể xảy ra chậm thanh toán.

Bộ Tài chính đang nghiên cứu để có hướng dẫn về cam kết chi, theo đó cơ quan đơn vị cũng chỉ được cam kết chi trong phạm vi dự toán giao.

Thực tế, từ khi Luật Ngân sách ra đời đã giao quyền tự chủ cho các địa phương. Ở địa phương, hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ thực hiện cấp ngân sách của địa phương.

Tuy nhiên, trong từng cấp ngân sách, kể cả cấp tỉnh, cấp xã thì các đơn vị ngân sách cũng được quyền tự chủ tương đối cao, vì khi được giao dự toán, họ có quyền sử dụng ngân sách trong dự toán của mình.

Để xảy ra tình trạng không có tiền tiêu trong dự toán, trước hết là tập thể, cá nhân, thủ trưởng đơn vị cơ quan sử dụng ngân sách- người quyết định việc sử dụng ngân sách, tiếp đến là cơ quan quản lý cấp trên, cơ quan tài chính trực tiếp phụ trách đơn vị sử dụng ngân sách đó phải chịu trách nhiệm.

PV:Xin cảm ơn ông!

H.TR

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)