Khí thải từ xe máy ra môi trường ở mức báo động

Theầncótiêuchuẩnkhíthảichocácxeđanglưuhàbang xep hang romaniao Cục Đăng kiểm Việt Nam, toàn quốc hiện có hơn 50 triệu xe máy đang lưu hành (Hà Nội 5,7 triệu xe, TP.HCM 8,3 triệu xe), chiếm 95% số lượng xe cơ giới và thải ra 80-90% khí CO, 50% lượng NOx trong tổng lượng phát thải xe cơ giới.

Riêng tại TP.HCM, theo một số tài liệu nghiên cứu đánh giá, tính toán thì môtô, xe máy chiếm 95% về số lượng, chỉ tiêu thụ 56% xăng (không tính dầu diesel), nhưng lại thải ra không khí khoảng 94% HC, 87% CO, 57% NOx và 33% bụi PM10 trong tổng lượng phát thải của các loại xe cơ giới (chạy bằng xăng hoặc dầu).

Chỉ số chất lượng không khí AQ1 của TP.HCM năm 2017 là 86, thuộc nhóm chất lượng thấp, ảnh hưởng tới sức khỏe đối với những người nhạy cảm và chỉ số PM2.5 là 28,3 mg/m3 vượt quá quy chuẩn 25 mg/m3.

Theo nhận định của Sở GTVT TP.HCM, với số lượng xe cộ lớn, tốc độ tăng trưởng cao, qua nhiều năm sử dụng phát sinh chất lượng khí thải kém đang lưu hành đã làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng. Ngoài ra, phương tiện giao thông cũ nát, kém chất lượng cũng là nguyên nhân chính gây ra tình trạng mất an toàn giao thông, ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội.

Những bài học kinh nghiệm từ quốc tế

Cuối năm 2019, Thái Lan thông qua dự thảo quy định buộc xe máy sản xuất tại Thái Lan phải đạt tiêu chuẩn khí thải cấp độ 7, tương đương với tiêu chuẩn Euro 4. Hành động này thể hiện quyết tâm của Chính phủ Thái Lan trong việc giải quyết ô nhiễm do xe máy gây ra, cụ thể là giảm 50% ô nhiễm từ carbon dioxide (CO2) và hydro carbon thải ra từ khí thải xe máy.

Theo quy định mới, các loại xe máy chạy điện hoặc nhiên liệu đốt trong tạo ra lượng phát thải dưới 10g/km bị đánh thuế 1%. Xe máy chạy bằng nhiên liệu hoặc hybrid có lượng khí thải CO2 từ 10-50g/km bị đánh thuế 3%, 51-90g/km ở mức 5%, 91-130g/km ở mức 9% và hơn 130g/km ở mức 18%. So với cơ cấu cũ, thuế suất mới tăng 0,5-1% ở mỗi phân khúc được áp dụng cho giá bán lẻ. Quy định tương tự cũng áp dụng đối với thị trường xe hơi. Thái Lan đặt mục tiêu năm 2023 sẽ chuyển sang áp dụng tiêu chuẩn Euro 6.

Tại Philippines, xe mô tô ba bánh và xe gắn máy cũng đóng góp một phần lớn lượng khí thải độc hại mà người dân Philippines hít thở hằng ngày. Từ năm 2015, nghiên cứu của trung tâm nghiên cứu quốc gia về giao thông xác nhận các loại xe ba bánh và xe máy liên quan đến 45% các loại khí thải có hại.

Nghiên cứu này đề xuất nhiều biện pháp để điều chỉnh hoạt động của xe ba bánh ở Philippines nhằm cân bằng giữa nhu cầu đi lại quãng đường ngắn, giao thông công cộng nội thị cùng những hạn chế như ô nhiễm không khí và tiếng ồn, cạnh tranh xuống đáy về giá.

Ảnh minh họa 

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)