Giáp hạt gói thầu

Cho đến thời điểm này,Đấuthầugiaothôngcăngdogiáphạtvốnhà cái hàng đầu Gói thầu số 1 “Xây dựng đoạn Mai Dịch - Cổ Nhuế” và Gói thầu số 2 “Xây dựng đoạn Cổ Nhuế - Nam Thăng Long” thuộc Dự ánXây dựng công trình cầu cạn đoạn Mai Dịch - Nam Thăng Long (đường vành đai 3, TP. Hà Nội), có quy mô gói thầu khoảng 1.500 tỷ đồng/gói, sử dụng vốn vay ODA Nhật Bản là những điểm sáng lớn duy nhất trong mắt các nhà thầugiao thông.

Đang bước vào khâu cuối cùng giai đoạn chấm thầu, 2 gói thầu của dự án này sẽ công bố tên nhà thầu trúng thầu chậm nhất là cuối tháng 9, sau khi thống nhất với nhà tài trợ để có thể khởi công vào giữa quý III/2017.

“Ngoài một số gói thầu tư vấn, thiết kế quy mô nhỏ. Do không có dự án mới được triển khai nên đây sẽ là cơ hội duy nhất trong năm 2017 cho các nhà thầu xây lắp”, ông Lê Kim Thành, Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) cho biết.

Tình trạng “giáp hạt” việc làm trong lĩnh vực xây dựng giao thông thực ra đã xuất hiện từ đầu năm 2016, khi nhiều dự án lớn như cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Bến Lức - Long Thành đã kết thúc công tác lựa chọn nhà thầu để chuyển sang giai đoạn thi công. Dự báo của Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông cho thấy, số lượng các gói thầu có giá trên 1.000 tỷ đồng sẽ rất hiếm trong giai đoạn từ nay đến năm 2020, do vốn đầu tưcông trung hạn bố trí cho ngành này chỉ vừa đủ hoàn ứng và dành bố trí cho một số dự án cấp bách quy mô vừa và nhỏ.

Ông Trần Quang Tuyến, Phó tổng giám đốc Công ty LHXD Vạn Cường, một nhà thầu tư nhân lớn trong ngành GTVT cho biết, chưa bao giờ sự cạnh tranh trong đấu thầulại gay gắt như hiện nay. Tại các gói thầu xây lắp đường tỉnh quy mô vài chục tỷ đồng do các sở GTVT địa phương làm chủ đầu tư, danh sách các nhà thầu cấp tổng công ty xếp hàng mua hồ sơ mời thầu (HSMT) dài đến cả trang A4.

“Điểm tích cực là gần như không có hiện tượng thông thầu, quân xanh, quân đỏ và giá bỏ thầu rất có lợi cho chủ đầu tư do các nhà thầu cạnh tranh gay gắt”, một nhà thầu cho biết.

Chưa có số liệu thống kê về tình hình đấu thầu ngành GTVT trong 6 tháng qua, nhưng kết quả lựa chọn nhà thầu năm 2016 được tổng hợp từ 39 sở GTVT và 30 cơ quan, đơn vị thuộc Bộ GTVT đã minh chứng cho nhận định này.

Cụ thể, trong năm 2016, tổng số có 888 gói thầu trong ngành GTVT được triển khai với tổng giá gói thầu là 11.758,1 tỷ đồng, tổng giá trúng thầu là 11.135,7 tỷ đồng, tổng giá trị tiết kiệm là 622,4 tỷ đồng (tương đương 5,29% giá gói thầu); trong đó đấu thầu rộng rãi: 256 gói thầu, tổng giá gói thầu là 6.908,9 tỷ đồng, tổng giá trúng thầu là 6.426,1 tỷ đồng, giá trị tiết kiệm là 482,8 tỷ đồng (tương đương 6,99% tổng giá gói thầu đấu thầu rộng rãi).

“Trong năm 2016, các gói thầu áp dụng hình thức chỉ định thầu tại các dự án do Bộ GTVT quản lý chiếm tỷ lệ cao (69% về số lượng) do các dự án sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ còn dư của các dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đoạn qua khu vực Tây Nguyên được Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng cơ chế chỉ định thầu”, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật cho biết.

Gỡ khó cho nhà thầu nội

Theo Bộ GTVT, từ thực tế công tác lựa chọn nhà thầu ngành GTVT cho thấy, HSMT của gói thầu xây lắp sử dụng vốn vay ODA của các nhà tài trợ Ngân hàngThế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) không quy định cụ thể tiêu chí đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ đề xuất kỹ thuật như quy định trong nước, đã gây khó khăn cho các chủ đầu tư. Ngoài ra, các mẫu HSMT này không quy định đánh giá chi tiết về kỹ thuật, mặc dù các biểu mẫu của HSMT có yêu cầu nhà thầu phải kê khai về nhân sự, thiết bị thi công và các yêu cầu trình bày về kế hoạch, biện pháp, tiến độ thi công.