Số thu cả năm vẫn có thể tăng 8% so với dự toán dù giá dầu giảm mạnh. Ảnh: H.V.

Chưa đáng lo

Cuối năm 2014, khi xây dựng dự toán ngân sách Nhà nước năm 2015, Bộ Tài chính tính toán số thu trên cơ sở giá dầu thô là 100 USD/thùng.

Đầu năm 2015, giá dầu đột ngột giảm sâu, chưa bằng một nửa so với mức dự toán. Nước ta vừa xuất khẩu vừa nhập khẩu dầu mỏ nhưng kim ngạch nhập khẩu lại nhiều hơn. Khi XK dầu mỏ sản xuất được vào thời điểm giá thế giới đang giảm thì thu ngân sách sẽ giảm mạnh. Với tỷ lệ chiếm khoảng 10% trong tổng số thu ngân sách Nhà nước hàng năm, việc giá dầu giảm gây tác động trực tiếp vì dự toán thu 2015 được xây dựng từ năm ngoái, do đó nguồn thu từ dầu bị hụt.

Để ứng phó, Tổ công quản lý và điều hành kinh tế vĩ mô đã liên tục nhóm họp với sự tham gia của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình.

Tại thời điểm đầu năm, các thành viên của Tổ quản lý và điều hành kinh tế vĩ mô đã đưa ra 3 kịch bản khác nhau cho giá dầu là 60 USD/thùng, 50 USD/thùng và 40 USD/thùng. Với 3 phương án ấy, tài khóa, ngân sách vẫn được đảm bảo.

Thực tế, sau 7 tháng điều hành, ngân sách có hụt ở khu vực xuất khẩu dầu mỏ nhưng các khu vực khác lại đạt và vượt mức đề ra với tổng thu ngân sách đạt gần 60%, thu nội địa đạt 63,3% dự toán.

Tiếp tục ứng phó giá dầu giảm, theo chia sẻ của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng tại buổi gặp Trưởng đại diện IMF, ngày 26-8, Bộ Tài chính đã báo cáo thường trực Chính phủ các kịch bản điều hành ngân sách với các mức giá dầu 40-45 USD/thùng, 30-35 USD/thùng. Các kịch bản đưa ra nhằm ứng phó kịp thời, đảm bảo an toàn ngân sách.

"Tóm lại tình hình giá dầu hiện nay chưa có gì đáng lo và các mục tiêu về tăng trưởng, lạm phát vẫn giữ nguyên, không có gì thay đổi" - Bộ trưởng khẳng định.

Việc giá dầu thế giới giảm có thể gây tác động trực tiếp đến nguồn thu từ dầu, song, mặt khác, điều này cũng có những ảnh hưởng tích cực.

Có thể thấy, nước ta là nước nhập khẩu dầu nhiều hơn nên khi giá thế giới giảm, giá trong nước giảm, từ đó làm giảm giá đầu vào của các ngành sản xuất, dịch vụ. Qua đó thúc đẩy sản xuất, góp phần làm tăng GDP, tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn và giúp thu ngân sách cao hơn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính chia sẻ: Một trong những nguyên nhân kinh tế Việt Nam tăng trưởng năm nay cao hơn năm trước, quý sau cao hơn quý trước chính là nhờ chi phí đầu vào giảm. Năm 2015, tuy thu ngân sách khó khăn, giá dầu giảm sâu nhưng số thu vẫn có thể tăng 8% so với dự toán Quốc hội đã thông qua.

Thúc đẩy tăng trưởng

Cũng theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, trước bối cảnh nhiều thách thức, Bộ Tài chính đã kiến nghị Chính phủ một số giải pháp quan trọng để hoàn thành nhiệm vụ tài chính - ngân sách trong năm nay.

Đó là đẩy nhanh lộ trình bình ổn giá thị trường đối với hàng hóa; quyết liệt hơn trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; quyết liệt hơn trong tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp để thúc đẩy sản xuất kinh doanh; tăng cường quản lý thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại...

"Chúng tôi sẽ nắm bắt, cố gắng biến thách thức thành cơ hội để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong thời gian tới" - Bộ trưởng khẳng định.

Đồng thời, trong tình hình Việt Nam đang hội nhập sâu rộng như hiện nay, ngành Tài chính cũng đang có kế hoạch rà soát lại hệ thống mục tiêu phát triển, kể cả Chiến lược về tài chính, hệ thống các chính sách thuế đặc biệt là thuế nội địa để phù hợp với những biến động của thế giới, vừa đảm bảo cam kết quốc tế, vừa đảm bảo thúc đẩy tháo gỡ khó khăn, cải cách hành chính và ổn định tài khóa.

(责任编辑：Ngoại Hạng Anh)