“Khó” cả đôi đường

Khi dịch Covid-19 bùng phát,ànthiệnnềntảngcửakhẩusốGỡkhóđểxuấtkhẩunôngsảnthôngsuốtquabiêngiớti so da banh chỉ một số ít cửa khẩu ở khu vực biên giới phía Bắc được duy trì hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa, trong đó có cửa khẩu Tân Thanh, tỉnh Lạng Sơn. Với chính sách “Zero Covid”, phía Trung Quốc yêu cầu thiết lập vùng xanh tại cửa khẩu và thường xuyên thay đổi phương thức giao nhận hàng hóa không tiếp xúc.

Để tháo gỡ, Lạng Sơn đã đưa ra phương án triển khai thí điểm Nền tảng cửa khẩu số để các phương tiện có thể khai báo trước, theo dõi tình hình hàng hóa qua biên giới, đưa hàng lên cửa khẩu.

Tuy nhiên, đó là “thời dịch”. Hiện nay, lượng hàng hóa tại cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị cũng như một số cửa khẩu lân cận, có ngày còn không đủ để làm thủ tục xuất khẩu sang Trung Quốc. Thế nhưng, các phương tiện vận chuyển hàng hóa của thương nhân, doanh nghiệp (DN) phải hoàn thành thủ tục khai báo trên Nền tảng cửa khẩu số xong mới được đưa vào khu vực cửa khẩu để làm các thủ tục tiếp theo. Điều này khiến tình trạng ùn ứ đôi lúc vẫn diễn ra.

Chi cục Hải quan cửa khẩu Hoành Mô, tỉnh Quảng Ninh triển khai hệ thống thông quan điện tử giúp doanh nghiệp giảm bớt thời gian và chi phí.

Bà Hoàng Thị Lê - Công ty tư nhân Hoàng Đức Phong, tỉnh Lạng Sơn cho hay, đã vài tháng nay, việc cho các xe hàng ra khỏi bãi tập kết không theo giờ cố định và thường rất muộn đã gây khó khăn cho làm thủ tục xuất khẩu nông sản. Bà Lê mong muốn bãi tập kết thả hàng sớm hơn để DN làm thủ tục, nếu 9h30 - 10 giờ mới thả hàng thì sẽ gây ra ách tắc.

Bà Nguyễn Thị Hương - Công ty tư nhân Nguyễn Thị Hương tỉnh Lạng Sơn cũng phản ánh: DN mất rất nhiều thời gian, nhân lực khi thực hiện khai báo thủ tục trên Nền tảng cửa khẩu số. Trước đây DN chỉ cần cử 1 người đi làm thủ tục, giờ phải 4 người. Vừa phải cử nhân viên trực trên máy tính để chỉnh sửa thông tin khi có sai sót, vừa phải có nhân viên đến trụ sở cơ quan chức năng thông báo sai sót để chỉnh sửa. Đặc biệt, khi có sai sót thì phải thực hiện chỉnh sửa lại từ đầu, trong khi vị trí khu vực cửa khẩu và trụ sở của các lực lượng chức năng xa nhau.

Không chỉ DN gặp khó, cơ quan hải quan cũng gặp vướng mắc khi thực thi. Theo bà Đào Thu Lan - Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn), hiện cơ quan hải quan đang khai thác, vận hành và sử dụng hệ thống công nghệ thông tin của ngành Hải quan. Trong khi đó, Nền tảng cửa khẩu số lại sử dụng hệ thống riêng với máy tính riêng biệt, dẫn đến công chức hải quan phải thực hiện nhiệm vụ với 2 hệ thống trên 2 máy tính khác nhau.

Điều này đã làm tăng thêm khối lượng công việc, bởi khi phương tiện đến vị trí kiểm tra, công chức hải quan phải lọc tìm kiếm tờ khai, phương tiện để xác nhận trên Nền tảng cửa khẩu số. Tiếp đó, phải tìm kiếm tiếp tờ khai để xác nhận trên hệ thống của ngành Hải quan tại máy tính nội bộ. Việc thực hiện cùng 1 nội dung trên cùng 2 hệ thống khác nhau đã làm tăng khối lượng cho công chức hải quan thừa hành giám sát tại các cổng (barie) ra vào và Hải quan Tân Thanh phải bố trí đủ nguồn lực tại các vị trí mới đáp ứng yêu cầu quản lý.

Cần sửa quy trình trên cửa khẩu số

Hiện nay xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc phần lớn qua các cửa khẩu của Lạng Sơn. Cửa khẩu số là mô hình tốt nhằm tiết giảm thời gian, minh bạch hóa quy trình và tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu. Nếu hệ thống dữ liệu không nhanh chóng được liên thông giữa các cơ quan quản lý nhà nước tại cửa khẩu thì chắc chắn, mùa cao điểm xuất khẩu sắp tới, tình trạng ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu của Lạng Sơn lại có thể tái diễn.

Trước thực tế này, hầu hết các DN đều đang kiến nghị tỉnh Lạng Sơn điều chỉnh, hoàn thiện sớm các quy trình trên Nền tảng cửa khẩu số cho phù hợp với thực tế để tạo thuận lợi tối đa về thời gian, chi phí cho DN trong điều kiện phục hồi sau ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Nắm bắt các thông tin phản ánh, Đoàn kiểm tra của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia do Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Lưu Mạnh Tưởng dẫn đầu đã kiểm tra thực tế tình hình xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa tại các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.

Qua khảo sát, ông Lưu Mạnh Tưởng cho rằng, những vướng mắc mà DN, Hải quan Lạng Sơn gặp phải khi thực hiện các thủ tục xuất khẩu hàng hóa trên Nền tảng cửa khẩu số rất cần tỉnh Lạng Sơn sớm tổng kết đánh giá để có giải pháp về quy trình, phần mềm. Trong đó, tỉnh Lạng Sơn cần nghiên cứu hoàn thiện quy trình kết hợp các dữ liệu nhập 1 lần sử dụng nhiều lần nhằm rút ngắn thời gian, giảm chi phí, nguồn lực cho DN và cơ quan thực thi tại cửa khẩu.

Tiếp thu những ý kiến đóng góp, kiến nghị từ phía DN và Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, bà Đoàn Thu Hà - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Lạng Sơn cho biết, thời gian tới địa phương sẽ đẩy mạnh hoạt động đầu tư xây dựng, mở rộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu cũng như đầu tư, nghiên cứu hoàn thiện và khai thác tốt nền tảng số, đặc biệt là Nền tảng cửa khẩu số giúp các DN thực hiện thuận lợi các thủ tục XNK hàng hóa qua địa bàn.

(责任编辑：Thể thao)